Bài 34. Em làm được những gì? – Hướng dẫn chi tiết và ví dụ minh họa cho học sinh lớp 5

1. Giới thiệu và tầm quan trọng của Bài 34. Em làm được những gì? trong Toán lớp 5

Bài 34. Em làm được những gì? nằm ở cuối chương 2 SỐ THẬP PHÂN trong chương trình Toán lớp 5. Đây là một bài tổng kết, củng cố lại toàn bộ kiến thức về số thập phân mà các em đã học trong thời gian qua. Hiểu rõ bài này giúp học sinh tự đánh giá năng lực bản thân, nhận diện được điểm còn yếu để ôn tập hiệu quả cho các kỳ kiểm tra.

Tại sao cần hiểu Bài 34? Vì đây không chỉ là kiến thức nền tảng cho các lớp lớn mà còn được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày như đo lường, chia tiền, tính toán hóa đơn, v.v. Khi luyện tập dạng bài này, các em sẽ có cơ hội hệ thống lại kiến thức, kiểm tra sự hiểu biết của bản thân qua hơn 29.885+ bài tập miễn phí, giúp cải thiện kỹ năng toán học cực kỳ hiệu quả.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Định nghĩa số thập phân: Là số gồm hai phần, phần nguyên và phần thập phân, được ngăn cách bởi dấu phẩy (,).
- Các tính chất của số thập phân: So sánh, sắp xếp, cộng, trừ, nhân, chia số thập phân, làm tròn số, đổi số thập phân thành phân số và ngược lại.
- Điều kiện áp dụng: Các phép tính số thập phân được áp dụng khi các số ở cùng loại và cùng đơn vị.

2.2 Công thức và quy tắc

Danh sách các công thức cần thuộc lòng:

• Cộng hai số thập phân: Viết các số thập phân sao cho các dấu phẩy thẳng cột rồi cộng như cộng số tự nhiên.
• Trừ hai số thập phân: Làm tương tự như phép cộng, lưu ý trừ từ phải sang trái.
• Nhân số thập phân với số tự nhiên: Nhân như nhân số tự nhiên rồi đếm tổng số chữ số ở phần thập phân của các số, chấm phẩy vào kết quả.
• Nhân hai số thập phân: Nhân như số tự nhiên sau đó đếm tổng chữ số thập phân rồi điền dấu phẩy vào kết quả.
• Chia số thập phân cho số tự nhiên: Chia như số tự nhiên, khi đến phần thập phân thì viết dấu phẩy rồi tiếp tục chia.
• Chia số thập phân cho số thập phân: Chuyển mẫu số thành số tự nhiên bằng cách nhân tử và mẫu với 10, 100... rồi chia như bình thường.

Cách ghi nhớ hiệu quả:
- Học qua ví dụ và luyện nhiều bài tập sẽ giúp các em quen thuộc với quy tắc tính toán.
- Ghi nhớ các bước thực hiện bằng sơ đồ hoặc bảng tổng hợp cá nhân.

Điều kiện sử dụng: Các công thức chỉ áp dụng trong trường hợp các số cùng loại, các phép tính không bị chia cho 0.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Ví dụ: Tính$4,25 + 3,7$

Giải chi tiết từng bước:

• Viết các số sao cho dấu phẩy thẳng hàng:
• $$\begin{aligned}$$
  \ \,4,25 \\
  +3,70
  \\\end{aligned}
• Cộng từng cột, từ phải sang trái, điền kết quả:
• $4,25 + 3,70 = 7,95$

Lưu ý: Khi cộng số thập phân, nếu phần thập phân không đủ chữ số thì thêm số 0 vào cho đủ.

3.2 Ví dụ nâng cao

Ví dụ: Tính$2,83 \times 1,2$

• Thực hiện phép nhân như số tự nhiên:$283 \times 12 = 3396$
• Tổng số chữ số thập phân ở các số là 2 (ở 2,83) + 1 (ở 1,2) = 3.
• Đặt dấu phẩy vào kết quả:$3,396$

Kỹ thuật: Luôn đếm đúng số chữ số sau dấu phẩy để đặt dấu phẩy chính xác.

4. Các trường hợp đặc biệt

- Khi phần thập phân ở một số là 0 thì vẫn có thể viết thêm số 0 để so sánh, cộng trừ cho dễ dàng.
- Khi chia số thập phân cho số thập phân, luôn phải chuyển mẫu thành số tự nhiên trước khi chia và đặt đúng dấu phẩy.

Mối liên hệ với các khái niệm khác: Số thập phân liên quan đến phân số, tỉ số phần trăm, đơn vị đo lường trong thực tế.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

• Hiểu sai số thập phân với phần thập phân là 0 hoặc nhầm số thập phân với phân số.
• Nhầm lẫn vị trí dấu phẩy khi thực hiện phép nhân, chia.
• Cách phân biệt: Luôn xác định phần nguyên, phần thập phân, nhớ vị trí dấu phẩy.

5.2 Lỗi về tính toán

• Quên thẳng hàng các dấu phẩy khi cộng, trừ.
• Đặt sai dấu phẩy khi nhân, chia số thập phân.
• Sửa lỗi bằng cách kiểm tra lại kết quả bằng phép tính ngược.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Em có thể truy cập ngay 29.885+ bài tập Bài 34. Em làm được những gì? miễn phí để ôn luyện kiến thức, kiểm tra lại khả năng của mình. Không cần đăng ký, chỉ cần bắt đầu làm bài là có thể theo dõi tiến độ học tập, cải thiện kỹ năng một cách hiệu quả.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

• Nắm vững khái niệm, quy tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.
• Ghi nhớ cách đặt dấu phẩy khi tính toán.
• Thường xuyên luyện tập để tránh lỗi sai cơ bản.
• Luôn kiểm tra lại kết quả bằng cách thực hiện tính ngược.

Checklist: Trước bài kiểm tra, hãy tự kiểm tra xem em đã thuộc các quy tắc, công thức chưa; làm thử một số bài tập để tự đánh giá nhé!

Kế hoạch ôn tập: Mỗi ngày dành 10-15 phút luyện tập các phép toán số thập phân, kết hợp xem lại lý thuyết và làm bài trên hệ thống miễn phí sẽ giúp em củng cố kiến thức vững chắc.