Blog

Đặt tính trừ không nhớ: Hướng dẫn chi tiết cho học sinh lớp 2

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

1. Giới thiệu chung về đặt tính trừ không nhớ

Trong chương trình Toán lớp 2, học sinh được làm quen với nhiều phép tính số học cơ bản như cộng, trừ, nhân, chia. Một trong những dạng bài quan trọng giúp củng cố kỹ năng tính nhanh, rèn luyện tư duy logic là 'Đặt tính trừ không nhớ'. Vậy đặt tính trừ không nhớ là gì, làm như thế nào và tại sao nó lại quan trọng?

2. Định nghĩa đặt tính trừ không nhớ

'Đặt tính trừ không nhớ' là cách thực hiện phép trừ giữa hai số tự nhiên mà khi trừ từng cột các chữ số, số ở hàng trên luôn lớn hơn hoặc bằng số ở hàng dưới, nên không cần 'mượn' số như trong trường hợp trừ có nhớ. Đây chính là phép trừ không bị thiếu số ở mỗi hàng.

Ví dụ: Phép tính532153-21là phép trừ không nhớ vì ở mỗi cột, số trừ luôn nhỏ hơn số bị trừ.

3. Hướng dẫn đặt tính trừ không nhớ từng bước kèm ví dụ

Để thực hiện phép trừ không nhớ, chúng ta cần làm theo 4 bước sau:

  • Bước 1: Viết phép tính theo cột dọc (đặt tính) sao cho các chữ số cùng hàng thẳng với nhau (hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm...)
  • Bước 2: Trừ các chữ số cùng hàng từ phải sang trái (bắt đầu từ hàng đơn vị).
  • Bước 3: Ghi kết quả của từng cột ngay dưới đường gạch ngang.
  • Bước 4: Đọc và kiểm tra lại kết quả.
  • Minh họa bằng ví dụ cụ thể:

    Ví dụ 1. Tính643264 - 32

    Đặt tính:

    Ta thực hiện từng cột từ phải sang trái:

  • Hàng đơn vị:42=24-2=2
  • Hàng chục:63=36-3=3
  • Kết quả:6432=3264-32=32

    Ví dụ 2. Tính541320541 - 320

  • Hàng đơn vị:10=11-0=1
  • Hàng chục:42=24-2=2
  • Hàng trăm:53=25-3=2
  • Vậy541320=221541-320=221.

    4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi đặt tính trừ không nhớ

  • Nếu các số ở cùng hàng đều bằng nhau, kết quả cột đó sẽ là 0.
  • Không được đổi chỗ số bị trừ và số trừ. Số lớn luôn ở trên.
  • Nếu số trừ lớn hơn số bị trừ ở một hàng bất kỳ thì không phải là phép trừ không nhớ, cần dùng phép trừ có nhớ.
  • 5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác

    Phép trừ không nhớ là nền tảng để học phép trừ có nhớ (có mượn), phép cộng có nhớ và các thuật toán tính nhanh hơn trong tương lai. Học vững phép trừ không nhớ giúp học sinh phát triển tư duy thứ tự, vị trí các hàng số và làm quen với các khái niệm lớn hơn, nhỏ hơn, bằng nhau.

    6. Bài tập mẫu và lời giải chi tiết

    • Bài tập 1: Tính452345 - 23
  • Hàng đơn vị:53=25-3=2
  • Hàng chục:42=24-2=2
  • Đáp số:2222.

    • Bài tập 2: Tính830420830-420
  • Hàng đơn vị:00=00-0=0
  • Hàng chục:32=13-2=1
  • Hàng trăm:84=48-4=4
  • Đáp số:410410.

    7. Các lỗi thường gặp và cách tránh

  • Viết lệch hàng các chữ số, dẫn đến cộng/trừ sai ở nhầm hàng.
  • Nhầm thứ tự số bị trừ và số trừ. Luôn phải đặt số lớn hơn ở trên.
  • Nhầm phép tính: Có mượn nhưng lại làm như không mượn (trường hợp này không phải trừ không nhớ).
  • Không kiểm tra lại kết quả sau khi hoàn thành các bước.
  • Để tránh các lỗi trên, cần rà soát kỹ khi đặt tính, đảm bảo các số cùng hàng thẳng nhau, chú ý dấu phép toán, và luôn làm theo từng bước.

    8. Tóm tắt và các điểm chính cần nhớ

  • 'Đặt tính trừ không nhớ' là phép trừ mà ở mỗi hàng, số bị trừ lớn hơn hoặc bằng số trừ, không cần phải mượn.
  • Làm cẩn thận theo từng bước, đặt các hàng thẳng cột.
  • Luôn kiểm tra lại kết quả sau khi tính.
  • Việc luyện tập thành thạo phép trừ không nhớ giúp chuẩn bị tốt cho các phép tính phức tạp hơn ở các lớp trên.
  • Hy vọng qua bài viết này, các em học sinh lớp 2 sẽ nắm chắc và thực hành tốt 'Đặt tính trừ không nhớ', tạo nền tảng vững vàng cho quá trình học toán tiếp theo!

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Bài trước

    Khám phá ứng dụng thực tế của Khối trụ – Khối cầu trong cuộc sống hàng ngày

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".