Bài 91: Ôn tập phép cộng, phép trừ (tiếp theo) – Giải thích chi tiết cho học sinh lớp 5

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Bài 91: Ôn tập phép cộng, phép trừ (tiếp theo) là một phần quan trọng trong chương trình Toán lớp 5. Đây là dịp để các em củng cố lại những kiến thức đã học về phép cộng và phép trừ, chuẩn bị vững vàng cho các bài toán nâng cao và các kỳ kiểm tra cuối năm. Việc hiểu rõ và làm chủ bài này giúp các em tư duy nhanh nhạy, thuận tiện giải quyết các bài toán thực tế trong học tập và trong cuộc sống hàng ngày như tính toán tiền bạc, chia sẻ vật dụng, hay giải quyết các công việc trong gia đình.

Không chỉ vậy, thông qua việc luyện tập phép cộng, phép trừ, các bạn còn có thể truy cập hơn 50.282+ bài tập miễn phí để luyện kỹ năng và nâng cao kiến thức một cách chủ động!

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

• Phép cộng là phép tính giúp tìm tổng của hai hoặc nhiều số. Phép trừ là phép tính dùng để tìm hiệu giữa hai số. Cả hai phép toán đều áp dụng cho số tự nhiên, số thập phân, phân số trong chương trình lớp 5.

• Tính chất phép cộng: giao hoán ($a + b = b + a$), kết hợp ($(a + b) + c = a + (b + c)$), có số 0 là phần tử trung hoà ($a + 0 = a$).

• Phép trừ không có tính giao hoán và kết hợp nhưng có quy tắc đặc biệt: Muốn trừ một số, ta cộng số đối của số đó.

2.2 Công thức và quy tắc

- Công thức phép cộng:$a + b = b + a$;$(a + b) + c = a + (b + c)$;$a+0 = a$

- Công thức phép trừ:$a - b = c \Leftrightarrow a = b + c$;a - 0 = a;a - a = 0. Đặc biệt,$a - b$chỉ thực hiện được với$a \geq b$trong tập số tự nhiên.

- Khi cộng/trừ các số thập phân hoặc phân số, cần thực hiện đúng quy tắc đặt tính và quy tắc đồng dạng mẫu số (với phân số).

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Ví dụ: Tính$357 + 124$.

Bước 1: Đặt tính theo cột dọc các chữ số thẳng hàng.

Bước 2: Cộng từ phải sang trái.

357
+124
-----
481

Kết quả:$357 + 124 = 481$

Lưu ý: Khi kết quả vượt quá 10 ở một hàng, nhớ "nhớ" sang hàng tiếp theo.

3.2 Ví dụ nâng cao

Ví dụ: Tính$23,57 + 48,4 - 7,295$.

Bước 1: Đặt tính các số thập phân theo cột dọc, thẳng hàng phần thập phân.

Bước 2: Thực hiện phép cộng trước:
23,570
+48,400
-------
71,970

Bước 3: Lấy kết quả vừa tính trừ đi$7,295$:
71,970 - 7,295 = 64,675

Kết quả:$23,57 + 48,4 - 7,295 = 64,675$

Kỹ thuật giải nhanh: Luôn ưu tiên đặt các số thập phân thẳng hàng trước khi tính, chú ý "mượn" và "nhớ" khi thực hiện phép tính.

4. Các trường hợp đặc biệt

- Khi cộng/trừ số 0 ta được chính số đó:$a+0=a$,$a-0=a$

- Khi trừ hai số bằng nhau:$a-a=0$

- Trong số tự nhiên, không thực hiện được phép trừ nếu số trừ lớn hơn số bị trừ.

- Với số thập phân hoặc phân số, chú ý quy tắc về làm tròn số, đồng mẫu phân số.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

- Nhầm lẫn giữa phép cộng, phép nhân hoặc phép chia.
- Hiểu sai về quy tắc cộng/trừ các số thập phân hoặc phân số.
- Cách khắc phục: Ghi nhớ kỹ các định nghĩa, tính chất và đọc kỹ đề bài.

5.2 Lỗi về tính toán

- Sai sót do đặt tính không đúng cột.
- Quên "nhớ" hoặc "mượn" khi tính toán qua các hàng.
- Nhầm dấu phẩy ở số thập phân.

- Cách kiểm tra: Làm lại phép tính, đổi vị trí các số trong phép cộng, kiểm tra lại kết quả bằng cách cộng lại hoặc xem hiệu giữa tổng/trừ và số ban đầu.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Các bạn có thể truy cập hơn 50.282+ bài tập Bài 91: Ôn tập phép cộng, phép trừ (tiếp theo) miễn phí. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập bất cứ lúc nào. Kết quả làm bài sẽ được lưu lại để các bạn dễ dàng theo dõi tiến độ học tập và cải thiện kỹ năng từng ngày!

7. Tóm tắt và ghi nhớ

- Nắm chắc các tính chất và công thức cộng, trừ.
- Phân biệt rõ các bước đặt tính, tính toán chính xác và kiểm tra đáp án.
- Thực hành thường xuyên với các dạng bài cơ bản và nâng cao để tự tin giải các bài toán trong học kỳ và trong cuộc sống.

Checklist kiến thức:
✓ Nắm đúng định nghĩa phép cộng, phép trừ
✓ Nhớ và vận dụng tốt công thức
✓ Biết xử lý các dạng bài đặc biệt
✓ Tự tin đặt tính và kiểm tra kết quả

Kế hoạch ôn tập hiệu quả: Chia nhỏ bài học, luyện tập đều đặn, kiểm tra lại các lần làm bài. Luôn đặt câu hỏi khi chưa hiểu rõ và nhờ thầy cô hoặc bạn bè giải đáp!