Hàm bậc hai lớp 10: Giải thích chi tiết & luyện tập miễn phí hơn {problem_count} bài

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Hàm bậc hai là một trong những khái niệm quan trọng nhất trong chương trình toán học lớp 10 và là nền tảng cho nhiều chuyên đề đại số về sau. Một hàm bậc hai thường xuất hiện dưới dạng $y = ax^2 + bx + c$ với $a \neq 0$ . Việc nắm vững hàm bậc hai giúp bạn giải quyết thành thạo các bài toán liên quan đến phương trình bậc hai, phân tích đồ thị, bài toán thực tế như tính toán quãng đường, tối ưu hóa diện tích... Luyện tập miễn phí với hơn 42.226+ bài tập Hàm bậc hai sẽ giúp bạn tự tin chinh phục mọi dạng đề.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Định nghĩa: Hàm số bậc hai là hàm số có dạng $y = ax^2 + bx + c$ , trong đó $a$ , $b$ , $c$ là các số thực và $a \neq 0$ .

- Tính chất chính: Đồ thị của hàm bậc hai là một parabol có trục đối xứng là đường thẳng $x = -\frac{b}{2a} $x = -\frac{b}{2a}$$ , đỉnh có hoành độ $x = -\frac{b}{2a} $x = -\frac{b}{2a}$$ và tung độ $y_{\text{đỉnh}} = -\frac{\Delta}{4a} $y_{\text{đỉnh}} = -\frac{\Delta}{4a}$$ với $\Delta = b^2 - 4ac$ .

- Điều kiện áp dụng: Chỉ được gọi là hàm bậc hai khi $a \neq 0$ . Nếu $a=0$ , hàm trở thành bậc nhất.

2.2 Công thức và quy tắc

- Công thức quan trọng:

Đỉnh của Parabol:

x_{\text{đỉnh}} = -\frac{b}{2a} $x_{\text{đỉnh}} = -\frac{b}{2a}$

y_{\text{đỉnh}} = -\frac{\Delta}{4a} $y_{\text{đỉnh}} = -\frac{\Delta}{4a}$

Trục đối xứng:

x = -\frac{b}{2a}

Công thức tính

\Delta = b^2 - 4ac

(Biệt thức của phương trình bậc hai đi kèm hàm).

Công thức nghiệm:

x_1, x_2 = \frac{-b \pm \sqrt{\Delta}}{2a}

- Cách ghi nhớ công thức: Biến đổi công thức tổng quát bằng cách thay số cụ thể và luyện tập thật nhiều. Ghi chú những công thức này vào sổ tay học tập, sử dụng định dạng màu để dễ nhận biết.

- Điều kiện sử dụng công thức:Ví dụ nghiệm chỉ tồn tại khi $\Delta \geq 0$ , đỉnh đồ thị phải xác định được khi $a \neq 0$ ...

- Các biến thể của công thức: Hàm số bậc hai có thể viết dưới dạng đỉnh: $y = a(x-x_0)^2 + y_0$ với $(x_0; y_0)$ là tọa độ đỉnh.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Cho hàm số $y = 2x^2 - 4x + 1$ .

Bước 1: Tìm đỉnh parabol:

x_{\text{đỉnh}} = -\frac{-4}{2\times2} = 1 $x_{\text{đỉnh}} = -\frac{-4}{2\times2} = 1$

Tung độ:

y_{\text{đỉnh}} = 2\times1^2-4\times1+1= -1

Bước 2: Xét tính hướng, vì

a=2>0

nên parabol hướng lên.

Lưu ý: nhớ kiểm tra kỹ dấu của

a

để xác định hướng đồ thị!

3.2 Ví dụ nâng cao

Cho hàm $y = -x^2 + 6x - 8$ . Tìm các nghiệm và vẽ sơ đồ parabol.

