Blog

Giải thích chi tiết: Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số cho học sinh lớp 5

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

1. Giới thiệu: Khái niệm "Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số" và tầm quan trọng

Khi học Toán lớp 5, các em sẽ gặp nhiều dạng phân số khác nhau. Một trong những nội dung quan trọng là chuyển phân số thập phân thành hỗn số. Việc này không chỉ giúp giải toán nhanh hơn mà còn là nền tảng cho kiến thức về phân số, số thập phân và cả những ứng dụng thực tế trong cuộc sống. Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số giúp chúng ta so sánh, cộng, trừ, nhân, chia dễ dàng hơn và hình thành tư duy logic.

2. Định nghĩa: Thế nào là "Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số"?

• Phân số thập phân là phân số có mẫu số là 10, 100, 1000… Nói cách khác, mẫu số là lũy thừa của 10. Ví dụ:2310,275100\frac{23}{10}, \frac{275}{100}.
• Hỗn số là số gồm hai phần: phần nguyên (số tự nhiên) và phần phân số (phân số nhỏ hơn 1). Ví dụ:23102 \frac{3}{10}.
→ Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số nghĩa là chuyển phân số thập phân lớn hơn 1 về dạng gồm phần nguyên và phần phân số.

3. Các bước chuyển phân số thập phân thành hỗn số (có ví dụ minh họa)

Bước 1: Chia tử số cho mẫu số để tìm phần nguyên.
Bước 2: Tính phần dư (phần còn lại sau chia).
Bước 3: Viết hỗn số gồm phần nguyên đã tìm, phần phân số là phần dư làm tử số và mẫu số giữ nguyên.

Ví dụ 1: Chuyển2710\frac{27}{10}sang hỗn số

Bước 1: Chia27÷10=227 \div 10 = 2(dư 7).
Bước 2: Phần nguyên là 2, phần dư là 7.
Bước 3: Viết thành hỗn số:27102\frac{7}{10}.

Ví dụ 2: Chuyển145100\frac{145}{100}sang hỗn số

Bước 1:145÷100=1145 \div 100 = 1(dư 45)
Bước 2: Phần nguyên là 1, phần dư là 45.
Bước 3: Hỗn số:1451001\frac{45}{100}.

4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi chuyển phân số thập phân sang hỗn số

  • Nếu tử số nhỏ hơn mẫu số (ví dụ:410\frac{4}{10}), không chuyển thành hỗn số mà giữ nguyên.
  • Sau khi viết hỗn số, phần phân số phải tối giản nếu được. Ví dụ:145100=19201\frac{45}{100} = 1\frac{9}{20}(vì 45:5=945: 5 = 9,100:5=20100: 5 = 20).
  • Đôi khi, phần dư bằng 0 (ví dụ:2010=2\frac{20}{10} = 2), khi đó kết quả là số tự nhiên, không có phân số.
  • Phải cẩn thận với phép chia và phần dư, đặc biệt với các số lớn.
  • 5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác

    • Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số giúp các em dễ so sánh số, tính toán cộng trừ hỗn số.
    • Khi chuyển sang hỗn số, các em sẽ thấy rõ số nguyên và “phần lẻ” của giá trị.
    • Kỹ năng này liên quan trực tiếp với việc chuyển hỗn số về phân số (ngược lại) và chuyển đổi giữa số thập phân và phân số thập phân.

    6. Bài tập mẫu có lời giải chi tiết

  • Bài tập 1: Chuyển các phân số sau sang hỗn số:
  • a)6510a) \frac{65}{10}b) \frac{256}{100}c)3110c) \frac{31}{10}
  • Lời giải:
  • a)65÷10=665 \div 10 = 6dư 5. Vậy hỗn số là 6510=6126 \frac{5}{10} = 6 \frac{1}{2}.
  • b)256÷100=2256 \div 100 = 2dư 56. Hỗn số là 256100=214252\frac{56}{100} = 2\frac{14}{25}(rút gọn vì 56:4=1456:4=14,100:4=25100:4=25).
  • c)31÷10=331 \div 10 = 3dư 1. Hỗn số là 31103\frac{1}{10}.
  • Bài tập 2: Viết hỗn số dưới dạng phân số thập phân rồi so sánh với kết quả trên:
    a)4710=47104\frac{7}{10} = \frac{47}{10}(vì 4×10+7=474 \times 10 + 7 = 47)
    b)21425=64252\frac{14}{25} = \frac{64}{25}

    7. Các lỗi thường gặp khi chuyển từ phân số thập phân sang hỗn số và cách tránh

  • Nhầm lẫn giữa phần nguyên và phần phân số. Chú ý luôn lấy phần nguyên là kết quả chia, phần phân số là phần dư/mẫu số.
  • Quên rút gọn phần phân số.
  • Đọc sai đề, chuyển cả phân số nhỏ hơn 1 (tử < mẫu) thành hỗn số.
  • Bỏ sót trường hợp phần dư là 0.
  • 8. Tóm tắt và các điểm chính cần ghi nhớ

  • Phân số thập phân có mẫu số là số 10, 100, 1000,...
  • Viết phân số thập phân dưới dạng hỗn số bằng cách chia tử cho mẫu, phần nguyên là thương, phần phân số là phần dư trên mẫu.
  • Rút gọn phần phân số nếu có thể.
  • Không chuyển phân số nhỏ hơn 1 thành hỗn số.
  • Nắm vững kỹ năng chuyển đổi này sẽ giúp các em tự tin hơn trong học tập và vận dụng vào giải toán, tính toán hàng ngày.

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".