Blog

Ứng dụng tìm số bị trừ trong phép trừ trong cuộc sống: Toán học lớp 3 và giá trị thực tiễn

T
Tác giả
7 phút đọc
Chia sẻ:
7 phút đọc

1. Khái niệm 'Tìm số bị trừ trong phép trừ' và vì sao nó quan trọng?

Khi học phép trừ, ta thường gặp các bài như: “Tìm số bị trừ, biết số trừ và hiệu”. Đây là dạng toán giúp chúng ta tìm ra số ban đầu khi chỉ biết số bị lấy đi và phần còn lại. Trong toán học, số bị trừ là số lớn hơn trong phép trừ, số bị trừ trừ đi số trừ thì ra hiệu. Công thức chung là:

\text{Số bị trừ} = \text{Hiệu} + \text{Số trừ}

Việc hiểu và sử dụng thành thạo việc tìm số bị trừ không chỉ giúp bạn giải toán nhanh mà còn rèn luyện tư duy logic, giải quyết vấn đề, và rất hữu ích trong cuộc sống hàng ngày cũng như các ngành nghề khác nhau.

2. Ứng dụng tìm số bị trừ trong cuộc sống hàng ngày

  • a) Mua sắm và tính tiền thừa
    Giả sử bạn đưa cho cô bán hàng 50.000 đồng để mua một cuốn truyện 32.000 đồng. Sau khi nhận lại tiền thừa là 18.000 đồng, bạn muốn kiểm tra lại số tiền ban đầu mình đưa là đúng không. Lúc này, số bị trừ là số tiền bạn đã đưa, số trừ là giá cuốn truyện, hiệu là tiền thừa. Ta tìm lại như sau:
  • b) Chia sẻ kẹo với bạn
    Nếu bạn biết còn lại 7 viên kẹo sau khi đã chia cho bạn 5 viên, muốn biết ban đầu mẹ đã cho bạn bao nhiêu viên kẹo, chỉ cần thực hiện:
    7+5=127 + 5 = 12
    Vậy lúc đầu mẹ đã cho bạn 12 viên kẹo.
  • c) Theo dõi số trang sách đã đọc
    Hôm qua bạn đọc xong 10 trang sách, còn 15 trang nữa là hết. Vậy tổng số trang sách là:
    10+15=2510 + 15 = 25
    Vậy cuốn sách này có 25 trang.
  • 3. Ứng dụng trong các ngành nghề khác nhau

  • - Ngân hàng: Khi khách hàng rút tiền và biết số dư còn lại, muốn biết trước đó số dư là bao nhiêu.
  • - Kế toán: Khi kiểm tra khoản thu chi, biết số tiền còn lại và số tiền đã chi thì muốn biết số tiền đầu kỳ phải dùng phép tìm số bị trừ.
  • - Nhà bếp/đầu bếp: Biết số nguyên liệu còn lại sau khi dùng, muốn biết trước đó có bao nhiêu.
  • - Bác sĩ/dược sĩ: Biết số viên thuốc đã phát và còn lại, muốn kiểm kê lượng thuốc ban đầu.
  • - Giao thông/vận tải: Biết số ghế đã bán vé và còn lại, muốn biết số ghế ban đầu của xe hay tàu.
  • 4. Các ví dụ thực tế với số liệu và tình huống cụ thể

