Blog

Ứng dụng Bài 41. Em làm được những gì? trong cuộc sống hàng ngày và các ngành nghề

T
Tác giả
8 phút đọc
Chia sẻ:
9 phút đọc

Giới thiệu về khái niệm toán học "Em làm được những gì?" và tầm quan trọng của nó

Bài 41 trong chương trình Toán 5 – “Em làm được những gì?” – không chỉ là nội dung tổng kết những kiến thức đã học mà còn là dịp để các bạn học sinh nhìn lại và nhận ra sức mạnh của toán học trong đời sống hàng ngày. Từ việc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân, đến tính toán các đại lượng như chiều dài, diện tích, thể tích hay sử dụng tỉ số phần trăm, toán học chính là chiếc chìa khóa mở ra vô vàn ứng dụng hữu ích. Không chỉ giúp các bạn tự tin hơn trong học tập, toán học còn đồng hành với chúng ta trong mọi lĩnh vực xã hội và nghề nghiệp.

Các ứng dụng "Bài 41. Em làm được những gì?" trong đời sống hàng ngày

  • 1. Mua sắm và quản lý chi tiêu: Khi đi siêu thị, các bạn cần tính tổng giá tiền của những món đồ đã chọn, kiểm tra số tiền mình còn lại hoặc so sánh giá sản phẩm giữa các cửa hàng. Các phép cộng, trừ và nhân số thập phân giúp bạn tính nhanh số tiền cần trả, số tiền nhận lại sau khi mua hoặc lập kế hoạch chi tiêu hợp lý.
  • 2. Nấu ăn và chia khẩu phần: Nhiều công thức nấu ăn sử dụng số thập phân (ví dụ: 0,5 lít sữa, 1,25kg bột). Khi cần nấu cho một nhóm bạn hoặc gia đình đông người, bạn sẽ phải nhân, chia các số thập phân để chia đều nguyên liệu hoặc xác định lượng cần mua.
  • 3. Đo đạc và trang trí nhà cửa: Khi đo chiều dài phòng để trải thảm, dán tường hay lắp đặt đồ nội thất, bạn cần sử dụng phép cộng, trừ, nhân số thập phân để tính tổng chiều dài, diện tích phòng. Ví dụ, nếu muốn trải thảm cho căn phòng hình chữ nhật dài 4,2m và rộng 3,6m, diện tích sẽ là:4,2×3,6=15,124,2 \times 3,6 = 15,12m2^2.
  • Ứng dụng "Em làm được những gì?" trong các ngành nghề khác nhau

  • 1. Ngành Kỹ thuật xây dựng: Kỹ sư xây dựng dùng toán học để tính toán số lượng vật liệu, diện tích, thể tích, đảm bảo \tan toàn công trình. Chẳng hạn, tính diện tích sàn để đặt móng, tính thể tích bê tông cần dùng bằng công thức:V=Daˋi×Rng×CaoV = Dài \times Rộng \times Cao
  • 2. Ngành Kinh doanh – Kế toán: Kế toán phải cộng, trừ, nhân, chia, so sánh số thập phân để tính tiền lương, lợi nhuận, thuế... Ví dụ: Tính lợi nhuận tháng nếu doanh thu là 12,350,00012,350,000đồng và chi phí7,250,0007,250,000 đồng:12,350,0007,250,000=5,100,00012,350,000-7,250,000 = 5,100,000 đồng.
  • 3. Ngành Y tế: Bác sĩ, dược sĩ tính liều lượng thuốc dựa theo trọng lượng cơ thể, với đơn vị ml hoặc mg là số thập phân nhỏ (ví dụ: 0,25mg; 2,5ml). Rất nhiều trường hợp phải chia đều thuốc cho nhiều bệnh nhân hoặc kiểm tra kết quả xét nghiệm với số liệu thập phân.
  • 4. Ngành Công nghệ thông tin: Lập trình viên tính toán dữ liệu, dung lượng bộ nhớ, xác suất lỗi của hệ thống có thể sử dụng số thập phân (ví dụ: một tập tin có dung lượng 4,75MB; xác suất xuất hiện lỗi là 0,03).
  • 5. Ngành Giáo dục: Các thầy cô giáo sử dụng toán học mỗi ngày: tính điểm trung bình, xác suất kiểm tra, hay chia thời gian cho các tiết học. Ví dụ, nếu một buổi học dài 120 phút cho 4 tiết, mỗi tiết là:120÷4=30120 \div 4 = 30phút.
  • Các ví dụ thực tế với số liệu và tình huống cụ thể


    • Tình huống 1: Bạn Mai đi siêu thị và mua: 1 lít sữa (21.000đ), 0,5 kg thịt bò (85.000đ/kg), và 2 ổ bánh mì (5.000đ/ổ). Tổng tiền Mai cần trả là:
    21.000+0,5×85.000+2×5.000=21.000+42.500+10.000=73.50021.000 + 0,5 \times 85.000 + 2 \times 5.000 = 21.000 + 42.500 + 10.000 = 73.500 đồng.

