Ôn thi Bài 29. Trừ hai số thập phân lớp 5: Tổng hợp lý thuyết, mẹo và luyện đề miễn phí

1. Giới thiệu về tầm quan trọng trong thi cử

Bài 29. Trừ hai số thập phân là phần kiến thức cốt lõi trong chương Số thập phân Toán lớp 5, thường xuất hiện trong kiểm tra, thi học kỳ và các kỳ thi tuyển sinh. Dạng toán này chiếm khoảng 10–20% tổng điểm, mức độ từ cơ bản đến vận dụng nâng cao, phù hợp để kiểm tra chắc chắn kiến thức nền và kỹ năng tính toán. Bạn có cơ hội luyện thi miễn phí với 42.226+ đề thi và bài tập trực tiếp để tăng tự tin khi đi thi.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Trừ hai số thập phân là phép tính lấy đi một lượng (phần thập phân) từ một số đã cho (cũng là số thập phân).- Các khái niệm cần nhớ: số bị trừ, số trừ, hiệu.- Điều kiện: các chữ số tương ứng của hai số đặt thẳng hàng, dấu phẩy thẳng cột.- Chỉ thực hiện khi cả hai số đều là số thập phân; nếu số nào thiếu chữ số thập phân, ta có thể viết thêm số 0 ở phần thập phân mà giá trị không đổi.

2.2 Công thức và quy tắc

- Quy tắc: Khi trừ hai số thập phân, ta đặt tính sao cho các chữ số cùng hàng thẳng cột (hàng đơn vị thẳng đơn vị, hàng phần mười thẳng phần mười...), dấu phẩy của hai số thẳng cột.- Nếu số nào có ít chữ số thập phân hơn thì thêm chữ số 0 vào cho đủ.- Lấy số bị trừ trừ số trừ theo từng hàng như phép trừ số tự nhiên.- Công thức tổng quát: Nếu $a, b$ là hai số thập phân, $a <br />eq b$ thì:

- Điểm cần nhớ: Nếu$a$nhỏ hơn$b$thì kết quả là số thập phân âm, chương trình lớp 5 chỉ xét$a \geq b$.

3. Phân loại dạng bài thi

3.1 Dạng bài cơ bản (30-40% đề thi)

- Đặc điểm: Cho hai số thập phân, yêu cầu đặt tính rồi tính.- Phương pháp: Đặt tính thẳng hàng, thêm 0 nếu cần, trừ từ phải sang trái, viết dấu phẩy thẳng cột.- Ví dụ: Tính$7,68 - 2,03$
Đặt tính:
7,68
- 2,03
———
5,65

3.2 Dạng bài trung bình (40-50% đề thi)

- Đặc điểm: Bài toán có thêm điều kiện, ví dụ: thiếu số thập phân, thêm 0 ở phần thập phân, tính giá trị biểu thức có phép trừ thập phân.- Phương pháp: Kiểm tra kỹ số lượng chữ số sau dấu phẩy, thêm 0 cho đủ, cẩn thận khi trừ số nhỏ hơn cho số lớn ở mỗi hàng.- Ví dụ: Tính$9,804 - 5,69$
Viết lại:$9,804 - 5,690$.
Đặt tính rồi trừ: Kết quả $4,114$

3.3 Dạng bài nâng cao (10-20% đề thi)

- Đặc điểm: Kết hợp trừ nhiều số thập phân, bài toán có lời văn hoặc so sánh giá trị lớn nhất, nhỏ nhất sau khi trừ.- Phương pháp: Lập kế hoạch giải, thực hiện từng bước, so sánh kết quả, đọc kỹ đề.- Ví dụ: Tính$(15,05 - 6,72) - (4,01 - 2,39)$
Bước 1:$15,05 - 6,72 = 8,33$
Bước 2:$4,01 - 2,39 = 1,62$
Bước 3:$8,33 - 1,62 = 6,71$

4. Chiến lược làm bài thi

4.1 Quản lý thời gian

- Dạng cơ bản: 1–2 phút/mỗi câu.
- Dạng trung bình: 2–3 phút.
- Dạng nâng cao: 5 phút trở lên.
- Làm từ dễ đến khó, bỏ qua nếu không nghĩ ra.

4.2 Kỹ thuật làm bài

- Đọc đề kỹ, xác định số bị trừ và số trừ.
- Lập kế hoạch giải: kiểm tra hàng, thêm số 0 nếu thiếu.
- Kiểm tra lại kết quả bằng phép cộng đảo (lấy hiệu cộng lại số trừ có ra số bị trừ không).

