Chiến lược giải bài toán Tìm số hạng khi biết tổng và một số hạng là 9 cho học sinh lớp 2

1. Giới thiệu về dạng bài toán

Bài toán "Tìm số hạng khi biết tổng và một số hạng là 9" là dạng bài cơ bản giúp học sinh lớp 2 rèn luyện tư duy về phép cộng và phép trừ. Đề bài thường cho biết tổng của hai số và một trong hai số là 9, yêu cầu tìm số còn lại. Dạng toán này xuất hiện thường xuyên trong đề kiểm tra, bài tập về nhà, luyện tập cuối tuần và đề thi cuối kỳ. Nắm vững phương pháp giải sẽ giúp các em học vững vàng kiến thức nền tảng cho các lớp sau.

Dạng toán này có tới 43.236+ bài tập miễn phí để các em luyện tập, đảm bảo thành thạo các kỹ năng tính toán liên quan đến số 9.

2. Phân tích đặc điểm bài toán

2.1 Nhận biết dạng bài

• Đề bài xuất hiện các từ khoá như: "Tổng bằng ...", "Một số hạng là 9", "Tìm số hạng còn lại".
• Câu hỏi thường ở dạng: "9 cộng với số nào bằng 13?", "Tổng của 9 và một số là 16. Tìm số đó."
• Dễ phân biệt vì luôn xuất hiện số 9 là một số hạng và đề bài yêu cầu tìm số còn lại.

2.2 Kiến thức cần thiết

• Biết công thức liên hệ:$Tổng = Số\hạng\ 1 + Số\hạng\ 2$.
• Muốn tìm số hạng chưa biết:$Số\hạng\chưa\biết = Tổng - Số\hạng\ đã\biết$.
• Kỹ năng thực hiện phép trừ trong phạm vi 20.
• Nhận diện mối liên hệ giữa phép cộng và phép trừ.

3. Chiến lược giải quyết tổng thể

3.1 Bước 1: Đọc và phân tích đề bài

• Đọc kỹ đề bài ít nhất 1-2 lần.
• Tìm thông tin: tổng đã cho là bao nhiêu, số hạng đã biết là 9 hay tổng chính là 9.
• Xác định số cần tìm là số hạng chưa biết.

3.2 Bước 2: Lập kế hoạch giải

• Xác định dùng phép trừ để tìm số hạng còn lại:$Số\hạng\chưa\biết = Tổng - 9$.
• Ghi lại các bước thực hiện trên giấy hoặc nháp.
• Dự đoán kết quả xem có hợp lý với đề bài không (ví dụ, số cần tìm phải là số dương).

3.3 Bước 3: Thực hiện giải toán

• Áp dụng công thức:$Số\hạng\chưa\biết = Tổng - 9$.
• Thực hiện phép trừ chính xác bước một.
• Kiểm tra lại bằng phép cộng:$9 + Số\vừa\tìm = Tổng$.

4. Các phương pháp giải chi tiết

4.1 Phương pháp cơ bản

Áp dụng công thức "muốn tìm số hạng chưa biết, lấy tổng trừ đi số hạng đã biết":

• Dễ hiểu, áp dụng ngay cho mọi bài dạng này.
• Phù hợp mọi trình độ học sinh lớp 2. Hạn chế là đôi khi các em quên công thức.

4.2 Phương pháp nâng cao

• Sử dụng bảng cộng, bảng trừ để nhẩm nhanh kết quả.
• Ghi nhớ các cặp số cộng với 9 từ 9+1 đến 9+10.
• Áp dụng mẹo: Muốn tìm số hạng, nhìn số tận cùng, số nhỏ thường cộng với 9 ra tổng.

Ví dụ: Tổng là 15, một số hạng là 9. Số còn lại là 6 (vì $9 + 6 = 15$).

5. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết

5.1 Bài tập cơ bản

Đề bài: Tổng của hai số là 13. Một trong hai số là 9. Tìm số còn lại.

1. Phân tích: Biết tổng$13$, biết số hạng$9$, cần tìm số còn lại.
2. Áp dụng công thức:
3. Số cần tìm$= 13 - 9 = 4$.
4. Kiểm tra:$9 + 4 = 13$(đúng).

5.2 Bài tập nâng cao

Đề bài: Số 9 cộng với một số bằng tổng của 9 và 8. Hỏi số đó là bao nhiêu?

1. Tổng là $9 + 8 = 17$.
2. Số cần tìm$= 17 - 9 = 8$.
3. Cách giải khác: Nhận ra tổng cuối cùng là cộng thêm 8, nên số còn lại phải là 8.

Ưu điểm của phương pháp trực tiếp: nhanh, dễ nhớ. Nhược điểm: nếu tổng lớn hoặc số hạng phức tạp, dễ nhầm lẫn.

6. Các biến thể thường gặp

• Đề cho tổng là 9, tìm số hạng chưa biết.
• Một số hạng không phải là 9, nhưng tổng vẫn liên quan 9 (ví dụ: tổng là 9 + 5 = 14).
• Nhiều hơn 2 số hạng, trong đó có 9. Khi này nên cộng tổng các số đã biết rồi trừ cho tổng.

Luôn xác định rõ thông tin đề bài để chọn đúng phương pháp giải.

7. Lỗi phổ biến và cách tránh

7.1 Lỗi về phương pháp

• Nhầm lẫn giữa phép cộng và phép trừ. Cần nhớ: tìm số hạng là phép trừ tổng cho số hạng đã biết.
• Không kiểm tra lại kết quả bằng phép cộng.

7.2 Lỗi về tính toán

• Tính nhầm khi thực hiện phép trừ.
• Không kiểm tra lại kết quả sau khi tính ra đáp án.
• Nên nháp hoặc đếm ngón tay nếu chưa chắc chắn.

Luôn lặp lại phép cộng kiểm tra sau mỗi lần làm xong.

8. Luyện tập miễn phí ngay

• Truy cập
• 43.236+ bài tập cách giải Tìm số hạng khi biết tổng và một số hạng là 9 miễn phí.
• Không cần đăng ký, luyện tập ngay để nâng cao kỹ năng.
• Phần mềm sẽ theo dõi tiến độ và báo cáo kết quả học tập.

9. Kế hoạch luyện tập hiệu quả

• Lên lịch học đều đặn mỗi tuần từ 2-3 buổi, mỗi buổi 20-30 phút luyện tập.
• Chia nhỏ bài tập, làm từ dễ đến khó.
• Đặt mục tiêu rõ ràng: Ví dụ giải đúng 10/10 bài liên tiếp.
• Kiểm tra tiến bộ sau mỗi tuần, tự thưởng cho bản thân.