Blog

Lớp 5

Ứng dụng thực tế của "Bài 91: Ôn tập phép cộng, phép trừ (tiếp theo)" trong cuộc sống hàng ngày và các ngành nghề

T
Tác giả
•
•9 phút đọc
Chia sẻ:
10 phút đọc

Giới thiệu: Phép cộng, trừ – Nền tảng vững chắc cho mọi bước đi

Phép cộng và phép trừ là hai phép toán cơ bản nhất mà chúng ta bắt gặp không chỉ trong sách vở, mà còn khắp mọi nơi trong cuộc sống. Khi học “Bài 91: Ôn tập phép cộng, phép trừ (tiếp theo)” ở lớp 5, nhiều bạn sẽ thấy các con số và bài tập có vẻ bình thường. Nhưng thực tế, đây là nền tảng giúp ta tự tin tính toán, ra quyết định và giải quyết vấn đề trong vô số lĩnh vực từ đời thường đến khoa học, kỹ thuật.

1. Ứng dụng phép cộng và trừ trong cuộc sống hàng ngày

Các phép toán tưởng chừng đơn giản này thật ra xuất hiện trong từng khoảnh khắc của cuộc sống. Dưới đây là ba ví dụ quen thuộc:

  • - Mua bán trong siêu thị: Khi bạn mua một gói mì giá 8.000 đồng và một hộp sữa giá 12.000 đồng, tổng số tiền bạn phải trả là 8.000+12.000=20.0008.000 + 12.000 = 20.000 đồng. Nếu bạn đưa 50.000 đồng, người bán sẽ trả lại50.000−20.000=30.00050.000 - 20.000 = 30.000 đồng. Phép cộng và trừ giúp tính toán nhanh chóng, tránh nhầm lẫn khi giao dịch.
  • - Quản lý thời gian học tập: Một tiết học kéo dài 45 phút bắt đầu lúc 14h, bạn có thể tính lúc nào tiết học kết thúc bằng phép cộng:14h+4514h + 45phút =14h4514h45phút. Nếu thầy cô bảo còn 15 phút nữa kết thúc buổi học, ta tìm thời gian còn lại bằng phép trừ:45−15=3045 - 15 = 30phút đã qua.
  • - Chia sẻ đồ ăn với bạn bè: Bạn có 10 cái bánh, ăn hết 3 cái, bạn sẽ còn10−3=710 - 3 = 7cái. Nếu muốn chia đều cho 2 bạn, bạn tiếp tục dùng phép chia:7÷2=37 \div 2 = 3cái, còn dư 1 cái.

    • 2. Vai trò của phép cộng, trừ trong các ngành nghề

    Không chỉ ở nhà hay trường học, phép cộng và trừ còn hiện diện ở bất cứ ngành nghề nào mà bạn gặp. Dưới đây là năm ngành tiêu biểu:

  • - Kế toán: Được ví như “bậc thầy số học”, kế toán viên phải cộng tổng thu, chi, trừ chi phí để xác định lãi – lỗ, tính bảng lương nhân viên, kiểm tra tồn kho, v.v.
  • - Y tế: Khi bác sĩ tính liều lượng thuốc, cộng tổng số viên phải uống mỗi ngày hoặc trừ khi bớt liều, tính chênh lệch nhiệt độ, cân nặng của bệnh nhân.
  • - Kỹ thuật xây dựng: Kỹ sư phải cộng số nguyên vật liệu, trừ vật tư đã sử dụng để quản lý dự án, dự trù chi phí. Ví dụ, nếu mua 1.000 viên gạch, sử dụng 350 viên thì còn1.000−350=6501.000 - 350 = 650viên.
  • - Hàng không: Khi phi công tính “cộng chiều dài đường băng + đường lăn”, hay trừ lượng nhiên liệu còn lại để xác định quãng đường bay tiếp theo.
  • - Giáo viên: Khi chấm bài, tính tổng điểm hoặc tính số lượng học sinh đạt, không đạt. Nếu có 35 học sinh, trong đó 28 bạn đạt điểm 8 trở lên, số bạn còn lại là 35−28=735 - 28 = 7bạn.

    • 3. Các ví dụ thực tế với số liệu và tình huống cụ thể

    Hãy cùng khám phá thêm một số tình huống và dữ liệu thực tế “gặp đâu cũng thấy” phép cộng, trừ ngay trong đời sống:

  • - Quản lý tiền tiêu vặt: Tuần này An được mẹ cho 50.000 đồng. An mua 2 cuốn vở giá 12.000 đồng/cuốn và 1 bút bi giá 8.000 đồng. Tổng số tiền đã chi là 2×12.000+8.000=32.0002 \times 12.000 + 8.000 = 32.000đồng. Số tiền còn lại là50.000−32.000=18.00050.000 - 32.000 = 18.000 đồng.
  • - Chơi thể thao: Đội bóng A ghi 3 bàn trong hiệp 1, hiệp 2 ghi thêm 2 bàn, tổng là 3+2=53 + 2 = 5bàn. Đội B ghi 4 bàn cả trận. Kết quả: A thắng B với5−4=15 - 4 = 1bàn.
  • - Lập kế hoạch học tập: Bạn Hà dự tính mỗi tuần làm 12 bài Toán, đã xong 8 bài, còn lại12−8=412 - 8 = 4bài nữa. Hằng ngày, Hà cộng thêm số bài đã hoàn thành vào bảng tổng kết.

