Blog

Ứng dụng nhận biết hình tứ giác trong cuộc sống hàng ngày và các ngành nghề (Dành cho học sinh lớp 3)

T
Tác giả
8 phút đọc
Chia sẻ:
9 phút đọc

1. Nhận biết hình tứ giác: Khái niệm cơ bản và tầm quan trọng

Trong Toán học lớp 3, “hình tứ giác” là hình có bốn cạnh thẳng và bốn góc. Những hình tứ giác quen thuộc mà các em dễ dàng nhận ra trong sách giáo khoa là hình chữ nhật, hình vuông, hình thang, hình bình hành… Nhận biết hình tứ giác không chỉ giúp em làm toán tốt hơn mà còn nhận ra rất nhiều điều thú vị quanh mình!

2. Ứng dụng nhận biết hình tứ giác trong cuộc sống hàng ngày

  • a) Cửa sổ và cánh cửa:

Khi nhìn vào cửa ra vào hoặc cửa sổ nhà mình, chắc chắn em sẽ thấy ngay chúng là các hình tứ giác (thường là hình chữ nhật hoặc hình vuông)! Vì có bốn cạnh, cửa sổ đóng kín được, dễ lắp đặt và rất tiện cho việc xây nhà. Theo thống kê, trên 90% các loại cửa trong nhà đều có dạng là hình tứ giác.

  • b) Sách giáo khoa:

Hầu hết các cuốn sách em học, vở ghi, thậm chí bảng học ở lớp đều là hình tứ giác – cụ thể là hình chữ nhật. Nhờ vậy, sách xếp gọn gàng, trang giấy không bị dư góc, dễ dàng xếp chồng lên nhau!

  • c) Gạch lát nền nhà:

Nếu quan sát dưới sàn nhà, em sẽ thấy các viên gạch lát nền đa số là hình vuông hoặc hình chữ nhật, xếp khít với nhau mà không có khe hở. Đó là nhờ đặc điểm của hình tứ giác giúp phủ kín mặt phẳng rất hiệu quả!

Một số ví dụ thực tế khác: Bàn học, màn hình điện thoại, màn hình TV, bảng tên, bưu thiếp cũng thường là hình tứ giác.

3. Ứng dụng hình tứ giác trong các ngành nghề khác nhau

  • a) Xây dựng:

Kiến trúc sư dùng các mô hình tứ giác để thiết kế phòng học, phòng ngủ, cầu thang, cửa ra vào… Ước tính tới 80% mặt bằng nhà ở có dạng hình tứ giác.

  • b) Thiết kế thời trang:

Những mảng vải may quần áo, khăn tay, túi xách, thường có dạng hình chữ nhật hoặc hình vuông để dễ cắt, dễ may, tiết kiệm vải.

  • c) Thiết kế đồ họa và in ấn:

Tờ rơi, quảng cáo, bìa sách, khung tranh – đa số đều được thiết kế dựa trên các hình tứ giác để thuận tiện cho việc trình bày và in ấn.

  • d) Sản xuất nội thất:

Bàn, ghế, tủ, kệ để sách đều được thiết kế bằng hình tứ giác để tối ưu diện tích và dễ dàng sắp xếp các vật dụng khác.

  • e) Giao thông vận tải:

Ngay cả biển báo, vạch kẻ đường, vé tàu, vé xe buýt… cũng thường là hình tứ giác vì dễ nhìn, dễ viết chữ, dễ đóng dấu. Dữ liệu do bộ giao thông đô thị ở Việt Nam cung cấp cho thấy 70% biển báo là hình vuông hoặc hình chữ nhật.

4. Một số ví dụ thực tế với số liệu và tình huống cụ thể

Ví dụ 1: Nhà bạn An có chiếc bàn học hình chữ nhật dài1.21.2mét, rộng0.60.6mét. Bàn hình tứ giác này chứa được1.2×0.6=0.72\boxed{1.2 \times 0.6 = 0.72}mét vuông (diện tích), đủ để đặt vừa một chiếc laptop, sách giáo khoa và cả hộp bút.

Ví dụ 2: Lớp 3A có bảng học hình vuông, mỗi cạnh dài1.51.5mét. Diện tích bảng là 1.5×1.5=2.25\boxed{1.5 \times 1.5 = 2.25}mét vuông, vừa đủ để thầy cô viết bài cho cả lớp quan sát rõ.

Ví dụ 3: Sàn nhà của một căn phòng dài55mét, rộng44mét, lát bằng các viên gạch hình vuông cạnh0.50.5mét. Số viên gạch cần dùng sẽ là:5×4/0.5/0.5=80\boxed{5 \times 4 / 0.5 / 0.5 = 80}viên.

