Chiến lược giải bài toán Thứ tự thực hiện phép tính lớp 4 (có bài tập mẫu, mẹo và lời giải chi tiết)

1. Giới thiệu về dạng bài toán

Bài toán Thứ tự thực hiện phép tính là dạng bài yêu cầu học sinh tính giá trị của biểu thức số gồm nhiều phép tính khác nhau như cộng, trừ, nhân, chia, ngoặc đơn. Biểu thức có thể dài, bao gồm nhiều lớp phép tính khác nhau. Dạng này xuất hiện thường xuyên trong các đề kiểm tra, bài thi định kỳ và chiếm tỉ trọng lớn trong chương trình Toán lớp 4. Nắm vững cách giải bài toán này giúp học sinh tránh nhầm lẫn, tính toán chính xác mọi biểu thức từ đơn giản đến phức tạp.

Tại đây bạn có thể luyện tập miễn phí với 42.882+ bài tập cách giải Thứ tự thực hiện phép tính miễn phí.

2. Phân tích đặc điểm bài toán

### 2.1 Nhận biết dạng bài

- Biểu thức xuất hiện nhiều phép cộng, trừ, nhân, chia, có thể có ngoặc đơn.
- Các cụm từ: “Tính giá trị biểu thức”, “Tìm kết quả của…”, “Giá trị biểu thức là…”
- Phân biệt với các dạng toán tìm x, toán có ẩn số hoặc toán lời văn.

### 2.2 Kiến thức cần thiết

• - Quy tắc thứ tự thực hiện phép tính:
• 1. Tính trong ngoặc trước.
• 2. Nhân, chia trước; cộng, trừ sau.
• 3. Nếu có nhiều phép nhân hoặc chia (hoặc cộng, trừ) liên tiếp, làm từ trái sang phải.
• - Kỹ năng tính toán cẩn thận, chính xác.
• - Xác định vị trí các dấu ngoặc đúng.
• - Liên hệ với chủ đề: Biểu thức số, các phép tính số học.

3. Chiến lược giải quyết tổng thể

#### 3.1 Bước 1: Đọc và phân tích đề bài

• - Đọc kỹ yêu cầu bài toán.
• - Xác định các phép tính xuất hiện, có ngoặc đơn hay không.
• - Gạch dưới dữ liệu quan trọng (số, dấu ngoặc)

#### 3.2 Bước 2: Lập kế hoạch giải

• - Xác định nên bắt đầu tính phép nào (trong ngoặc/trước)
• - Sắp xếp thứ tự các phép tính theo đúng quy tắc.
• - Có thể dự đoán kết quả xấp xỉ để kiểm tra.

#### 3.3 Bước 3: Thực hiện giải toán

• - Thực hiện tuần tự từng phép tính.
• - Viết lại biểu thức sau mỗi bước (nếu cần).
• - Kiểm tra kết quả sau mỗi bước, rà soát lại cuối cùng.

4. Các phương pháp giải chi tiết

#### 4.1 Phương pháp cơ bản

• - Làm theo đúng thứ tự:
• + Trong ngoặc đơn (nếu có)
• + Nhân, chia trước
• + Cộng, trừ sau
• - Ưu điểm: Tỉ mỉ, chắc chắn, phù hợp cho người mới.
• - Hạn chế: Tốn thời gian nếu biểu thức dài.

#### 4.2 Phương pháp nâng cao

• - Chia nhỏ biểu thức thành từng phần dễ tính.
• - Nhóm nhanh các cụm phép nhân, chia.
• - Dùng mẹo nhớ thứ tự phép tính như "N-N-C-T" (Ngoặc, Nhân, Chia, Cộng, Trừ).
• - Kiểm tra nhanh bằng cách ước lượng kết quả.

5. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết

##### 5.1 Bài tập cơ bản

Đề bài: Tính giá trị của biểu thức$8 + 4 \times (5 - 2)$

Phân tích: Biểu thức có dấu ngoặc, phép nhân, phép cộng.

Lời giải từng bước:

• - Tính trong ngoặc:$5 - 2 = 3$
• - Thay vào biểu thức:$8 + 4 \times 3$
• - Thực hiện phép nhân:$4 \times 3 = 12$
• - Thực hiện phép cộng:$8 + 12 = 20$

Giải thích: Luôn làm trong ngoặc trước, sau đó nhân, cuối cùng cộng.

##### 5.2 Bài tập nâng cao

Đề bài: Tính giá trị của biểu thức$48: 6 + 7 \times (3 + 5) - 10$

Phân tích: Có phép chia, nhân, cộng, trừ, ngoặc đơn.

Lời giải từng cách:

• - Tính trong ngoặc:$3 + 5 = 8$
• - Thay vào:$48: 6 + 7 \times 8 - 10$
• - Thực hiện phép chia:$48: 6 = 8$
• - Phép nhân:$7 \times 8 = 56$
• - Viết lại:$8 + 56 - 10$
• - Thực hiện phép cộng:$8 + 56 = 64$
• - Trừ:$64 - 10 = 54$

Cách giải khác: Có thể làm cộng và trừ cùng lúc cuối cùng vì ở cùng mức độ ưu tiên; nên kiểm tra phép nhân/chia trước. Có thể tách nhỏ biểu thức thành cụm tính riêng để thuận tiện hơn.

Ưu/nhược điểm: Dạng này nên ghi rõ từng bước giải ra nháp để tránh sai sót.

6. Các biến thể thường gặp

• - Biểu thức không có ngoặc, cần xác định phép tính nào làm trước.
• - Biểu thức nhiều lớp ngoặc: tính từ trong ra ngoài.
• - Biểu thức có nhiều phép nhân, chia liên tục.

Mẹo: Gạch chân dấu ngoặc, phép nhân/chia khi đọc đề, ưu tiên cho các phép trong ngoặc > nhân, chia > cộng, trừ.

7. Lỗi phổ biến và cách tránh

#### 7.1 Lỗi về phương pháp

• - Tính cộng/trừ trước nhân/chia.
• - Không chú ý dấu ngoặc.
• - Khắc phục: Học quy tắc thứ tự thật kỹ, gạch chân dữ liệu.

#### 7.2 Lỗi về tính toán

• - Chuyển số khi thực hiện nháp hoặc tính nhầm.
• - Làm tròn số không đúng (nếu có phân số, thập phân).
• - Khắc phục: Viết rõ ràng từng bước, kiểm tra lại từng phép tính nhỏ.

8. Luyện tập miễn phí ngay

• - Truy cập
• 42.882
• + bài tập cách giải Thứ tự thực hiện phép tính miễn phí ngay tại đây.
• - Không cần đăng ký, luyện tập không giới hạn.
• - Theo dõi tiến độ, phát hiện điểm mạnh/yếu để cải thiện kỹ năng.

9. Kế hoạch luyện tập hiệu quả

• - Ôn tập quy tắc thứ tự phép tính mỗi tuần.
• - Luyện ít nhất 10 bài tập/ngày để duy trì kỹ năng.
• - Mỗi cuối tuần, tự kiểm tra với đề tổng hợp.
• - Ghi lại lỗi thường gặp để chú ý lần sau.