1. Giới thiệu về loại bài toán "Thời gian" và tầm quan trọng

Bài toán về "Thời gian" trong chương trình Toán 5 là một dạng toán cực kỳ quan trọng, xuất hiện xuyên suốt trong các đề kiểm tra và bài tập thực hành. Việc hiểu và giải đúng các bài toán này giúp học sinh không chỉ nâng cao kỹ năng tính toán mà còn biết cách vận dụng vào thực tế – chẳng hạn, xác định thời gian đi học, quãng đường, vận tốc,… Hiểu rõ cách giải bài toán thời gian là bước đệm vững chắc để học tốt những kiến thức nâng cao ở các cấp tiếp theo.

2. Đặc điểm của dạng bài toán Bài 85: Thời gian

Các bài toán thời gian thường yêu cầu xác định một trong các đại lượng: thời gian, vận tốc hoặc quãng đường, khi biết hai đại lượng còn lại. Bài toán có thể được minh họa bằng tình huống thực tế như: một người đi bộ, một xe máy di chuyển, hoặc hai xe đi ngược chiều nhau. Đặc biệt, học sinh phải có khả năng chuyển đổi giữa các đơn vị đo thời gian (giờ, phút, giây) để có đáp án chính xác.

3. Chiến lược tổng thể để tiếp cận Bài 85: Thời gian

4. Các bước giải quyết chi tiết với ví dụ minh họa

Hãy cùng tìm hiểu cách giải bài toán thời gian qua ví dụ cụ thể.

Ví dụ: Một ô tô đi quãng đường dài 96 km với vận tốc 40 km/h. Hỏi ô tô đó đi hết quãng đường trong bao nhiêu giờ?

| Đại lượng | Giá trị | Đơn vị |

|------------|------------|--------|

| Quãng đường| 96 | km |

| Vận tốc | 40 | km/h |

• - Bước 3: Áp dụng công thức tính thời gian.

Công thức tổng quát:

$t = \frac{s}{v}$

Với$t$là thời gian (giờ),$s$là quãng đường (km),$v$là vận tốc (km/h).

Thay số:

$t = \frac{96}{40} = 2,4~(giờ)$

Ta có thể đổi 0,4 giờ ra phút:

$0,4 \times 60 = 24~(phút)$

Vậy thời gian ô tô đi hết quãng đường là 2 giờ 24 phút.

5. Các công thức và kỹ thuật cần nhớ

6. Các biến thể của bài toán và điều chỉnh chiến lược

Bài toán thời gian có thể xuất hiện ở nhiều dạng khác nhau:

Khi gặp các biến thể này, hãy vẽ sơ đồ, đặt ẩn số, xác định các đại lượng đã cho và vận dụng các công thức trên để giải.

7. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết từng bước

Bài tập mẫu 1: Một người đi xe đạp với vận tốc 15 km/h, trong 2 giờ 30 phút. Tính quãng đường người đó đi được.

$s = v \times t = 15 \times 2,5 = 37,5~(km)$

Vậy người đó đi được 37,5 km.

Bài tập mẫu 2: Một người chạy bộ trong 1,5 giờ và đi được 9 km. Tìm vận tốc của người đó (km/h).

$v = \frac{s}{t} = \frac{9}{1,5} = 6~(km/h)$

Vậy vận tốc của người chạy bộ là 6 km/h.

Bài tập mẫu 3 (ngoài nâng cao): Hai thị trấn cách nhau 96 km. Một ô tô đi từ A đến B với vận tốc 48 km/h, cùng lúc đó một xe máy đi từ B về A với vận tốc 32 km/h. Hỏi sau bao lâu hai xe gặp nhau?

$t = \frac{96}{80} = 1,2~(giờ)$

$0,2 × 60 = 12~(phút)$

Vậy sau 1 giờ 12 phút hai xe sẽ gặp nhau.

8. Bài tập thực hành tự giải

9. Mẹo và lưu ý để tránh sai lầm phổ biến

Kết luận

Hi vọng hướng dẫn chi tiết về cách giải bài toán Bài 85: Thời gian cùng các ví dụ minh họa, kỹ thuật, công thức và bài tập luyện tập trên sẽ giúp các em học sinh lớp 5 tự tin chinh phục mọi dạng bài liên quan đến thời gian trong chương trình Toán 5.