Ví dụ 4: Chiếc màn hình điện thoại của em hình chữ nhật, dài15.615.6cm, rộng7.57.5cm. Diện tích màn hình là 15.6×7.5=117\boxed{15.6 \times 7.5 = 117}cm2^2.

5. Kết nối với các môn học khác

Nhận biết hình tứ giác không chỉ là kiến thức Toán học mà còn liên quan chặt chẽ đến:

Hình minh họa: Minh họa 4 hình tứ giác cơ bản trong Toán lớp 3: hình chữ nhật (4×2), hình vuông (3×3), hình thang đáy lớn 4, đáy nhỏ 2, chiều cao 2 và hình bình hành đáy 4, chiều cao 2
Minh họa 4 hình tứ giác cơ bản trong Toán lớp 3: hình chữ nhật (4×2), hình vuông (3×3), hình thang đáy lớn 4, đáy nhỏ 2, chiều cao 2 và hình bình hành đáy 4, chiều cao 2
Hình minh họa: Minh họa hình chữ nhật kích thước 1.2 m × 0.6 m (bàn học của bạn An) với chú thích các cạnh và công thức tính diện tích A = 1.2 × 0.6 = 0.72 m²
Minh họa hình chữ nhật kích thước 1.2 m × 0.6 m (bàn học của bạn An) với chú thích các cạnh và công thức tính diện tích A = 1.2 × 0.6 = 0.72 m²
  • - Mỹ thuật: Vẽ tranh, xếp giấy origami, làm thiệp đều cần nhận diện hình tứ giác.
  • - Công nghệ: Lắp ráp mô hình nhà, làm sản phẩm thủ công cần cắt dán chính xác các hình tứ giác.
  • - Địa lý: Xác định diện tích bản đồ thường dựa vào các hình tứ giác.
  • - Tin học: Thiết kế web, giao diện người dùng sử dụng rất nhiều hình tứ giác.
  • 6. Dự án nhỏ để áp dụng kiến thức

    Các bạn học sinh lớp 3 có thể thử thực hiện các dự án nhỏ sau:

  • Dự án 1: "Tìm hình tứ giác quanh em" – Dùng điện thoại hoặc máy ảnh chụp các vật có dạng hình tứ giác trong nhà, lớp học hoặc sân trường. Sau đó, ghép ảnh thành một bộ sưu tập nhỏ và trình bày với cả lớp.
  • Dự án 2: "Xây nhà mơ ước" – Dùng bìa cứng, giấy màu, kéo và keo dán, cắt các hình tứ giác để đóng vai kiến trúc sư, tự thiết kế mẫu phòng hoặc ngôi nhà, ghi rõ kích thước từng phòng.
  • Dự án 3: "Làm hộp đựng bút" – Tự làm hộp đựng bút từ bìa giấy hình chữ nhật, hiểu rõ cách lắp ghép các tấm tứ giác thành một vật thể 3D.
  • 7. Trích dẫn chuyên gia

    Cô giáo Ngọc Anh (giáo viên Toán Tiểu học tại Hà Nội) chia sẻ: “Khi dạy về hình tứ giác, tôi luôn khuyến khích các em tìm kiếm các vật hình tứ giác quanh mình để thấy toán học không khô khan, mà giúp các em hiểu và tổ chức thế giới thật tốt hơn. Các em học được kĩ năng nhận diện, ước lượng, thậm chí là sáng tạo ra nhiều vật dụng thú vị cho mình!”

    Kỹ sư xây dựng Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ: “Trong thiết kế nhà cửa, cầu đường, nhận biết chính xác hình tứ giác là điều quan trọng để đảm bảo tính thẩm mỹ lẫn an toàn cho công trình. Tôi từng thấy nhiều học sinh sau này làm kỹ sư rất giỏi nhờ nắm thật chắc kiến thức hình học cơ bản từ lớp 3!”

    8. Tài nguyên bổ sung để học sinh tìm hiểu thêm

  • Trang web Vuihoc.vn – Chuyên mục Toán lớp 3, phần Hình học
  • Sách giáo khoa Toán lớp 3 – Chủ đề: Hình tam giác. Hình tứ giác
  • Ứng dụng GeoGebra – Công cụ mô phỏng hình học cho học sinh tiểu học
  • Các video học toán trên YouTube: kênh Học cùng XuXu, kênh Toán tiểu học...
  • T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Bài trước

    Khái niệm Biểu thức số và cách hiểu cho học sinh lớp 3

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".