  • Ví dụ 1 (Kế toán):
    Cô Lan là kế toán. Cô biết đã chi 2.000.000 đồng cho vật tư xây dựng, số tiền còn lại là 1.500.000 đồng. Vậy số tiền ban đầu là:
    2 000 000+1 500 000=3 500 0002\ 000\ 000 + 1\ 500\ 000 = 3\ 500\ 000
  • Ví dụ 2 (Bác sĩ):
    Cô Thy là dược sĩ. Hộp thuốc có 30 viên, bán đi 18 viên còn lại 12 viên. Muốn kiểm tra lại số thuốc ban đầu nếu chỉ biết còn lại và số đã bán:
    18+12=3018 + 12 = 30
  • Ví dụ 3 (Vận tải):
    Xe buýt có tổng số ghế chưa rõ. Đã có 35 vé bán ra, trên xe còn 8 ghế trống. Hỏi xe buýt có bao nhiêu ghế?
    35+8=4335 + 8 = 43
  • Ví dụ 4 (Gia đình):
    Mẹ nấu một nồi canh, sau bữa ăn còn lại 2 bát. Nếu cả nhà đã ăn hết 6 bát, hỏi nồi canh ban đầu có bao nhiêu bát?
    6+2=86 + 2 = 8
  • Ví dụ 5 (Thư viện):
    Có 50 cuốn sách trên giá. Sau khi cho mượn, còn lại 35 cuốn. Tìm số cuốn sách đã cho mượn:
    5035=1550 - 35 = 15
    Nếu biết số còn lại và số đã cho mượn, có thể áp dụng tìm số bị trừ:
  • \text{Số bị trừ} = \text{Hiệu} + \text{Số trừ} = 35 + 15 = 50

    5. Liên kết giữa tìm số bị trừ với các môn học khác

    Tìm số bị trừ giúp bạn rèn luyện khả năng tư duy ngược, phân tích dữ liệu và xử lý thông tin — kỹ năng hữu ích trong Tin học (tìm số chưa biết khi lập trình), Khoa học (tính giá trị ban đầu), Ngoại ngữ (số lượng, tiền bạc), và Giáo dục công dân (quản lý tài sản, tài chính cá nhân).

    6. Dự án nhỏ học sinh có thể thực hiện

  • • Thực hành ghi chép tài chính cá nhân: Ghi lại tiền tiết kiệm ban đầu, số tiền đã tiêu và số còn lại. Tìm số ban đầu bằng phép cộng.
  • • Quan sát tủ đồ ăn: Ghi lại số bánh còn sau một ngày, số bánh đã ăn để tìm tổng số bánh ban đầu.
  • • Làm bảng đồng hồ sách: Mỗi lần đọc xong một số trang, cộng với số trang còn lại để xác định tổng số trang sách.
  • 7. Phỏng vấn ngắn cùng chuyên gia

    Cô Thu, giáo viên Toán tiểu học chia sẻ: "Tìm số bị trừ không chỉ là phép toán mà còn giúp các em biết cách suy luận tình huống, tìm ra dữ kiện còn thiếu. Kỹ năng này rất cần thiết khi các em lớn lên, quản lý chi tiêu, lập kế hoạch hoặc giải quyết các vấn đề thực tế hàng ngày."
    Chú Minh, nhân viên ngân hàng, cho biết: "Hằng ngày tôi phải kiểm tra số dư tài khoản, giúp khách hàng biết được đã rút bao nhiêu và số dư cũ là bao nhiêu. Nếu không nắm vững cách tìm số bị trừ thì khó tránh khỏi sai sót!"

    8. Tài nguyên bổ sung để tìm hiểu thêm

  • - Sách giáo khoa toán 3, chương phép trừ.
  • - Kênh YouTube ‘Toán học diệu kỳ’ có các hoạt động và thí nghiệm vui liên quan phép trừ.
  • - Website của thư viện nhà trường, tìm kiếm bài tập thực hành các dạng toán "tìm số bị trừ" miễn phí.
  • - Ứng dụng học toán như VioEdu, Monkey Math, Toán Tiểu Học.
  • Kết luận

    Như vậy, tìm số bị trừ trong phép trừ là kiến thức toán lớp 3 rất quan trọng, thường gặp trong thực tế mọi lĩnh vực. Việc luyện tập và ứng dụng sẽ giúp các bạn tăng khả năng tính toán, quan sát và tạo nền tảng vững chắc cho các kiến thức toán học cao hơn trong tương lai!

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".