Blog

Lớp 5

Chiến lược giải quyết bài toán Nhận biết tỉ số phần trăm lớp 5: Hướng dẫn chi tiết kèm ví dụ

T
Tác giả
•
•6 phút đọc
Chia sẻ:
6 phút đọc

1. Giới thiệu về bài toán nhận biết tỉ số phần trăm và tầm quan trọng

Bài toán nhận biết tỉ số phần trăm là một dạng toán trọng tâm trong chương trình Toán lớp 5, giúp học sinh hiểu rõ khái niệm tỉ số phần trăm và ứng dụng kiến thức này vào thực tế. Tỉ số phần trăm là hình thức so sánh hai đại lượng cùng đơn vị đo, thể hiện bằng số phần trăm (%). Hiểu và giải quyết tốt dạng bài này sẽ tạo nền tảng vững chắc cho việc học toán ở các lớp sau, cũng như trong thực tế cuộc sống như tính phần trăm giảm giá, lãi suất...

2. Đặc điểm nhận dạng của bài toán nhận biết tỉ số phần trăm

Dạng bài toán này thường có các đặc điểm như sau:

  • Cho hai số hoặc hai đại lượng cùng đơn vị và yêu cầu tính tỉ số phần trăm của chúng.Có thể hỏi: “A chiếm bao nhiêu phần trăm của B?” hay “Tỉ số phần trăm của số A và số B là bao nhiêu?”
  • Có dạng bài toán ngược: biết tỉ số phần trăm, yêu cầu tìm giá trị thực tế.
  • Dùng nhiều trong bài toán thực tế (tính phần trăm số học sinh, phần trăm hoa hồng, phần trăm tiết kiệm,...)

    • 3. Chiến lược tổng thể để giải quyết bài toán nhận biết tỉ số phần trăm

  • Đọc kỹ đề, xác định hai đại lượng cần so sánh và đơn vị đo.
  • Đặt hai số vào công thức tỉ số phần trăm, chú ý thứ tự so sánh.
  • Thực hiện phép chia, rồi nhân với 100 để chuyển thành phần trăm.
  • Nhớ ghi đáp số có dấu % và kiểm tra lại kết quả.

    • 4. Các bước giải bài toán nhận biết tỉ số phần trăm (Có ví dụ minh họa)

    Ví dụ 1: Một lớp học có 40 học sinh, trong đó có 16 bạn nữ. Hỏi số bạn nữ chiếm bao nhiêu phần trăm số học sinh cả lớp?

    • Bước 1: Xác định số liệu và yêu cầu đề bài:

    + Số bạn nữ: 16
    + Tổng số học sinh: 40
    + Yêu cầu: Tính tỉ số phần trăm của số bạn nữ và tổng số học sinh.

    • Bước 2: Đặt số vào công thức:
    • Bước 3: Tính toán:
    • Bước 4: Trả lời:

    Số bạn nữ chiếm 40% số học sinh của lớp.

    Ví dụ 2: Trong một cửa hàng, tuần trước bán được 80 chiếc áo, tuần này bán được 100 chiếc áo. Số áo bán tuần này lớn hơn tuần trước bao nhiêu phần trăm?

    • Tìm hiệu số áo giữa hai tuần:
    • Tính tỉ số phần trăm so với tuần trước:

    => Tuần này bán được nhiều hơn tuần trước 25%.

    5. Công thức và kỹ thuật cần nhớ

    Công thức tổng quát:

    + Khi biết tổng và tỉ số phần trăm, muốn tìm giá trị thực tế:

    + Nhớ luôn đổi về cùng đơn vị trước khi áp dụng công thức.

    6. Các biến thể của bài toán và điều chỉnh chiến lược giải

    • a) Dạng tìm tỉ số phần trăm của hai số đã biết:

    Áp dụng trực tiếp công thức tỉ số phần trăm.

    • b) Dạng biết tỉ số phần trăm, tìm giá trị số lượng:

    Đảo ngược công thức: Lấy tỉ số phần trăm chia cho 100 và nhân với giá trị tổng.

    • c) Dạng tăng/giảm phần trăm giữa hai số:

    Lấy hiệu giữa hai số chia cho số ban đầu, rồi nhân 100%. Đọc kỹ đề để xác định rõ "so với" số nào.

    7. Bài tập mẫu có lời giải chi tiết từng bước

    Bài mẫu: Một thư viện có 600 cuốn sách, trong đó có 90 cuốn sách thiếu nhi. Hỏi số sách thiếu nhi chiếm bao nhiêu phần trăm số sách của thư viện?

  • Bước 1: Xác định số cần tìm tỉ số: 90 / 600
  • Bước 2: Đặt vào công thức:
    • Bước 3: Tính toán:
    • Bước 4: Kết luận: Số sách thiếu nhi chiếm 15% tổng số sách.

    8. Bài tập thực hành (có đáp án)

  • Bài 1: Một đội bóng có 24 cầu thủ, trong đó có 6 thủ môn. Thủ môn chiếm bao nhiêu phần trăm đội bóng?
  • Bài 2: Trong một ngân hàng máu, có 500ml máu nhóm A trong tổng số 2000ml máu. Máu nhóm A chiếm bao nhiêu phần trăm?
  • Bài 3: Một khu vườn trồng 120 cây, trong đó có 30 cây xoài. Tính tỉ số phần trăm cây xoài so với tổng số cây.
  • Bài 4: Một cửa hàng bán hết 150 chiếc bánh, trong đó 30 chiếc là bánh mì. Bánh mì chiếm bao nhiêu phần trăm số bánh bán ra?

    • Đáp án

  • Bài 1:624×100%=25%\frac{6}{24} \times 100\%=25\%
  • Bài 2:5002000×100%=25%\frac{500}{2000} \times 100\%=25\%
  • Bài 3:30120×100%=25%\frac{30}{120} \times 100\%=25\%
  • Bài 4:30150×100%=20%\frac{30}{150} \times 100\%=20\%

    • 9. Mẹo và lưu ý để tránh sai lầm thường gặp

  • Luôn kiểm tra xem hai số có cùng đơn vị đo chưa. Nếu chưa, cần đổi về cùng đơn vị.
  • Chú ý thứ tự: Khi tính "A chiếm bao nhiêu phần trăm của B?" thì mẫu số phải là B.
  • Luôn ghi đơn vị phần trăm (%) trong đáp số.
  • Thực hiện phép chia xong mới nhân với 100, tránh nhân nhầm thứ tự dẫn đến kết quả sai.
  • Nếu kết quả là số thập phân, cần làm tròn hoặc giữ lại hai chữ số thập phân tùy yêu cầu đề bài.
    • T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".