Giải thích chi tiết: Bài 38. Em làm được những gì? (Toán lớp 5)

1. Giới thiệu và tầm quan trọng của Bài 38. Em làm được những gì?

"Bài 38. Em làm được những gì?" là một bài toán tổng kết thuộc chương "Số thập phân" trong chương trình Toán lớp 5. Đây là bài giúp các em học sinh nhìn lại, củng cố và kiểm tra các kiến thức quan trọng đã học về số thập phân, bao gồm: đọc, viết, so sánh, cộng, trừ, nhân, chia số thập phân và vận dụng kiến thức trong các bài toán thực tế.

Việc hiểu rõ và luyện tập bài này giúp các em:

• Tự đánh giá được mức độ hiểu và vận dụng kiến thức về số thập phân.
• Phát hiện những phần còn sai sót để kịp thời bổ sung.
• Tự tin khi làm các bài kiểm tra hoặc áp dụng trong thực tế (ví dụ: mua sắm, đo lường, tính toán tiền bạc).

Bài viết này còn đi kèm với cơ hội luyện tập miễn phí hơn 50.282 bài tập, giúp các em thực hành và nâng cao kỹ năng.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

Trước khi luyện tập, các em cần chắc chắn mình đã nắm được các kiến thức sau:

2.1 Lý thuyết cơ bản

• Định nghĩa số thập phân: số gồm hai phần – phần nguyên và phần thập phân, viết cách nhau bởi dấu phẩy (ví dụ:$12,56$).
• Cách đọc, viết số thập phân đúng.
• So sánh số thập phân.
• Cộng, trừ, nhân, chia số thập phân với số tự nhiên và với số thập phân.
• Chuyển đổi số thập phân sang phân số và ngược lại.

Các tính chất quan trọng:

• Khi cộng/trừ phải viết các số sao cho các phần thập phân thẳng cột nhau.
• Khi nhân chia, lưu ý quy tắc dịch chuyển dấu phẩy.

2.2 Công thức và quy tắc

• Số thập phân tổng quát:$a,bc$($a$là phần nguyên,$bc$là phần thập phân).
• Cộng/trừ: Viết các số thập phân sao cho các dấu phẩy thẳng cột, sau đó thực hiện tính như bình thường.
• Nhân số thập phân với số tự nhiên: Nhân như số tự nhiên rồi đếm tổng số chữ số phần thập phân để đặt dấu phẩy.
• Chia số thập phân cho số tự nhiên: Chia như số tự nhiên, khi chia đến dấu phẩy thì đặt dấu phẩy lên kết quả.
• Chia số thập phân cho số thập phân: Dịch chuyển dấu phẩy thành phép chia số tự nhiên rồi làm như bình thường.

Cách ghi nhớ công thức: thường xuyên luyện tập bằng các ví dụ thực tế, viết lại các công thức sau mỗi bài học.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Ví dụ: Tính$2,4 + 3,57$.

• Bước 1: Viết các số sao cho dấu phẩy thẳng cột:
  
  
  $$\begin{array}{r}$$
  2,40\\
  +3,57 \\
  \\
  
  \\\end{array}
  
  
• Bước 2: Cộng lần lượt từ phải sang trái:
  -$0 + 7 = 7$
  -$4 + 5 = 9$
  -$2 + 3 = 5$
  Kết quả:$5,97$.
  
• Lưu ý: Nếu số nào ít chữ số phần thập phân hơn thì viết thêm số 0 vào bên phải để thẳng cột.

3.2 Ví dụ nâng cao

Ví dụ: Tính$5,72 \times 3,4$.

• Bước 1: Nhân các số như số tự nhiên:$572 \times 34 = 19448$.
• Bước 2: Đếm tất cả số chữ số phần thập phân:$5,72$có $2$chữ số phần thập phân,$3,4$có $1$chữ số phần thập phân. Tổng cộng$3$chữ số.
• Bước 3: Đặt dấu phẩy vào kết quả sao cho có $3$chữ số phần thập phân:$19,448$.

4. Các trường hợp đặc biệt

• Số thập phân có phần thập phân là 0 (ví dụ:$5,0$).
• Chia một số thập phân cho 10; 100; 1000... chỉ cần dịch dấu phẩy sang trái.
• Trường hợp số chia lớn hơn số bị chia, kết quả là số thập phân bé hơn 1.
• Liên hệ: Kiến thức số thập phân có thể áp dụng sang các bài toán về đo lường, tính tiền, toán đố đời sống.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

• Hiểu sai về viết/phân biệt phần nguyên và phần thập phân.
• Nhầm lẫn số thập phân với phân số.
• Ghi nhớ: Số thập phân có dấu phẩy, phân số là dạng$\frac{a}{b}$.

5.2 Lỗi về tính toán

• Quên thẳng dấu phẩy khi cộng/trừ/nhân.
• Quên đặt dấu phẩy ở kết quả cuối cùng.
• Nhầm lẫn số lượng chữ số phần thập phân.
• Cách kiểm tra: Làm lại phép tính, so sánh với đáp án, rà soát kỹ các dấu phẩy.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Các em hãy truy cập bộ 50.282+ bài tập Bài 38. Em làm được những gì? miễn phí trên hệ thống. Không cần đăng ký, có thể bắt đầu làm bài tập ngay để kiểm tra và nâng cao kỹ năng. Theo dõi tiến độ học tập, phát hiện điểm mạnh điểm yếu để cải thiện hiệu quả.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

• Hiểu chắc về số thập phân: đọc, viết, so sánh, cộng, trừ, nhân, chia.
• Nhớ các quy tắc về dấu phẩy khi thực hiện phép toán.
• Chú ý các trường hợp đặc biệt và tránh lỗi thường gặp.

Checklist trước khi làm bài:
- Viết đúng số thập phân?
- Dấu phẩy đã thẳng hàng?
- Có quên đặt dấu phẩy ở kết quả không?

Kế hoạch ôn tập hiệu quả: Luyện đều các dạng bài cơ bản và nâng cao, thực hành càng nhiều càng tốt với bài tập miễn phí để đạt kết quả tốt nhất!