Bài 86: Em làm được những gì? – Giải thích chi tiết cho học sinh lớp 5

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Bài 86: Em làm được những gì? là bài học tổng kết trong chương Số đo thời gian, Vận tốc, Quãng đường, Thời gian thuộc chương trình Toán lớp 5. Qua bài này, các em sẽ tự đánh giá lại kiến thức về cách tính quãng đường, vận tốc và thời gian – những kiến thức vô cùng quan trọng không chỉ trong học tập mà còn trong đời sống hàng ngày. Hiểu tốt bài này giúp các em dễ dàng giải các bài toán tình huống thực tế như tính quãng đường đi, xác định vận tốc chuyển động hay ước tính thời gian hoàn thành một công việc. Hơn nữa, hiện tại em có cơ hội luyện tập hoàn toàn miễn phí với hơn 100+ bài tập đi kèm, giúp củng cố kiến thức hiệu quả ngay lập tức!

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Định nghĩa: Bài 86 tập hợp các dạng toán về chuyển động đều, bao gồm cách tính quãng đường, thời gian, vận tốc dựa trên hai đại lượng còn lại. Đây là kiến thức cơ sở giúp các em vận dụng vào các bài toán thực tế.

- Các tính chất cơ bản: Nếu biết hai yếu tố bất kỳ trong ba yếu tố “quãng đường, vận tốc, thời gian” thì tính được yếu tố còn lại. Áp dụng được cho các chuyển động đều.

- Điều kiện áp dụng: Sử dụng cho chuyển động đều (vận tốc không đổi suốt quãng đường), các đại lượng cùng đơn vị.

2.2 Công thức và quy tắc

• Công thức tính quãng đường:$S = v \times t$
• Công thức tính vận tốc:$v = \frac{S}{t}$
• Công thức tính thời gian:$t = \frac{S}{v}$

Cách ghi nhớ hiệu quả: Hình tam giác, đặt$S$ở trên và$v$,$t$ ở 2 góc dưới, che đại lượng cần tìm sẽ thấy công thức.

Lưu ý: Luôn để các đại lượng về cùng đơn vị trước khi áp dụng công thức.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Bước 1: Xác định các đại lượng:$v = 40$km/h,$t = 2$giờ

Bước 2: Áp dụng công thức$S = v \times t = 40 \times 2 = 80$km

Kết luận: Ô tô đi được$80$km

Lưu ý: Đơn vị vận tốc và thời gian phải phù hợp để kết quả đúng.

3.2 Ví dụ nâng cao

Áp dụng công thức$v = \frac{S}{t} = \frac{54}{1,5} = 36$km/h.

Kỹ thuật nhanh: Chia nhẩm số thập phân và luôn kiểm tra lại đơn vị.

4. Các trường hợp đặc biệt

- Nếu bài toán có các đơn vị khác nhau (giờ – phút, km – m) thì phải đổi về cùng một đơn vị trước khi tính toán.

- Chỉ áp dụng được cho chuyển động đều (vận tốc không đổi). Nếu vận tốc thay đổi, cần dùng kiến thức cao hơn ở các lớp trên.

- Những bài toán liên quan tới nhiều chuyển động gặp nhau, ngược chiều… có thể cần kết hợp thêm kiến thức lớp 4, lớp 5.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

• Nhầm lẫn giữa vận tốc, quãng đường, thời gian.
• Quên đổi các đại lượng về cùng đơn vị (giờ – phút, km – m).

Cách tránh: Gạch chân dữ kiện, viết rõ đại lượng và đơn vị, thực hiện đổi đơn vị ngay đầu bài.

5.2 Lỗi về tính toán

• Cộng, nhân, chia nhầm khi tính toán.
• Lấy sai số ở dấu phẩy khi chia số thập phân.

Cách tránh: Hãy thử ước lượng kết quả, kiểm tra lại phép tính cuối cùng.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập hơn 100+ bài tập ”Bài 86: Em làm được những gì?” miễn phí ngay tại đây mà không cần đăng ký! Các bài tập đa dạng giúp em thực hành, củng cố kiến thức vừa học, theo dõi tiến độ và cải thiện kỹ năng mỗi ngày.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

• Nắm vững 3 công thức:$S = v \times t$,$v = \frac{S}{t}$,$t = \frac{S}{v}$.
• Đổi đơn vị đại lượng về cùng hệ (km hoặc m, giờ hoặc phút…) trước khi giải.
• Phân biệt đúng các đại lượng: Quãng đường (S), Vận tốc (v), Thời gian (t).

Checklist trước khi làm bài:

• Đọc kỹ đề, xác định các đại lượng cần tìm
• Kiểm tra đơn vị các dữ kiện
• Nháp công thức trước khi tính
• Kiểm tra lại kết quả cuối cùng

Kế hoạch ôn tập hiệu quả: Xem lại lý thuyết, luyện nhiều dạng bài, giải sai ở đâu thì xem lại công thức, trao đổi với thầy cô/bạn bè khi gặp khó khăn!