Blog

Lớp 5

Giải thích chi tiết khái niệm Đọc biểu đồ hình quạt tròn (Toán lớp 5)

T
Tác giả
•
•5 phút đọc
Chia sẻ:
10 phút đọc

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Trong chương trình Toán lớp 5, “Đọc biểu đồ hình quạt tròn” là kiến thức quan trọng giúp các bạn làm quen với một loại biểu đồ dùng để biểu diễn số liệu bằng các mảnh hình quạt. Việc hiểu rõ khái niệm này không chỉ giúp các bạn hoàn thành tốt bài tập trên lớp mà còn ứng dụng được trong thực tế, như đọc báo, tổng hợp số liệu, hoặc phân tích thông tin trong cuộc sống hàng ngày.

Thành thạo kỹ năng đọc biểu đồ hình quạt tròn sẽ giúp bạn: so sánh số liệu, nhận biết tổng thể và từng thành phần, luyện khả năng suy luận logic.

  • Hiểu rõ về biểu đồ sẽ giúp bạn học tốt Toán cũng như các môn học khác có sử dụng dữ liệu, như Khoa học và Địa lý.
  • Bạn sẽ chủ động hơn khi xử lý các thông tin trong đời sống như tỉ lệ dân số, tỷ lệ sản phẩm tiêu thụ, tỉ lệ ngân sách...
  • Có thể luyện tập miễn phí với hơn 42.227+ bài tập Đọc biểu đồ hình quạt tròn miễn phí.

    • 2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

    2.1 Lý thuyết cơ bản

    • Định nghĩa: Biểu đồ hình quạt tròn là biểu đồ dùng để biểu diễn dữ liệu phân theo từng phần khác nhau theo tỉ lệ phần trăm trên một hình tròn. Mỗi mảnh hình quạt biểu diễn cho một thành phần, phần càng lớn thì số liệu càng lớn.

    • Tổng các phần quạt tròn luôn bằng 100% (hoặc 360 độ nếu tính theo góc).

    • Mỗi thành phần biểu đồ có thể được ghi sẵn số phần trăm, số lượng, hoặc tên gọi.

    Điều kiện áp dụng: Khi dữ liệu có thể chia thành các nhóm/tập hợp riêng biệt và tổng các nhóm là 100%.

    2.2 Công thức và quy tắc

    • Tính phần trăm của mỗi nhóm:

  • Phần trăm của mỗi nhóm = \frac{Số \: lượng \: nhóm}{Tổng \: số \: lượng} \times 100\%

    • • Tính số độ (góc) để vẽ mỗi quạt:

  • Số độ mỗi quạt = \frac{Phần\: trăm\: nhóm}{100} \times 360 (độ)

    • Để ghi nhớ công thức, các bạn hãy nhớ: mỗi hình tròn là 100%, và phần trăm mỗi nhóm cộng lại sẽ luôn là 100%.

    Chỉ sử dụng công thức này khi tổng số dữ liệu là 100%, hoặc phải quy đổi dữ liệu về phần trăm.

    3. Ví dụ minh họa chi tiết

    3.1 Ví dụ cơ bản

    Ví dụ: Một biểu đồ hình quạt tròn thể hiện sở thích của 100 học sinh như sau: Đá bóng: 40 bạn, Đọc sách: 30 bạn, Vẽ tranh: 20 bạn, Hát: 10 bạn. Hỏi phần trăm và số độ các bạn thích mỗi sở thích là bao nhiêu?

  • Bước 1: Tính phần trăm mỗi nhóm:
  • Đá bóng:40100×100%=40%\frac{40}{100} \times 100\% = 40\%
  • Đọc sách:30100×100%=30%\frac{30}{100}\times 100\% = 30\%
  • Vẽ tranh:20100×100%=20%\frac{20}{100}\times 100\% = 20\%
  • Hát:10100×100%=10%\frac{10}{100}\times 100\% = 10\%
  • Bước 2: Tính số độ mỗi nhóm trong hình quạt:
  • Đá bóng:40100×360=144\frac{40}{100}\times 360 = 144(độ)
  • Đọc sách:30100×360=108\frac{30}{100}\times 360 = 108(độ)
  • Vẽ tranh:20100×360=72\frac{20}{100}\times 360 = 72(độ)
  • Hát:10100×360=36\frac{10}{100}\times 360 = 36(độ)

    • Lưu ý: Khi cộng các phần trăm hoặc góc với nhau, kết quả phải là 100% (hoặc 360 độ).

