1. Giới thiệu về dạng bài toán

Bài toán “Làm tròn số thập phân đến số tự nhiên gần nhất” là dạng bài cơ bản, xuất hiện thường xuyên trong các đề kiểm tra, bài thi học kỳ và bài tập lớp 5. Dạng toán này giúp rèn luyện kỹ năng quan sát, tính toán và hiểu bản chất làm tròn trong thực tế. Việc thành thạo dạng này là nền tảng để học tốt các bài toán liên quan đến số thập phân cũng như tiện lợi trong cuộc sống hàng ngày. Các em có thể luyện tập miễn phí với hơn 1000+ bài tập tại đây!

2. Phân tích đặc điểm bài toán

2.1 Nhận biết dạng bàiDấu hiệu thường gặp: Có số thập phân và yêu cầu "làm tròn đến số tự nhiên gần nhất".Từ khóa cần chú ý: "làm tròn", "số thập phân", "số tự nhiên gần nhất".Phân biệt: Khác với làm tròn đến hàng thập phân, hàng phần mười, … (tức là không giữ phần thập phân nữa, chỉ còn số tự nhiên).2.2 Kiến thức cần thiếtCông thức quy tắc: Dựa vào chữ số hàng phần mười:Nếu chữ số hàng phần mười ($a = x.y$với$y$là chữ số đầu sau dấu phẩy) nhỏ hơn 5 thì làm tròn xuống ($A=x$).Nếu chữ số hàng phần mười lớn hơn hoặc bằng 5 thì làm tròn lên ($A=x+1$).Liên quan đến phép so sánh số thập phân, kỹ năng đọc – phân tích số.

3. Chiến lược giải quyết tổng thể

3.1 Bước 1: Đọc và phân tích đề bàiĐọc kỹ yêu cầu, xác định dữ kiện (số thập phân cần làm tròn).Kiểm tra đề có yêu cầu làm tròn đến số tự nhiên gần nhất hay không.3.2 Bước 2: Lập kế hoạch giảiNhận diện chữ số hàng phần mười để áp dụng quy tắc.Dự đoán kết quả (ví dụ: 8,3 sẽ thành 8; 8,5 sẽ thành 9).3.3 Bước 3: Thực hiện giải toánÁp dụng quy tắc làm tròn số.Tính toán cẩn thận từng bước, đối chiếu lại chữ số phần mười.Kiểm tra lại: Đưa kết quả vào tình huống thực tế xem hợp lý chưa.

4. Các phương pháp giải chi tiết

4.1 Phương pháp cơ bản

Cách truyền thống: Xác định chữ số phần mười, áp dụng quy tắc: <5 xuống, ≥5 lên. Ưu điểm: Nhớ lâu, dễ kiểm tra lại. Nhược điểm: Đôi khi lẫn lộn ở các phần số phức tạp.

4.2 Phương pháp nâng cao

Kỹ thuật giải nhanh: Suy luận nhanh hoặc kết hợp nhẩm số dư hoặc dùng bảng giá trị đặc biệt. Mẹo: Nếu số phần lẻ ≥0,5 thì cộng thêm 1, ngược lại bỏ phần lẻ.

5. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết

5.1 Bài tập cơ bảnBài 1: Làm tròn số 4,37 đến số tự nhiên gần nhất.

Phân tích:
- Chữ số phần mười là 3 < 5, nên làm tròn xuống.

Lời giải:
$4,37 \rightarrow 4$
Giải thích: Vì $3<5$nên lấy số ở trước dấu phẩy.5.2 Bài tập nâng caoBài 2: Làm tròn số 9,74 đến số tự nhiên gần nhất.

Cách 1 (truyền thống): Chữ số phần mười là 7 ≥ 5, làm tròn lên.
$9,74 \rightarrow 10$
Cách 2 (nhẩm nhanh):$0,74>0,5$→ làm tròn lên.

So sánh: Cách nhẩm nhanh phù hợp với số đơn giản; cách truyền thống chắc chắn với mọi bài toán.

6. Các biến thể thường gặp

Làm tròn đến chục, trăm hoặc phần mười gần nhất.Bài toán có nhiều số thập phân trong một phép tính.Mẹo: Luôn xác định rõ bài yêu cầu làm tròn đến đâu, đọc kỹ đề để khỏi nhầm.

7. Lỗi phổ biến và cách tránh

7.1 Lỗi về phương phápChọn nhầm công thức (làm tròn lên khi <5 hoặc ngược lại).Nhầm lẫn làm tròn đến số tự nhiên và làm tròn đến phần thập phân.Khắc phục: Đọc kỹ đề và nhấn mạnh lên hàng phần mười.7.2 Lỗi về tính toánSơ suất nhận diện sai chữ số phần mười.Áp dụng sai phép cộng/trừ khi làm tròn.Kiểm tra lại: Thử thay kết quả vào bài, hoặc nhắc lại quy tắc với ví dụ đơn giản.

8. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập ngay hơn 1000+ bài tập cách giải Làm tròn số thập phân đến số tự nhiên gần nhất miễn phí. Không cần đăng ký, các em có thể bắt đầu luyện tập ngay và theo dõi tiến độ cải thiện kỹ năng giải toán hàng ngày!

9. Kế hoạch luyện tập hiệu quả

Tuần 1: Luyện tập mỗi ngày 10 bài tập cơ bản.Tuần 2–3: Làm các bài tập nâng cao và bài có nhiều số thập phân.Đặt mục tiêu: Đạt hơn 90% kết quả đúng mỗi ngày.Cuối mỗi tuần, xem lại lỗi sai và giải lại các bài chưa đúng.