Blog

Chiến lược giải quyết Bài 30. Em làm được những gì? Toán lớp 5: Hướng dẫn chi tiết và phương pháp hiệu quả

T
Tác giả
7 phút đọc
Chia sẻ:
8 phút đọc

1. Giới thiệu về dạng bài toán

Dạng bài "Bài 30. Em làm được những gì?" thường xuất hiện ở cuối chương hoặc cuối học kỳ Toán lớp 5, giúp học sinh tổng hợp lại các kiến thức đã học như số thập phân, các phép tính, giải toán có lời văn. Dạng bài này có mặt trong đa số đề kiểm tra, đề thi học kỳ. Rèn luyện tốt sẽ giúp học sinh vững vàng ôn tập tổng hợp, đạt điểm cao. Hãy luyện tập với hơn 42.226+ bài tập miễn phí ngay trên hệ thống.

2. Phân tích đặc điểm bài toán

2.1 Nhận biết dạng bài

  • Dấu hiệu đặc trưng: Đề bài yêu cầu trình bày lại những gì em đã học, giải các loại phép tính hoặc bài toán thực tế như cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.
  • Từ khóa: "tổng hợp kiến thức", "giải toán số thập phân", "ứng dụng thực tế", "giải thích cách làm".
  • Phân biệt: Khác các bài toán một dạng riêng lẻ (chỉ cộng, hoặc chỉ chia), bài này tổng hợp nhiều dạng.

2.2 Kiến thức cần thiết

  • Công thức: Phép cộng, trừ, nhân, chia số thập phân; chuyển đổi đơn vị đo lường.
  • Kỹ năng: Đọc hiểu đề, xác định dữ liệu và trình bày lời giải rõ ràng.
  • Mối liên hệ: Liên quan tới các chủ đề Số thập phân, Phép toán cơ bản, Giải toán có lời văn.

3. Chiến lược giải quyết tổng thể

3.1 Bước 1: Đọc và phân tích đề bài

  • Đọc kỹ đề, gạch dưới yêu cầu và dữ liệu quan trọng.
  • Nhận diện đề cần thực hiện phép tính nào, dữ kiện đã cho và cần tìm.

3.2 Bước 2: Lập kế hoạch giải

  • Chọn đúng phương pháp: Cộng, trừ, nhân, chia, chuyển đổi đơn vị, giải bài toán thực tế.
  • Viết ra các bước giải theo trình tự hợp lý (vd: tính tổng trước, sau đó chia hoặc nhân...).
  • Ước lượng kết quả để kiểm tra hợp lý sau khi tính.

3.3 Bước 3: Thực hiện giải toán

  • Thực hiện từng phép tính theo đúng công thức, cẩn thận ghi lại từng bước.
  • Sau khi ra kết quả, kiểm tra lại từng bước cho chắc chắn.

4. Các phương pháp giải chi tiết

4.1 Phương pháp cơ bản

Tiến hành từng phép tính cộng, trừ, nhân, chia số thập phân một cách tuần tự, có lời giải rõ ràng. Phương pháp này dễ hiểu, phù hợp cho học sinh mới luyện tập, nhưng đôi khi giải dài dòng nếu bài toán nhiều bước.

4.2 Phương pháp nâng cao

  • Tận dụng tính chất "kết hợp" phép tính: nhóm các số thập phân với nhau để rút ngắn tính toán.
  • Sử dụng cách làm tròn hợp lý để kiểm tra nhanh kết quả.
  • Ghi nhớ mẹo: Đổi số thập phân thành phân số khi phép tính nhân/ chia giúp dễ hiểu hơn.

5. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết

5.1 Bài tập cơ bản

Đề bài: Tính15,7+6,34,515,7 + 6,3 - 4,5.

Lời giải từng bước:

  1. Tính15,7+6,3=2215,7 + 6,3 = 22
  2. Lấy kết quả vừa tìm được trừ 4,54,5:224,5=17,522 - 4,5 = 17,5
  3. Đáp số:17,517,5

Giải thích: Cộng trước hai số, sau đó thực hiện phép trừ. Các phép tính số thập phân phải thẳng cột phần thập phân.

Hình minh họa: Minh họa đặt phép tính cột thập phân: cộng 12.45 và 3.70 trước (kết quả 16.15), sau đó trừ 2.35 để được 13.80, với phần thập phân được thẳng cột
Minh họa đặt phép tính cột thập phân: cộng 12.45 và 3.70 trước (kết quả 16.15), sau đó trừ 2.35 để được 13.80, với phần thập phân được thẳng cột
Hình minh họa: Minh họa cách thực hiện tính (12,30 + 4,56) - 7,89 với căn chỉnh thẳng cột phần thập phân: bước 1 cộng 12,30 và 4,56 được 16,86; bước 2 lấy 16,86 trừ 7,89 được 8,97.
Minh họa cách thực hiện tính (12,30 + 4,56) - 7,89 với căn chỉnh thẳng cột phần thập phân: bước 1 cộng 12,30 và 4,56 được 16,86; bước 2 lấy 16,86 trừ 7,89 được 8,97.

