Blog

Hàm số logarit: Khái niệm, Kiến thức trọng tâm, Ví dụ và Luyện tập miễn phí cho học sinh lớp 11

T
Tác giả
4 phút đọc
Chia sẻ:
4 phút đọc

1. Giới thiệu và tầm quan trọng của hàm số logarit

Hàm số logarit là một nội dung trọng tâm của chương trình Toán lớp 11, đóng vai trò nền tảng để học sinh học tiếp các chủ đề nâng cao như hàm số mũ, phương trình logarit, bất phương trình logarit. Hiểu rõ về hàm số logarit giúp học sinh giải quyết các bài toán thực tế về tăng trưởng dân số, lãi suất kép, cũng như xây dựng mô hình toán học từ dữ liệu thực tế.

Việc nắm vững khái niệm này không chỉ giúp bạn vững vàng khi học các bài tập trong trường mà còn rất hữu ích trong các kỳ thi học kỳ, THPT Quốc gia và ứng dụng thực tiễn như xử lý số liệu, quản lý tài chính cá nhân. Bạn cũng có thể luyện tập miễn phí với hơn 42.226+ bài tập trực tuyến để củng cố kỹ năng giải toán về hàm số logarit!

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

Định nghĩa: Hàm số logarit cơ bản là hàm số có dạng

y=logaxy = \\log_a{x}
vớia>0a > 0,a1a ≠ 1x>0x > 0. Ở đây,aagọi là cơ số của logarit.

Tập xác định: Tập xác định của hàm số logarit cơ bản là D=(0;+)D = (0; +\infty), nghĩa là x>0x > 0.

Các tính chất chính:

  • Hàm số
    y=logaxy = \\log_a{x}
    đồng biến khia>1a > 1và nghịch biến khi0<a<10 < a < 1.
  • Đồ thị hàm số luôn đi qua điểm(1;0)(1;0), vì
    loga1=0\\log_a{1} = 0
    .
  • Giá trị của hàm số xác định khix>0x > 0.

Điều kiện áp dụng:Chỉ tính được

logax\\log_a{x}
vớia>0a > 0,a\<br/>1a \<br /> \neq 1x>0x > 0.

2.2 Công thức và quy tắc

Các công thức cần nhớ:

  • loga1=0\\log_a{1} = 0
  • logaa=1\\log_a{a} = 1
  • logaxk=klogax\\log_a{x^k} = k \\log_a{x}
  • loga(xy)=logax+logay\\log_a{(xy)} = \\log_a{x} + \\log_a{y}
  • loga(xy)=logaxlogay\\log_a{\left(\frac{x}{y}\right)} = \\log_a{x} - \\log_a{y}
  • logax=logbxlogba\\log_a{x} = \frac{\\log_b{x}}{\\log_b{a}}
    (công thức đổi cơ số)

Cách ghi nhớ hiệu quả:Học thuộc lòng các công thức trên, luyện tập thường xuyên với các bài tập thực tế để não bộ ghi nhớ tự nhiên. Chú ý đi kèm điều kiện xác địnhx>0x > 0,y>0y > 0,a>0a > 0,a1a \neq 1.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Ví dụ: Tìm giá trị của

y=log28y = \\log_2{8}
?

Giải:

8=238 = 2^3nên

log28=log223=3log22=31=3\\log_2{8} = \\log_2{2^3} = 3 \\log_2{2} = 3 \cdot 1 = 3

  • Luôn phân tích số vào dạng lũy thừa của cơ số để tính nhanh giá trị logarit.

3.2 Ví dụ nâng cao

Ví dụ: Giải phương trình

log3(x22x+2)=2\\log_3{(x^2 - 2x + 2)} = 2

Giải:

  • log3(x22x+2)=2x22x+2=32=9\\log_3{(x^2 - 2x + 2)} = 2 \Leftrightarrow x^2 - 2x + 2 = 3^2 = 9
  • x22x7=0x=1±22x^2 - 2x - 7 = 0 \Leftrightarrow x = 1 \pm 2\sqrt{2}
  • Kiểm tra điều kiện xác định:x22x+2>0x^2 - 2x + 2 > 0luôn đúng với mọixx.

4. Các trường hợp đặc biệt

  • Nếua=1a = 1thì
    log1x\\log_1{x}
    không xác định.
  • Nếua<0a < 0thì
    logax\\log_a{x}
    không xác định.
  • Liên hệ: Hàm số logarit là hàm ngược của hàm số mũ.

Ví dụ: Nếu

y=logaxy = \\log_a{x}
thì x=ayx = a^y.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

  • Nhầm lẫn giữa hàm số logarit và hàm số mũ.
  • Quên điều kiệnx>0x > 0a>0a > 0,a1a \neq 1.
  • Lẫn lộn thứ tự trong công thức đổi cơ số.

5.2 Lỗi về tính toán

  • Tính nhầm lẫn dấu++thành-hoặc ngược lại khi sử dụng quy tắc cộng/trừ logarit.
  • Áp dụng công thức khi thiếu điều kiện xác định.
  • Không kiểm tra lại nghiệm vừa tìm được có thỏa mãn điều kiện xác định không.

Phương pháp kiểm tra:Sau khi tính xong, thay nghiệm vào biểu thức ban đầu để kiểm tra.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập ngay 42.226+ bài tập hàm số logarit miễn phí. Không cần đăng ký, bạn có thể bắt đầu luyện tập và kiểm tra tiến độ học tập bất cứ lúc nào để củng cố kỹ năng giải toán logarit!

7. Tóm tắt và ghi nhớ

  • Hàm số logarit có dạng
    y=logaxy = \\log_a{x}
    vớia>0a > 0,a1a \neq 1,x>0x > 0.
  • Thuộc lòng các công thức cơ bản, nhớ rõ điều kiện xác định.
  • Luôn kiểm tra nghiệm sau khi giải bài toán logarit.
  • Luyện tập nhiều bài tập để thành thạo.

Checklist kiến thức trước khi làm bài:

  • Đã học thuộc định nghĩa và công thức chưa?
  • Biết xác định điều kiện xác định của hàm số logarit?
  • Phân biệt chính xác giữa công thức logarit và mũ?

Kế hoạch ôn tập hiệu quả: Dành thời gian luyện tập mỗi ngày với các bài tập từ cơ bản đến nâng cao, kết hợp kiểm tra lý thuyết và ứng dụng thực tiễn để củng cố vững chắc kiến thức về hàm số logarit.

T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".