Blog

Ôn thi Bài 5. Tỉ số lớp 5: Hướng dẫn chi tiết và luyện tập miễn phí

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

1. Giới thiệu về tầm quan trọng trong thi cử

Bài 5. Tỉ số là phần kiến thức cơ bản nằm trong chương trình Toán lớp 5, xuất hiện thường xuyên trong các đề thi học kỳ, kiểm tra định kỳ và đề tuyển sinh vào lớp 6. Nhiều câu hỏi về tỉ số chiếm khoảng 15–25% tổng số điểm, mức độ khó trải dài từ cơ bản đến nâng cao. Đây là cơ hội để học sinh ghi điểm chắc chắn. Hãy bắt đầu luyện tập với hơn 42.226+ đề thi, bài tập miễn phí, giúp củng cố và nâng cao kỹ năng giải toán tỉ số.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

  • Khái niệm: Tỉ số của hai số aabb(vớib0b \neq 0) là kết quả của phép chiaaachobb:ab\dfrac{a}{b}.
  • Định lý: Nếu cùng nhân (hoặc chia) cả tử và mẫu một tỉ số với cùng một số khác 0 thì giá trị của tỉ số không thay đổi.
  • Điều kiện:b0b \neq 0

2.2 Công thức và quy tắc

  • Công thức tỉ số:T=abT = \dfrac{a}{b}vớib0b \neq 0.
  • Muốn tìm một số khi biết tỉ số và số kia: Nếua:b=ka: b = kthì a=k×ba = k \times b;b=akb = \dfrac{a}{k}.
  • Ghi nhớ: Để chuyển đổi tỉ số sang dạng phần trăm, nhân tỉ số với100%100\%.
  • Cộng/Trừ hai tỉ số cầu quy đồng mẫu số.

Mẹo ghi nhớ: Gắn ví dụ cụ thể cho từng công thức để dễ nhớ. Luyện tập lập đi lập lại giúp công thức "ăn sâu" vào trí nhớ.

3. Phân loại dạng bài thi

3.1 Dạng bài cơ bản (30-40% đề thi)

  • Nhận biết: Chỉ yêu cầu tính tỉ số hoặc so sánh hai số.
  • Phương pháp: Áp dụng trực tiếp công thứcT=abT = \dfrac{a}{b}.
  • Ví dụ: Tìm tỉ số của 15 và 60.
    Lời giải:1560=14\dfrac{15}{60} = \dfrac{1}{4}

3.2 Dạng bài trung bình (40-50% đề thi)

  • Yêu cầu: Tìm một số khi biết tỉ số và số kia, so sánh các tỉ số.
  • Cách giải: Đặt ẩn, lập phương trình tỉ số.
  • Biến thể: Kết hợp thêm phép cộng, trừ hai tỉ số.

3.3 Dạng bài nâng cao (10-20% đề thi)

  • Kết hợp nhiều kiến thức: Tỉ số kết hợp với trung bình cộng, tỉ lệ phần trăm, bài toán tìm số chưa biết.
  • Kỹ thuật giải: Vẽ sơ đồ đoạn thẳng, phân tích bài toán thành từng bước nhỏ.
  • Chiến lược: Làm bài từ dễ đến khó, dành thời gian suy nghĩ cho bài nâng cao sau cùng.

4. Chiến lược làm bài thi

4.1 Quản lý thời gian

  • Chia thời gian: 10–15 phút cho bài cơ bản, 20–25 phút cho bài nâng cao.
  • Làm bài từng bước, ưu tiên bài dễ trước.
  • Câu khó nên làm sau, tránh mất bình tĩnh.

4.2 Kỹ thuật làm bài

  • Đọc kỹ đề, gạch chân dữ kiện quan trọng.
  • Lập dàn ý, giải từng bước rồi mới thực hiện phép tính.
  • Sau khi giải, kiểm tra lại bước giải và đáp số.

4.3 Tâm lý thi cử

  • Giữ bình tĩnh, hít thở sâu khi gặp bài khó.
  • Nếu quên công thức, thử nhớ lại ví dụ minh họa.
  • Tự tin vào quá trình ôn tập đã chuẩn bị.