5.2 Bài tập nâng cao

Đề bài: Một đoạn đường dài56,2556,25km, đoàn xe đi với vận tốc trung bình12,512,5km/giờ. Hỏi đoàn xe đi hết đoạn đường đó trong bao lâu?

Cách 1:

  1. Áp dụng công thức thời gian:t=svt = \frac{s}{v}, vớis=56,25s = 56,25km,v=12,5v = 12,5km/h.
  2. t=56,2512,5=4,5t = \frac{56,25}{12,5} = 4,5(giờ)

Cách 2: Đổi số thập phân thành phân số để chia cho dễ:56,25=562510056,25 = \frac{5625}{100};12,5=1251012,5 = \frac{125}{10}. Khi đó:

Hình minh họa: Biểu đồ thanh minh họa phân chia 56,25 giờ thành 4 phần 12,5 giờ và một phần 6,25 giờ (nửa phần), kèm theo chuyển đổi 56,25 = 5625/100, 12,5 = 125/10 và kết quả t = 56,25 / 12,5 = 4,5 giờ.
Biểu đồ thanh minh họa phân chia 56,25 giờ thành 4 phần 12,5 giờ và một phần 6,25 giờ (nửa phần), kèm theo chuyển đổi 56,25 = 5625/100, 12,5 = 125/10 và kết quả t = 56,25 / 12,5 = 4,5 giờ.

t=562510012510=5625×10100×125=5625012500=4,5t = \frac{\frac{5625}{100}}{\frac{125}{10}} = \frac{5625 \times 10}{100 \times 125} = \frac{56250}{12500} = 4,5(giờ)

Hình minh họa: Minh họa chuyển đổi 56,25 thành phân số 5625/100 và 12,5 thành phân số 125/10, sau đó thực hiện phép chia phân số (5625/100) ÷ (125/10) thành phép nhân nghịch đảo và tính ra kết quả 4,5
Minh họa chuyển đổi 56,25 thành phân số 5625/100 và 12,5 thành phân số 125/10, sau đó thực hiện phép chia phân số (5625/100) ÷ (125/10) thành phép nhân nghịch đảo và tính ra kết quả 4,5

Cách 1 nhanh hơn, cách 2 giúp kiểm tra lại kết quả và rèn luyện kỹ năng chuyển đổi.

6. Các biến thể thường gặp

  • Bài toán về so sánh, sắp xếp số thập phân.
  • Bài toán đổi đơn vị đo: m ↔ km, l ↔ ml, kg ↔ g.
  • Bài toán vận dụng thực tế: tính tiền, tính quãng đường, diện tích, thể tích...

Cách xử lý: Đọc kỹ đề bài, xác định đơn vị, đổi về cùng một đơn vị trước khi tính toán.

7. Lỗi phổ biến và cách tránh

7.1 Lỗi về phương pháp

  • Nhầm lẫn giữa các phép cộng với phép trừ, nhân với chia.
  • Dùng sai công thức giải toán thực tế.
  • Khắc phục: Gạch chân từ khoá, nhắc lại công thức trước khi giải.

7.2 Lỗi về tính toán

  • Quên căn chỉnh dấu phẩy (.) khi cộng, trừ số thập phân.
  • Sai sót khi làm tròn số.
  • Phương pháp kiểm tra: Ước lượng nhanh kết quả, thay ngược lại vào đề để kiểm tra.

8. Luyện tập miễn phí ngay

Bạn có thể truy cập bộ 42.226+ bài tập cách giải Bài 30. Em làm được những gì? miễn phí, không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập ngay lập tức. Hệ thống tự động lưu tiến độ, giúp bạn dễ dàng kiểm soát việc học và cải thiện kỹ năng giải toán.

9. Kế hoạch luyện tập hiệu quả

  • Chia nhỏ việc luyện tập mỗi ngày khoảng 20 – 30 phút.
  • Mỗi tuần hoàn thành ít nhất 20 bài tập tổng hợp.
  • Đặt mục tiêu: Thành thạo các phép tính, giải đúng các bài toán thực tế có số thập phân.
  • Đánh giá tiến bộ hàng tuần bằng cách làm các bài kiểm tra thử.
T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".