Blog

Lớp 5

Chiến lược giải quyết bài toán Số thập phân bằng nhau dành cho học sinh lớp 5

T
Tác giả
•
•6 phút đọc
Chia sẻ:
6 phút đọc

1. Giới thiệu về bài toán số thập phân bằng nhau và vai trò quan trọng

Bài toán về số thập phân bằng nhau là một phần không thể thiếu trong chương trình Toán lớp 5. Đây là dạng bài giúp học sinh củng cố và mở rộng khái niệm về số thập phân, phân số cũng như khả năng so sánh và quy đổi giữa chúng. Việc hiểu rõ bản chất và các kỹ thuật giải bài toán này sẽ giúp học sinh tránh nhầm lẫn, tăng cường tư duy logic và chuẩn bị tốt cho kiến thức nâng cao ở các lớp trên.

2. Đặc điểm của bài toán số thập phân bằng nhau

  • Hai số thập phân được gọi là bằng nhau nếu chúng biểu diễn cùng một giá trị, mặc dù có thể có số lượng chữ số thập phân khác nhau.
  • Các số thập phân có thể được viết dưới nhiều dạng khác nhau nhờ thêm hoặc bớt các chữ số 0 không ảnh hưởng ở tận cùng bên phải phần thập phân. Ví dụ:0,5=0,50=0,5000{,}5 = 0{,}50 = 0{,}500.
  • Một số câu hỏi đặc trưng: So sánh các số thập phân, điền số thập phân bằng nhau vào chỗ trống, chứng minh hai số thập phân đó bằng nhau,…

    • 3. Chiến lược tổng thể để tiếp cận bài toán số thập phân bằng nhau

  • Bước 1: Nhận diện dạng bài và số thập phân cần so sánh hoặc chuyển đổi.
  • Bước 2: Quy đồng hoặc viết lại các số thập phân sao cho chúng có cùng số chữ số thập phân (nếu cần).
  • Bước 3: So sánh hoặc kiểm tra từng vị trí tương ứng của hai số thập phân.
  • Bước 4: Kết luận hai số thập phân đó bằng nhau hoặc khác nhau dựa trên kết quả so sánh.
  • Bước 5: Đối với trường hợp chuyển đổi giữa số thập phân và phân số hoặc ngược lại, luôn quy đổi về dạng tối giản và so sánh giá trị thực.

    • 4. Các bước giải chi tiết với ví dụ minh họa

    Ví dụ 1: So sánh và điền kí hiệu (==,eqeq) vào chỗ trống:0,50{,}5...0,500{,}50

  • - Viết lại số thập phân:0,5=0,500{,}5 = 0{,}50(thêm số 0 vào bên phải phần thập phân).
  • - So sánh từng chữ số:0,50{,}5có phần thập phân là 5, còn0,500{,}50có phần thập phân là 50, nhưng thực ra:0,50=50100=510=0,50{,}50 = \frac{50}{100} = \frac{5}{10} = 0{,}5.
  • - Kết luận:0,5=0,500{,}5 = 0{,}50.

    • Ví dụ 2: Số thập phân nào bằng2,302{,}30? Hãy liệt kê ít nhất 2 số.

  • - Nếu ta thêm các số 0 vào tận cùng bên phải phần thập phân, ta được:2,30=2,300=2,30002{,}30 = 2{,}300 = 2{,}3000.
  • - Hoặc có thể viết ngắn hơn là 2,32{,}3cũng bằng2,302{,}30.

    • 5. Công thức và kỹ thuật cần nhớ

  • - Thêm hoặc bớt các số 0 ở tận cùng bên phải phần thập phân không làm thay đổi giá trị của số thập phân:
    • a,b=a,b0=a,b00=a,b000…a{,}b = a{,}b0 = a{,}b00 = a{,}b000 \ldots
  • - So sánh số thập phân: Quy đồng số chữ số thập phân rồi so sánh từng vị trí.
  • - Chuyển phân số thành số thập phân bằng phép chia:ab=ab=a÷b\frac{a}{b} = \frac{a}{b} = a \div b(nếu kết quả là số thập phân hữu hạn).
  • - Biểu diễn một số thập phân thành phân số rồi tối giản phân số để so sánh giá trị thực.

    • 6. Các biến thể của bài toán và điều chỉnh chiến lược

  • - So sánh số thập phân khác số chữ số thập phân (VD:0,50{,}5và 0,500{,}50): Quy đồng số chữ số thập phân.
  • - Viết các số thập phân bằng nhau: Thêm bớt số 0 ở phần thập phân bên phải.
  • - Chuyển từ số thập phân sang phân số và ngược lại: Thực hiện phép chia hoặc biến đổi tương ứng.
  • - Dạng bài liên quan đến đơn vị đo (ví dụ: mét, ki-lô-gam), hãy luôn đổi về cùng đơn vị trước khi so sánh.

    • 7. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết từng bước

    Bài tập mẫu 1: Điền dấu==hoặceqeqvào chỗ chấm:0,70{,}7...0,700{,}70

  • Bước 1: Nhìn thấy số thập phân0,70{,}7có 1 chữ số thập phân, còn0,700{,}70có 2 chữ số.
  • Bước 2: Ta viết0,7=0,700{,}7 = 0{,}70.
  • Bước 3: Kết luận0,7=0,700{,}7 = 0{,}70.

    • Bài tập mẫu 2: Viết các số thập phân bằng với4,2504{,}250.

  • Ta có:4,250=4,25=4,2500=4,250004{,}250 = 4{,}25 = 4{,}2500 = 4{,}25000… (thêm hoặc bớt số 0 ở bên phải phần thập phân).

    • 8. Bài tập thực hành tự luyện

  • 1. Điền số thích hợp vào chỗ chấm để thành các số thập phân bằng nhau:3,4=3,4⋯=3,400…3{,}4 = 3{,}4\dots = 3{,}400\dots
  • 2. Viết 2 số thập phân khác bằng số 1,201{,}20.
  • 3. So sánh và điền dấu==hoặceqeqvào chỗ chấm:0,080{,}08...0,80{,}8;0,8000{,}800...0,800{,}80
  • 4. Đổi các số thập phân sau thành phân số rồi so sánh:0,3750{,}375và 0,370{,}37
  • 5. Viết các số thập phân sau theo một dạng khác mà giá trị không đổi:5,25{,}2

    • 9. Mẹo và lưu ý để tránh sai lầm phổ biến

  • - Đừng nhầm lẫn thêm số 0 ở trước phần nguyên (ví dụ:02,5=2,502{,}5 = 2{,}5, nhưng không nên viết). Chỉ thêm 0 vào tận cùng của phần thập phân.
  • - Luôn kiểm tra lại kết quả và quy đổi số thập phân về cùng số lượng chữ số thập phân để dễ so sánh.
  • - So sánh phần nguyên trước rồi mới so sánh phần thập phân.
  • - Khi chuyển đổi giữa thập phân và phân số, nhớ rút gọn phân số để so sánh giá trị.
  • - Ghi nhớ rằng số thập phân gồm các chữ số 0 ở tận cùng phần thập phân là dạng viết khác, nhưng giá trị không thay đổi.

    • Trên đây là chiến lược cách giải bài toán số thập phân bằng nhau, hy vọng sẽ giúp học sinh lớp 5 nắm vững kiến thức và thành thạo các phương pháp, kỹ thuật giải bài và luyện tập hiệu quả.

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".