    • 4. Kết nối phép cộng, trừ với các môn học khác

    Các kiến thức về phép cộng và trừ không chỉ là “đất riêng” của môn Toán, mà còn là cầu nối với nhiều môn học thú vị khác:

  • - Khoa học Tự nhiên: Khi tính tổng số mẫu vật, trừ đi lượng hao hụt trong các thí nghiệm.
  • - Lịch sử: Tính số năm các triều đại trị vì; ví dụ, vua Lý Thái Tổ lên ngôi năm 1009, mất năm 1028, tổng cộng1028−1009=191028 - 1009 = 19năm trị vì.
  • - Địa lý: Khi tính tổng diện tích các vùng đất, chênh lệch độ cao giữa hai điểm địa hình.
  • - Tin học: Tổng hợp điểm số, tính lượng dữ liệu đã tải về hoặc còn lại trong ổ đĩa.
  • - Mỹ thuật: Khi tính tổng số màu, phân chia vật liệu sáng tác theo nhóm.
    • Hình minh họa: Biểu đồ cột thể hiện số tiền chi tiêu cá nhân trong 1 tuần (Thứ Hai: 120.000 VND, Thứ Ba: 95.000 VND, Thứ Tư: 140.000 VND, Thứ Năm: 80.000 VND, Thứ Sáu: 110.000 VND, Thứ Bảy: 90.000 VND, Chủ Nhật: 100
    Biểu đồ cột thể hiện số tiền chi tiêu cá nhân trong 1 tuần (Thứ Hai: 120.000 VND, Thứ Ba: 95.000 VND, Thứ Tư: 140.000 VND, Thứ Năm: 80.000 VND, Thứ Sáu: 110.000 VND, Thứ Bảy: 90.000 VND, Chủ Nhật: 100

    5. Ý tưởng dự án nhỏ để học sinh vận dụng kiến thức phép cộng, trừ

  • - Lập sổ theo dõi chi tiêu cá nhân trong 1 tuần: Ghi lại mặt hàng đã mua, số tiền chi tiêu mỗi ngày và tính tổng chi tiêu hoặc số tiền còn lại. Có thể trình bày dưới dạng bảng hoặc đồ thị.
  • - Dự án “Bếp bánh vui”: Nhóm học sinh chuẩn bị số nguyên liệu, cộng số lượng cần mua, trừ số đã dùng, còn lại bao nhiêu dành cho lần tới.
  • - Khảo sát điểm kiểm tra: Tổng hợp điểm kiểm tra các bạn trong lớp, cộng điểm các môn, trừ số bạn chưa tham gia, tính điểm trung bình.
  • - Tính số ngày còn lại đến dịp sinh nhật với phép trừ. Ví dụ: Hôm nay là ngày 10/6, sinh nhật là ngày 15/6, còn15−10=515 - 10 = 5ngày nữa.

    • Các dự án mini này không chỉ giúp thực hành Toán, mà còn giúp quản lý, tổ chức cuộc sống hiệu quả.

    6. Phỏng vấn nhanh cùng chuyên gia

    Cô Dương Minh Trang – Giáo viên Toán tiểu học trường Trần Phú (Hà Nội) chia sẻ:

    "Phép cộng, phép trừ là nền móng vững chắc không thể thiếu với các bạn nhỏ. Các phép toán này xuất hiện ở mọi ngành nghề, từ tính tiền đi chợ, chia phần quà cho bạn đến lập kế hoạch trong công việc. Nếu các em thành thạo cộng – trừ, việc học toán khó sau này sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều!"

    Anh Nguyễn Hoàng Minh – Kỹ sư xây dựng, chia sẻ thêm:

    "Hàng ngày tôi phải kiểm tra tổng số vật liệu nhập vào công trình, còn bao nhiêu sau khi đã sử dụng. Chính kỹ năng cộng, trừ từ khi học tiểu học giúp tôi làm việc nhanh nhẹn, chính xác mà không cần phụ thuộc nhiều vào máy tính."

    7. Tài nguyên bổ sung để học sinh tìm hiểu thêm

  • - Website học toán trực tuyến: mathplayground.com, vio.edu.vn
  • - Sách: “Toán học vui cùng phép cộng trừ” (NXB Kim Đồng)
  • - Ứng dụng điện thoại: Fun Math, Toán Tiểu Học
  • - Các kênh Youtube: "Toán lớp 5" – Cô Trâm, “Toán Tiểu học TV”

    • Hãy mạnh dạn chủ động khám phá và áp dụng phép cộng – trừ vào những vấn đề quen thuộc quanh mình. Kiến thức này sẽ giúp các em trưởng thành, thông minh và linh hoạt hơn trước mọi tình huống của cuộc sống!

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".