    3.2 Ví dụ nâng cao

    Biểu đồ hình quạt tròn về chi tiêu trong tháng của một gia đình:

  • Thực phẩm: 50%, Học tập: 25%, Giải trí: 15%, Đi lại: 10%

    • 1. Tính số độ mỗi phần trên biểu đồ.
    2. Nếu tổng chi tiêu là 12.000.000 đồng, hãy tính số tiền mỗi nhóm.

  • Thực phẩm:0.5×360=1800.5 \times 360 = 180 độ
  • Học tập:0.25×360=900.25 \times 360 = 90 độ
  • Giải trí:0.15×360=540.15 \times 360 = 54 độ
  • Đi lại:0.1×360=360.1 \times 360 = 36 độ

    • Số tiền từng nhóm:

  • Thực phẩm:0.5×12,000,000=6,000,0000.5 \times 12,000,000 = 6,000,000 đồng
  • Học tập:0.25×12,000,000=3,000,0000.25 \times 12,000,000 = 3,000,000 đồng
  • Giải trí:0.15×12,000,000=1,800,0000.15 \times 12,000,000 = 1,800,000 đồng
  • Đi lại:0.1×12,000,000=1,200,0000.1 \times 12,000,000 = 1,200,000 đồng

    • Kỹ thuật giải nhanh: Tự động chuyển đổi phần trăm sang số thực (50% = 0,5) để tính toán nhanh hơn.

    4. Các trường hợp đặc biệt

    • Khi các phần trăm quá nhỏ hoặc quá nhiều nhóm, biểu đồ sẽ khó quan sát và so sánh.

    • Nếu tổng không là 100%, phải quy chuẩn lại dữ liệu.

    • Biểu đồ hình quạt tròn thường dùng với số liệu đơn giản, ít nhóm; nếu có quá nhiều nhóm, nên sử dụng biểu đồ cột.

    5. Lỗi thường gặp và cách tránh

    5.1 Lỗi về khái niệm

  • Nhầm biểu đồ hình quạt tròn với biểu đồ cột, biểu đồ thanh.
  • Không phân biệt được phần trăm và số lượng.
  • Cách phân biệt: Hình quạt tròn chia thành các phần giống lát bánh; cần chú thích rõ mỗi phần là gì.

    • 5.2 Lỗi về tính toán

  • Sai sót khi quy đổi thành phần trăm hoặc số độ.
  • Tổng các phần trăm không bằng 100% hoặc các góc không bằng 360 độ.
  • Cách kiểm tra: Luôn cộng tổng các phần để đảm bảo đủ. Nếu thiếu, cần kiểm tra lại phép chia.

    • 6. Luyện tập miễn phí ngay

    Bạn có thể truy cập 42.227+ bài tập Đọc biểu đồ hình quạt tròn miễn phí trên website mà không cần đăng ký. Bắt đầu luyện tập ngay để theo dõi tiến độ học tập và cải thiện kỹ năng của mình!

    7. Tóm tắt và ghi nhớ

  • Hiểu đúng khái niệm biểu đồ hình quạt tròn.
  • Nắm vững công thức tính phần trăm và chuyển đổi thành số độ.
  • Chú ý kiểm tra tổng phần trăm/góc luôn đúng quy định.
  • Luyện tập nhiều để ghi nhớ kiến thức.

    • Kế hoạch ôn tập: Đọc kỹ lý thuyết, luyện giải bài tập mẫu, sau đó chuyển sang tự giải các bài nâng cao để củng cố vững chắc kiến thức.

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".