5. Bài tập mẫu từ đề thi

5.1 Đề thi học kỳ

Bài 1: Tìm tỉ số của 25 và 75.
Lời giải:2575=13\dfrac{25}{75} = \dfrac{1}{3}

Bài 2: Biếta:b=34a: b = \dfrac{3}{4}b=20b = 20. Hỏiaabằng bao nhiêu?
Lời giải:a=34×20=15a = \dfrac{3}{4} \times 20 = 15

Phân tích: Đề thường hỏi các phép tính tỉ số, tìm số khi biết tỉ số và một số. Điểm số: Mỗi câu 0.5–1 điểm, tiêu chí chấm chú trọng đáp số và lời giải đầy đủ.

5.2 Đề thi tuyển sinh

Bài: Tổng của hai số là 56. Tỉ số của số lớn và số bé là 53\dfrac{5}{3}. Tìm hai số đó.

Lời giải: Gọi số bé là xx, số lớn là yy. Ta có y=53xy = \dfrac{5}{3}x,x+y=56x + y = 56. Giải hệ:x+53x=5683x=56x=21,y=35x + \dfrac{5}{3}x = 56 \rightarrow \dfrac{8}{3}x = 56 \rightarrow x = 21, y = 35.

Đề tuyển sinh thường mang tính vận dụng cao, yêu cầu kết hợp nhiều bước. So với chương trình học, mức độ khó cao hơn 1 cấp.

6. Lỗi thường gặp và cách tránh

6.1 Lỗi về kiến thức

  • Nhầm công thức tỉ số, đảo ngược tử mẫu.
  • Quên điều kiện:b0b \neq 0
  • Bỏ qua bước trình bày trung gian.

6.2 Lỗi về kỹ năng

  • Tính toán nhầm lẫn số liệu.
  • Không đọc kỹ đề, dễ bỏ sót dữ kiện.
  • Trình bày không rõ ràng, thiếu kết luận.

6.3 Cách khắc phục

  • Lập checklist: kiểm tra đủ bước: Đọc đề – Áp dụng công thức – Tính toán – Kết luận.
  • Sau khi làm xong, đối chiếu kết quả bằng phép tính ngược.
  • Luyện tập thêm bằng đề thi, bài tập mẫu.

7. Kế hoạch ôn tập chi tiết

7.1 Giai đoạn 2 tuần trước thi

  • Ôn kỹ lý thuyết, thuộc lòng công thức.
  • Thực hành làm đề tổng hợp dạng cơ bản – trung bình.
  • Tìm và khắc phục các điểm yếu.

7.2 Giai đoạn 1 tuần trước thi

  • Làm đề thi thử bám sát cấu trúc đề.
  • Xem lại các lỗi hay mắc, ôn tập công thức.

7.3 Giai đoạn 3 ngày trước thi

  • Ôn nhẹ, làm bài tập dễ để lấy lại tự tin.
  • Giữ sức khỏe, không học quá sức.

8. Mẹo làm bài nhanh và chính xác

  • Tính nhẩm: Nhớ các số chia, tỉ số thường gặp (ví dụ 12,13,25\dfrac{1}{2}, \dfrac{1}{3}, \dfrac{2}{5}).
  • Kiểm tra kết quả bằng cách nhân ngược lại.
  • Nếu được dùng máy tính, kiểm tra lại đáp số sau ghi kết quả.
  • Trình bày rõ ràng (gạch phần đáp án, đóng khung kết quả).

9. Luyện thi miễn phí ngay

Truy cập ngay 42.226+ đề thi và bài tập Bài 5. Tỉ số miễn phí để luyện tập mọi lúc, mọi nơi. Không cần đăng ký, tiến độ luyện tập được lưu tự động, giúp bạn dễ dàng cải thiện điểm số.

10. Tài liệu ôn tập bổ sung

  • Sách giáo khoa Toán 5, sách bài tập.
  • Đề thi các năm trước.
  • Khóa học trực tuyến chuyên về Bài 5. Tỉ số.
  • Tham gia nhóm học tập cùng bạn sẽ giúp giải đáp nhanh hơn.
T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".