Blog

Ứng dụng thực tế của cộng phân số khác mẫu số trong cuộc sống và các ngành nghề

T
Tác giả
6 phút đọc
Chia sẻ:
7 phút đọc

1. Khái niệm cộng phân số khác mẫu số và tầm quan trọng

Trong Toán học lớp 5, các bạn sẽ gặp nhiều phép cộng phân số khác mẫu số, ví dụ như cộng 13\frac{1}{3}14\frac{1}{4}. Để cộng hai phân số khác mẫu này, ta phải quy đồng mẫu số rồi mới cộng các tử số. Việc hiểu và vận dụng phép toán này rất quan trọng không chỉ trong học tập mà còn vô số tình huống ngoài đời sống thực tế cũng như trong các ngành nghề khác nhau.

2. Ứng dụng cộng phân số khác mẫu số trong đời sống hàng ngày

Các bạn có tin rằng phép cộng phân số khác mẫu số xuất hiện rất nhiều quanh ta không? Dưới đây là ba ví dụ gần gũi:

  • a) Nấu ăn và pha chế:
  • Bạn đang làm một chiếc bánh cần thêm 25\frac{2}{5} cốc đường và 14\frac{1}{4} cốc đường nữa để có vị ngọt vừa ý. Vậy tổng lượng đường là bao nhiêu? Chúng ta cần cộng hai phân số này để có tổng lượng đường chính xác.

  • b) Chia sẻ món ăn:
  • Khi bạn chia một chiếc bánh pizza cho các bạn, người đầu tiên ăn 13\frac{1}{3} chiếc, người thứ hai ăn 16\frac{1}{6}. Để biết tổng số pizza đã ăn là bao nhiêu, bạn cần cộng các phân số này lại.

  • c) Đo lường đồ vật xung quanh:
  • Nếu bạn đo chiều cao của hai quyển sách, quyển một cao 38\frac{3}{8} mét, quyển hai cao 14\frac{1}{4} mét. Để biết tổng chiều cao, bạn cần cộng hai phân số này.

    3. Ứng dụng cộng phân số khác mẫu số trong các ngành nghề

  • a) Ngành bếp và pha chế: Cộng khối lượng các nguyên liệu với đơn vị đo khác nhau, thường phải quy đồng các đơn vị rồi cộng.
  • b) Ngành xây dựng: Cộng các độ dài, diện tích hoặc khối lượng vật liệu từng phần để tính tổng với các số liệu dạng phân số khác mẫu.
  • c) Ngành nghiên cứu khoa học: Khi tổng hợp kết quả thực nghiệm được ghi nhận dưới dạng phân số khác mẫu.
  • d) Ngành y tế: Tính tổng liều lượng thuốc chia thành nhiều lần với các đơn vị khác nhau.
  • e) Ngành tài chính - kế toán: Cộng tổng thu, chi khi các khoản lẻ chưa cùng mẫu số (ví dụ chi tiêu từng ngày với các đơn vị nhỏ khác nhau).
  • 4. Các ví dụ thực tế với số liệu và tình huống cụ thể

  • Ví dụ 1: Nấu ăn
  • Bạn cần trộn13\frac{1}{3}lít nước cam và 15\frac{1}{5}lít nước ép táo. Tổng lượng nước uống là:

    Cách giải:
    - Mẫu số chung nhỏ nhất là 15. Chuyển về cùng mẫu số:
    13=515\frac{1}{3} = \frac{5}{15},15=315\frac{1}{5} = \frac{3}{15}
    - Tổng cộng là:515+315=815\frac{5}{15} + \frac{3}{15} = \frac{8}{15}lít.

  • Ví dụ 2: Xây dựng
  • Một bức tường đã xây xong14\frac{1}{4}chiều dài vào buổi sáng, và buổi chiều thêm310\frac{3}{10}chiều dài. Tổng chiều dài đã xây xong là:
    - Quy đồng:
    14=520\frac{1}{4} = \frac{5}{20},310=620\frac{3}{10} = \frac{6}{20}
    - Tổng là:520+620=1120\frac{5}{20} + \frac{6}{20} = \frac{11}{20}bức tường.

  • Ví dụ 3: Tài chính cá nhân
  • Tuần này bạn tiêu27\frac{2}{7}tiền ăn vặt vào thứ Hai và 12\frac{1}{2}vào thứ Sáu. Tổng cộng số tiền là bao nhiêu?
    Quy đồng:
    27=414\frac{2}{7} = \frac{4}{14},12=714\frac{1}{2} = \frac{7}{14}
    Cộng lại:414+714=1114\frac{4}{14} + \frac{7}{14} = \frac{11}{14}số tiền tổng đã chi.

    5. Kết nối cộng phân số khác mẫu số với các môn học khác

    Hiểu và thành thạo cộng phân số khác mẫu số giúp bạn học tốt Vật lý (đo vận tốc, quãng đường, thể tích), Hóa học (tính phần trăm khối lượng các chất), Sinh học (tính tỉ lệ thành phần trong một mẫu vật) và cả môn Tin học (lập trình tính toán).

    6. Dự án nhỏ cho học sinh thực hành áp dụng

  • a) Dự án "Nhà bếp nhí": Lựa chọn một công thức nấu ăn, ghi chú các nguyên liệu ở dạng phân số khác nhau, rồi cộng lại để ra tổng lượng thực phẩm cần. Vẽ sơ đồ minh họa.
  • b) Dự án "Chi tiết công trình tí hon": Thiết kế mô hình xây dựng nhỏ, chia các phần tường, nền thành các phân số, tính tổng các phần sau khi hoàn thành bằng cách cộng phân số.
  • c) Bảng chi tiêu tuần lễ: Theo dõi chi tiêu ăn vặt, học tập từng ngày bằng các phân số rồi tổng cộng cho cả tuần.
  • d) Sổ nhật ký vận động: Ghi lại quãng đường đi bộ, chạy của từng ngày dưới dạng phân số, cộng tổng quãng đường cả tuần.
  • e) Trò chơi phân số: Thiết kế trò chơi nhóm, mỗi thành viên lấy hoặc cho đi một phần chia là phân số khác mẫu, cộng lại để tìm ra kết quả cuối cùng.
  • 7. Ý kiến từ chuyên gia và giáo viên

    Thầy Nguyễn Minh Quý, giáo viên Toán tiểu học chia sẻ: “Việc thành thạo cộng phân số khác mẫu số giúp các em tự tin giải quyết nhiều vấn đề thực tiễn, từ nấu ăn ở nhà đến xây dựng hay quản lý chi tiêu sau này!”
    Theo chị Trần Thị Hạnh, kế toán trưởng một công ty xây dựng: “Dù là công việc văn phòng hay công trình, tôi thường xuyên phải cộng các khoản nhỏ lẻ được thể hiện dưới dạng phân số. Ai cộng đúng, cộng nhanh thì làm việc hiệu quả hơn nhiều!”

    8. Tài nguyên bổ sung cho học sinh khám phá thêm

  • - Sách giáo khoa Toán 5 - Bài: Cộng, trừ phân số.
  • - Trang web https://toantieuhoc.vn/ chuyên mục Phân số.
  • - Kênh YouTube “Toán Tiểu Học Vui” – Video minh họa cộng phân số.
  • - Ứng dụng học Toán Tự Luyện trên điện thoại.
  • Hy vọng bạn sẽ thấy toán học nói chung và cộng phân số khác mẫu số nói riêng thú vị, hữu ích, gần gũi với cuộc sống và mở ra nhiều điều kỳ diệu từ những thứ nhỏ bé nhất quanh mình!

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".