Ứng dụng thực tế của Bài 18. Số thập phân trong cuộc sống và các ngành nghề (Lớp 5)

1. Giới thiệu về khái niệm toán học

Bài 18. Số thập phân giúp học sinh hiểu và sử dụng các số có phần thập phân (phần số sau dấu phẩy) trong tính toán và so sánh. Đây là kiến thức quan trọng trong Toán lớp 5 vì số thập phân xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống. Khi thành thạo, học sinh có thể đọc, viết, so sánh, tính toán nhanh chóng với số liệu thực tế. Việc nắm vững bài này còn tạo nền tảng cho chương trình Toán THCS sau này.

Bạn có thể luyện tập miễn phí với 50.282+ bài tập ứng dụng thực tế của số thập phân ngay trên trang này!

2. Ứng dụng trong đời sống hàng ngày

2.1 Ứng dụng tại nhà

Bạn có biết khi đong gạo, nước hay cắt bánh, chia quà, người ta đều dùng số thập phân? Ví dụ, mẹ mua 1,5 kg gạo hoặc nấu ăn cần 0,75 lít nước mắm. Khi chia một thanh socola dài 1,2m cho 3 người, mỗi người nhận được $\frac{1,2}{3} = 0,4$ mét.

Kiến thức số thập phân giúp bạn đọc đúng các đơn vị đo như m, kg, lít,...; tính toán chính xác khi nấu ăn hay sử dụng điện, nước trong gia đình.

2.2 Ứng dụng trong mua sắm

Trong siêu thị, các sản phẩm thường ghi giá theo số thập phân: 12,5 nghìn đồng, giảm giá 10,5%. Khi cầm 100.000 đồng, bạn phải tính tổng giá trị hàng hoá, so sánh ưu đãi và quyết định mua gì. Mẹ nhờ bạn kiểm tra hóa đơn, giảm giá cho từng sản phẩm, bạn sẽ dùng phép cộng, trừ, nhân số thập phân.

2.3 Ứng dụng trong thể thao và giải trí

Khi chạy bộ, bạn đo được quãng đường 2,75 km trong 15,6 phút. Bạn tính vận tốc trung bình: $\frac{2,75}{15,6} \approx 0,176$km/phút hoặc $10,56$km/h.

Trong các trò chơi, bạn cũng phải theo dõi điểm số, thời gian chính xác đến phần thập phân như 9,8 điểm, 7,5 giây,...

3. Ứng dụng trong các ngành nghề

3.1 Ngành kinh doanh

Các nhà kinh doanh thường xuyên tính toán doanh thu, lợi nhuận bằng số thập phân. Ví dụ: tổng doanh thu$245,75$triệu đồng, lợi nhuận$15,35$%. Việc dự báo thị trường, quản lý tài chính doanh nghiệp đều dựa vào các phép tính với số thập phân.

3.2 Ngành công nghệ

Lập trình, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo đều sử dụng số thập phân: xác suất, tỷ lệ phần trăm, giá trị trung bình. Ví dụ: xác suất thành công của thuật toán là $95,8$%.

3.3 Ngành y tế

Bác sĩ tính liều thuốc theo cân nặng: mỗi kg dùng 0,23 mg thuốc. Kết quả xét nghiệm như chỉ số đường huyết 5,8 mmol/L đều là số thập phân. Các phép tính thống kê giúp phân tích số liệu bệnh nhân.

3.4 Ngành xây dựng

Kỹ sư xây dựng cần chính xác khi tính toán vật liệu (3,25 m³ bê tông), thiết kế kết cấu (0,75 m chiều rộng sàn), hoặc ước tính chi phí xây dựng.

3.5 Ngành giáo dục

Giáo viên dùng số thập phân để chấm điểm: 8,75; 9,0; 7,25. Phân tích hiệu quả giảng dạy, nghiên cứu trong ngành giáo dục cũng dựa trên thống kê số thập phân.

4. Dự án thực hành cho học sinh

4.1 Dự án cá nhân

Bạn hãy sử dụng số thập phân để ghi lại số tiền tiêu vặt, thời gian học tập, đo chiều cao, cân nặng của mình mỗi tháng. Phân tích sự thay đổi, trình bày kết quả bằng bảng số thập phân.

4.2 Dự án nhóm

Cả nhóm có thể khảo sát cách sử dụng số thập phân trong gia đình, cửa hàng, trường học. Phỏng vấn người lớn hoặc chuyên gia, thu thập số liệu thực tế, sau đó tổng hợp vào báo cáo để trình bày trước lớp.

5. Kết nối với các môn học khác

5.1 Vật lý

Số thập phân giúp tính tốc độ (3,6 m/s), lực tác dụng, hoặc các định luật bảo toàn trong vật lý.

5.2 Hóa học

Cân bằng phản ứng hoá học, tính nồng độ dung dịch (2,5% NaCl), đo khối lượng, thể tích dung dịch đều sử dụng số thập phân.

5.3 Sinh học

Thống kê tốc độ tăng trưởng của cây, phân tích tỉ lệ di truyền,... đều dựa vào phép tính số thập phân.

5.4 Địa lý

Tính diện tích địa hình (25,5 km²), đo khoảng cách, phân tích số liệu nhiệt độ, lượng mưa,... đều là ứng dụng số thập phân.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập 50.282+ bài tập ứng dụng Bài 18. Số thập phân miễn phí. Không cần đăng ký, luyện tập mọi lúc, mọi nơi! hãy rèn luyện để kết nối kiến thức toán với thực tế hàng ngày nhé.