4.3 Tâm lý thi cử

- Bình tĩnh nếu gặp bài lạ, làm xong bài dễ trước.
- Nếu quên công thức: thử nghĩ lại từ ví dụ, hoặc rút lại đề bài về mức cơ bản nhất.
- Tự tin vào quá trình luyện tập và tiến trình học của mình.

5. Bài tập mẫu từ đề thi

5.1 Đề thi học kỳ

1. Tính$8,63 - 3,25$(1đ)

- Đặt tính rồi trừ: Kết quả $5,38$.
- Giáo viên chấm: Có đặt tính, đúng kết quả.

2. Tính giá trị biểu thức$15,4 - 6,3$(1đ)

- Đặt tính:$15,4 - 6,3 = 9,1$

3. Bài toán có lời văn: Một đoạn dây dài$12,35$m, cắt đi$5,5$m. Hỏi đoạn dây còn lại dài bao nhiêu mét?

- Lời giải:$12,35 - 5,5 = 6,85$(viết$5,5 = 5,50$ để trừ dễ hơn).
- Đáp số:$6,85$m.

5.2 Đề thi tuyển sinh

- Ví dụ đề thi vào lớp chọn:
Cho$A = (24,75 - 16,5) - (3,067 - 1,345)$. Tính giá trị của$A$.
- Cách làm: Đặt tính từng phép trừ, lưu ý thêm số 0 ($16,5 = 16,50$).
$24,75 - 16,50 = 8,25$
$3,067 - 1,345 = 1,722$
$A = 8,25 - 1,722 = 6,528$

- So với chương trình học: Đề yêu cầu ghép nhiều phép trừ, kiểm tra kỹ năng và tư duy logic toán học.

6. Lỗi thường gặp và cách tránh

6.1 Lỗi về kiến thức

- Nhầm công thức hoặc quy tắc trừ.- Không viết thêm 0 ở số có ít chữ số thập phân hơn.- Bỏ quên dấu phẩy hoặc viết sai cột.

6.2 Lỗi về kỹ năng

- Tính toán nhầm khi mượn số.- Đọc thiếu dữ kiện hoặc hiểu sai ý đề.- Trình bày thiếu sót, kết quả không rõ ràng.

6.3 Cách khắc phục

- Lập checklist kiểm tra: Đã thêm số 0 đầy đủ? Đã đặt tính chưa? Viết đúng dấu phẩy?- Kiểm tra kết quả bằng phép cộng đảo.- Luyện tập thường xuyên với đề mẫu và bài tập miễn phí.

7. Kế hoạch ôn tập chi tiết

7.1 Giai đoạn 2 tuần trước thi

- Ôn kỹ lý thuyết và quy tắc đặt tính, thực hành với các bài tập tổng hợp.- Ghi chú lại lỗi sai và điểm yếu để sửa.

7.2 Giai đoạn 1 tuần trước thi

- Tập trung giải các dạng hay sai.- Làm đề thi thử để rèn quản lý thời gian.- Ôn lại công thức, quy tắc bằng thẻ nhớ hoặc sơ đồ tư duy.

7.3 Giai đoạn 3 ngày trước thi

- Ôn nhẹ, làm các bài dễ để tạo hứng thú.- Ngủ đủ, ăn uống lành mạnh để chuẩn bị sức khỏe.

8. Mẹo làm bài nhanh và chính xác

- Tính nhẩm phần thập phân nhỏ, viết lại số thập phân với số 0 đầy đủ để tránh nhầm.- Sau trừ, cộng lại kết quả với số trừ để kiểm tra.- Nếu được phép dùng máy tính, kiểm tra lại chéo kết quả.- Trình bày mỗi hàng một phép tính, dấu phẩy thẳng cột, rõ ràng dễ chấm điểm.

9. Luyện thi miễn phí ngay

- Truy cập 42.226+ đề thi và bài tập Bài 29. Trừ hai số thập phân miễn phí.
- Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập miễn phí.
- Theo dõi kết quả, tiến bộ qua từng lần luyện tập để cải thiện điểm số hiệu quả.

10. Tài liệu ôn tập bổ sung

- Sách giáo khoa Toán 5; sách bài tập bổ trợ.- Đề thi các năm trước trên các website uy tín.- Khóa học Toán trực tuyến miễn phí hoặc nhóm học tập bạn bè để cùng luyện giải.