Hướng Dẫn Chiến Lược Giải Quyết Bài Toán Tính Nhẩm Với Bảng Nhân 8 Cho Học Sinh Lớp 3

1. Giới thiệu về bài toán tính nhẩm với bảng nhân 8 và tầm quan trọng của nó

Bài toán "Tính nhẩm với bảng nhân 8" là dạng toán căn bản trong chương trình Toán lớp 3, giúp học sinh làm quen và thành thạo phép nhân. Thành thạo bảng nhân 8 giúp các em tính nhanh hơn, giải toán và vận dụng trong thực tế tốt hơn. Việc nắm chắc bảng nhân 8 còn hỗ trợ các em học tốt các phép chia, các bài toán tính chu vi, diện tích, giải quyết các bài toán thực tế một cách dễ dàng và chính xác.

2. Đặc điểm của bài toán tính nhẩm với bảng nhân 8

- Dạng bài chính là tìm kết quả phép nhân số tự nhiên từ 1 đến 10 với số 8:$8 imes n$hay$n \t \times 8$với$n = 1, 2,..., 10$.
- Yêu cầu học sinh phải nhớ bảng nhân 8, hiểu ý nghĩa phép nhân, vận dụng tính chất giao hoán.
- Phép nhân giúp đếm nhanh số lượng theo nhóm 8.
- Có thể xuất hiện các bài toán ứng dụng như tính đồ vật xếp theo nhóm 8, tính tổng số chân động vật, v.v.

3. Chiến lược tổng thể để tiếp cận bài toán tính nhẩm với bảng nhân 8

• Học thuộc bảng nhân 8 theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, ngược lại và bất kỳ.
• Vận dụng các chiến thuật tách ghép, quy đổi sang phép nhân với số khác hoặc dùng cộng lặp.
• Sử dụng các mẹo trí nhớ và hình ảnh trực quan để ghi nhớ nhanh.
• Luyện tập thường xuyên qua nhiều bài tập dạng cơ bản đến nâng cao.

4. Các bước giải quyết chi tiết với ví dụ minh họa

Bước 1: Nhớ công thức bảng nhân 8 như sau:

• $8 \times 1 = 8$
• $8 \times 2 = 16$
• $8 \times 3 = 24$
• $8 \times 4 = 32$
• $8 \times 5 = 40$
• $8 \times 6 = 48$
• $8 \times 7 = 56$
• $8 \times 8 = 64$
• $8 \times 9 = 72$
• $8 \times 10 = 80$

Bước 2: Vận dụng tính chất giao hoán để linh hoạt khi gặp$n \t \times 8$và $8 imes n$:

Ví dụ:$7 \times 8 = 8 \times 7 = 56$

Bước 3: Sử dụng cộng liên tiếp hoặc tách phép nhân:

Ví dụ:$8 \times 6 = 8 \times 5 + 8 = 40 + 8 = 48$

Hoặc:$8 \times 6 = (4 \times 6) imes 2 = 24 \times 2 = 48$

Bước 4: Kiểm tra kết quả bằng phép chia ngược lại:
$48 ightarrow 48 ext{chia} 8 = 6$

5. Các công thức và kỹ thuật cần nhớ

• Bảng nhân 8 đầy đủ từ $1$ đến$10$như trên.
• Tính chất giao hoán:$a imes b = b imes a$
• Cộng liên tiếp:$8 imes n = 8 + 8 +... + 8$($n$lần) hoặc$n + n +... + n$($8$lần)
• Có thể tách:$8 imes n = (10 imes n) - (2 imes n)$

Ví dụ mẹo:
-$8 \times 7 = (10 \times 7) - (2 \times 7) = 70 - 14 = 56$
-$8 \times 9 = (10 \times 9) - (2 \times 9) = 90 - 18 = 72$

6. Các biến thể của bài toán và cách điều chỉnh chiến lược

- Tính giá trị (dạng cơ bản):$8 imes n$;$n \t \times 8$với$n$là số tự nhiên từ $1$ đến$10$.
- Dạng tìm thừa số chưa biết:$8 imes? = 64$hoặc$? \t \times 8 = 56$
- Bài toán ứng dụng thực tế: "Có 8 bạn, mỗi bạn có 5 quyển vở. Hỏi có tất cả bao nhiêu quyển vở?" (áp dụng phép nhân$8 \times 5$)
- Dạng so sánh, cộng trừ với kết quả phép nhân 8.

7. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết từng bước

Bài 1. Tính nhẩm:$8 \times 4$

Bước 1: Nhớ $8 \times 4$trong bảng nhân 8 ⇒$8 \times 4 = 32$

Bước 2: Nếu chưa thuộc, có thể tính nhanh bằng:
- Cộng liên tiếp:$8 + 8 + 8 + 8 = 32$
- Tách:$(4 \times 8) = (2 \times 8) + (2 \times 8) = 16 + 16 = 32$

Bài 2. Tìm thừa số chưa biết:$8 imes? = 64$

Bước 1: Xem 64 ứng với tích của 8 và mấy, dò bảng:$8 \times 8 = 64$⇒? = 8

Bài 3. Bài toán thực tế:
"1 con nhện có 8 chân. 5 con nhện có tất cả bao nhiêu chân?"

Bước 1: Xác định phép nhân:$8 \times 5 = 40$

Bước 2: Trả lời: 5 con nhện có tất cả 40 chân.

8. Bài tập thực hành để học sinh tự làm

• Tính nhẩm các phép nhân sau:$8 \times 3$,$8 \times 7$,$8 \times 9$,$5 \times 8$,$10 \times 8$
• Điền số còn thiếu:$8 imes? = 56$;$? \t \times 8 = 80$;$8 \times 2 =?$
• Một bó hoa có 8 bông, có 6 bó như vậy. Hỏi có tất cả bao nhiêu bông hoa?
• Có 8 cái bàn, mỗi bàn 4 học sinh ngồi. Hỏi có tất cả bao nhiêu học sinh?

9. Mẹo ghi nhớ và tránh sai lầm khi tính nhẩm bảng nhân 8

• Đọc thuộc lòng bảng nhân 8 nhiều lần (xuôi, ngược, lộn xộn).
• Luyện làm bài tập thường xuyên, thực hành với các thẻ bài, trò chơi liên quan.
• Ghi nhớ các kết quả đặc biệt (8x5=40, 8x8=64, 8x10=80) làm mốc.
• Cẩn thận với nhầm lẫn giữa các bảng nhân gần nhau như 7, 9.
• Tập sử dụng các cách tách số để kiểm tra kết quả nếu chưa chắc chắn.
• Luôn kiểm tra ngược lại với phép chia để tránh nhầm đáp án.
• Có thể sử dụng các câu chuyện vui gắn với số 8 để nhớ lâu hơn (ví dụ: 8 chân nhện, 8 cánh hoa).