    • Tình huống 2: Một bạn học sinh muốn sơn lại tường phòng ngủ rộng 3,4m và dài 4,6m. Diện tích cần sơn là:3,4×4,6=15,643,4 \times 4,6 = 15,64m2^2. Nếu mỗi lít sơn sơn được 5 m2^2, thì cần:
    15,64÷5=3,12815,64 \div 5 = 3,128lít sơn.

    • Tình huống 3: Một trường học có 325 học sinh được chia thành 13 lớp. Số học sinh trung bình mỗi lớp là:325÷13=25325 \div 13 = 25học sinh.

    • Tình huống 4: Trong bữa tiệc, mỗi bạn lấy 0,25 lít nước cam. Nếu có 16 bạn, tổng số nước cam là:0,25×16=40,25 \times 16 = 4lít.

    • Tình huống 5: Một hộp bánh có giá 27.500đ. Nếu bạn mua 3 hộp và được giảm giá 10%, số tiền phải trả là:27.500×3=82.50027.500 \times 3 = 82.500 đ, số tiền giảm giá là:82.500×10%=8.25082.500 \times 10\% = 8.250 đ. Số tiền còn lại phải trả là:82.5008.250=74.25082.500 - 8.250 = 74.250 đ.

    Kết nối với các môn học khác

    Toán học không chỉ là lĩnh vực riêng biệt mà còn kết nối chặt chẽ với các môn khác:
    • Khoa học: Đo nhiệt độ, tính thể tích dung dịch, đọc số liệu thí nghiệm.
    • Tin học: Lập trình các phép tính, xử lý dữ liệu số thông qua phần mềm bảng tính (Excel).
    • Địa lý: Tính khoảng cách trên bản đồ, tỷ lệ bản đồ, đo đạc thực địa.
    • Âm nhạc: Tính nhịp, phân chia thời gian cho các đoạn nhạc.

    Các dự án nhỏ học sinh có thể thực hiện để áp dụng kiến thức

  • 1. Tổ chức bán hàng gây quỹ lớp: Lập bảng chi phí, tính toán doanh thu, chia lợi nhuận, áp dụng các phép cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.
  • 2. Trang trí lớp học hoặc nhà ở: Vẽ sơ đồ, lên kế hoạch mua sắm vật dụng, tính tổng diện tích cần trang trí.
  • 3. Tính toán trung bình điểm số cả năm: Sử dụng phép cộng, chia để tìm điểm trung bình của từng bạn hoặc cả lớp.
  • 4. Điều chế dung dịch thí nghiệm: Tính phần trăm và khối lượng các chất cần để tạo dung dịch theo hướng dẫn môn Khoa học.
  • 5. Lập bảng thống kê chiều cao, cân nặng học sinh trong lớp: Sử dụng phép cộng, chia, tỉ số phần trăm để thống kê kết quả đo đạc.
  • Phỏng vấn chuyên gia và trích dẫn từ giáo viên

    Cô Lan, giáo viên dạy Toán tại Trường Tiểu học Nguyễn Trãi (Hà Nội), chia sẻ: “Toán học, đặc biệt là các phép tính với số thập phân, giúp các em rèn luyện tư duy logic, nhanh nhẹn và chính xác khi giải quyết các tình huống trong cuộc sống thực tế. Khi nắm vững kiến thức, các em sẽ ứng dụng được ở mọi nơi, mọi lĩnh vực, từ việc nhỏ như mua bán, nấu ăn, cho tới những công việc lớn khi trưởng thành.”

    Anh Minh, kỹ sư xây dựng, cũng bày tỏ: “Trên công trường, ngoài làm việc với máy móc, chúng tôi còn phải tính toán rất nhiều số liệu, trong đó các phép nhân, chia số thập phân và tính diện tích, thể tích cực kỳ quan trọng. Nếu không hiểu vững từ khi còn nhỏ, sau này làm việc thật khó tránh sai sót.”

    Tài nguyên bổ sung để học sinh tìm hiểu thêm

  • Trang web “hocmai.vn” hoặc “olm.vn” – Có nhiều bài tập và bài giảng toán thực tế cho học sinh tiểu học.
    • Sách tham khảo: “Toán học vui nhộn” – NXB Kim Đồng.
    • Kênh Youtube “Toán học mỗi ngày” cung cấp video hướng dẫn giải toán thực tế bằng hình ảnh sinh động.
    • Ứng dụng điện thoại: “Giải toán lớp 5” với các dạng bài tập liên quan đến cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.
    • Cuốn “Những người làm toán thay đổi thế giới” – Cho thấy vai trò toán học trong các ngành nghề.
  • Kết luận: Giá trị thực tiễn của bài 41 đối với cuộc sống và sự phát triển của học sinh

    Qua những ví dụ thực tế và ngành nghề, ta thấy rõ: Kiến thức toán học trong “Bài 41. Em làm được những gì?” không chỉ dừng lại ở sách vở mà còn là công cụ quan trọng để giải quyết các vấn đề hàng ngày, chuẩn bị hành trang cho tương lai và phát triển tư duy. Hãy học toán với niềm vui và sự khám phá, bởi mỗi bài toán giải xong là thêm một kỹ năng cho cuộc sống tự lập và thành công sau này!

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".