1. Giới thiệu về Hình thang cân trong chương trình toán lớp 6
Hình thang cân là một trong những hình phẳng quen thuộc xuất hiện trong chương trình Toán lớp 6. Việc hiểu rõ về hình thang cân giúp các em học tốt hơn ở môn Hình học, phát triển tư duy không gian cũng như vận dụng vào giải các bài toán thực tế. Bên cạnh đó, đây còn là nền tảng quan trọng để học các kiến thức cao hơn về hình học sau này.
2. Định nghĩa chính xác của Hình thang cân
Hình thang là một tứ giác có hai cạnh đối song song. Hình thang cân là hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau.
Cụ thể: Hình thangABCD(vớiAB//CD) gọi là hình thang cân nếuriangleABCDcó ∠BAD=∠CDAhoặc∠ABC=∠BCD.
3. Giải thích từng bước và ví dụ minh họa
a) Nhận dạng hình thang cân:
- Hình thang luôn có hai cạnh đối song song (gọi là hai đáy).- Hình thang cân ngoài hai đáy song song còn có điều kiện: hai góc kề một đáy bằng nhau.b) Ví dụ minh họa:
Cho hình thangABCDvớiAB//CD, biết∠BAD=∠CDA=70∘. Khi đó ABCDlà hình thang cân vì hai góc kề đáyABbằng nhau.
c) Quan sát hình vẽ:
Nếu vẽ hình thangABCDvớiAB//CDvà hai cạnh bênAD,BCbằng nhau (AD=BC), ta cũng có thể kết luậnABCDlà hình thang cân, vì hai điều kiện này tương đương.
4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi áp dụng
- Nếu hình thang có hai cạnh bên bằng nhau (AD=BC), thì cũng là hình thang cân.- Nếu hai đường chéo bằng nhau (AC=BD) thì hình thang đó là hình thang cân.- Lưu ý: Không phải tứ giác nào có hai cạnh đối bằng nhau cũng là hình thang cân. Đặc biệt chú ý xác định đúng hai đáy song song và hai góc kề đáy bằng nhau.5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác
- Hình thang cân là trường hợp đặc biệt của hình thang.- Nếu hình thang cân có thêm hai đáy bằng nhau, nó trở thành hình chữ nhật.- Nếu hai cạnh bên của hình thang lệch và không bằng nhau, đó chỉ là hình thang thường.6. Các bài tập mẫu có lời giải chi tiết
Bài 1: Cho hình thang cânABCD(AB//CD), biếtAB=8cm,CD=14cm,AD=BC=5cm. Tính chiều cao của hình thang.
Giải:
Kẻ AH⊥CDtạiH,BK⊥CDtạiKvớiAH=BK=h(chiều cao). Xét tam giác vuôngADH:AD2=AH2+DH2. Vì hình thang cân,DH=2CD−AB=214−8=3cm.
AD=5cm,DH=3cm,AH=hnên:
AD2=AH2+DH252=h2+3225=h2+9h2=16h=4 Vậy chiều cao hình thang cân là
4cm.
Bài 2: Cho hình thang cânMNOP(MN//OP), biết∠MON=60∘,∠NOP=120∘. Hỏi hình thang cân đó là hình loại gì?
Giải: Tổng hai góc kề một đáy bằng180∘, nhưng hai góc kề MNbằng60∘và 120∘nên hình thang không là hình thang cân.
7. Các lỗi thường gặp và cách tránh
- Nhầm lẫn giữa hình thang cân và hình thang thường.- Không kiểm tra hai góc kề một đáy bằng nhau hoặc hai cạnh bên bằng nhau.- Xác định sai đáy và cạnh bên trong hình vẽ.- Nhầm lẫn với các tứ giác khác như hình bình hành, hình chữ nhật.Cách tránh: Luôn đọc kỹ giả thiết, kiểm tra tính song song của hai đáy và xét chính xác điều kiện cân bằng (góc hoặc cạnh).
8. Tóm tắt và các điểm chính cần nhớ
- Hình thang cân là hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau hoặc hai cạnh bên bằng nhau.- Hình thang cân có các tính chất đặc biệt giúp dễ nhận diện và giải toán.- Khi làm bài, lưu ý xác định chính xác hai đáy song song và kiểm tra các điều kiện cân bằng.- Không nhầm hình thang cân với các tứ giác đặc biệt khác.Hy vọng qua bài viết này, các em đã hiểu rõ và vận dụng thành thạo kiến thức về hình thang cân!
Theo dõi chúng tôi tại