\Delta = 6^2 - 4 \cdot (-1) \cdot (-8) = 36 - 32 = 4

(Có 2 nghiệm phân biệt)

Nghiệm:

x_1 = \frac{-6+2}{-2}=2

x_2=\frac{-6-2}{-2}=4

Đỉnh parabol:

x_{\text{đỉnh}}= -\frac{6}{2\cdot(-1)} = 3 $x_{\text{đỉnh}}= -\frac{6}{2\cdot(-1)} = 3$

y_{\text{đỉnh}} = -(3)^2 + 6\cdot 3-8 = -9+18-8=1

Parabol hướng xuống (vì

a<0

Kỹ thuật: Luôn xác định $\Delta$ đầu tiên và vẽ đồ thị dựa vào nghiệm, đỉnh, trục đối xứng.

Đồ thị parabol của hàm số y = -x² + 6x - 8, đánh dấu nghiệm tại x = 2 và x = 4 cùng điểm đỉnh (3, 1)

Đồ thị hàm số y = x² - 3x + 2, minh họa trục đối xứng x = -b/(2a) = 1.50 và đỉnh tại (1.50, -0.25) với Δ = b² - 4ac = 1

Đồ thị minh họa ba hàm bậc hai ở dạng đỉnh y = a(x - x₀)^2 + y₀ với các tham số cụ thể: (a=1, x₀=0, y₀=0), (a=1, x₀=2, y₀=1) và (a=-0.5, x₀=-1, y₀=2), kèm chú thích vị trí đỉnh tương ứng.

4. Các trường hợp đặc biệt

Khi $b=0$ , đồ thị cân đối qua Oy. Khi $c=0$ , parabol đi qua gốc tọa độ. Điều kiện $\Delta<0$ thì không có nghiệm (đồ thị không cắt Ox). Trường hợp $a < 0$ parabol mở xuống; $a > 0$ parabol mở lên. Hàm liên hệ chặt chẽ với phương trình bậc hai và các dạng đồ thị khác như elip (bậc hai tổng quát).

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

- Hiểu sai hàm bậc hai với hàm bậc nhất khi $a=0$ ;

- Nhầm nhọt đồ thị parabol với đường thẳng hoặc elip.

- Cách ghi nhớ: Luôn kiểm tra hệ số $a \neq 0$ và dạng tổng quát của hàm.

5.2 Lỗi về tính toán

Quên đổi dấu khi tính

-\frac{b}{2a}

, tính sai

\Delta

Nhập sai khai căn hoặc cộng/trừ sai trong công thức nghiệm.

Cách kiểm tra: Thay nghiệm vừa tìm vào hàm để so sánh kết quả.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Hàng ngàn bài tập Hàm bậc hai miễn phí đang chờ bạn, không cần đăng ký. Truy cập ngay để luyện tập và theo dõi tiến độ, giúp bạn cải thiện kỹ năng giải Toán vượt trội.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

Hàm bậc hai có dạng

y = ax^2 + bx + c

với

a \neq 0

Đồ thị là parabol, hướng lên nếu

a > 0

, hướng xuống nếu

a < 0

Đỉnh:

\left(-\frac{b}{2a}, -\frac{\Delta}{4a}\right)

; Trục đối xứng:

x = -\frac{b}{2a}

Công thức nghiệm:

\frac{-b \pm \sqrt{\Delta}}{2a}

Ôn duyệt lại kiến thức bằng checklist, vẽ lại các đồ thị mẫu và giải nhiều bài tập thực hành.

Blog

Giải thích chi tiết về Hàm bậc hai – Kiến thức nền tảng Toán lớp 10

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

2.2 Công thức và quy tắc

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

3.2 Ví dụ nâng cao

4. Các trường hợp đặc biệt

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

5.2 Lỗi về tính toán

6. Luyện tập miễn phí ngay

7. Tóm tắt và ghi nhớ

Danh mục:

Thẻ:

Tác giả

Liên hệ

Pháp lý

Blog

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

2.2 Công thức và quy tắc

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

3.2 Ví dụ nâng cao

4. Các trường hợp đặc biệt

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

5.2 Lỗi về tính toán

6. Luyện tập miễn phí ngay

7. Tóm tắt và ghi nhớ

Danh mục:

Thẻ:

Tác giả

Liên hệ

Pháp lý

Theo dõi chúng tôi tại

Nhận thông tin mới nhất về chúng tôi