1. Giới thiệu về vai trò của bài 'Góc' trong các kỳ thi lớp 6

Bài 'Góc' là nền tảng cơ bản của hình học phẳng lớp 6. Đây không chỉ là phần kiến thức quan trọng trong các kỳ kiểm tra, học kỳ mà còn là viên gạch đầu cho các chương trình Toán từ THCS đến THPT. Các câu hỏi về nhận biết góc, vẽ góc, tính số đo, phân loại... thường xuyên xuất hiện trong đề thi. Hiểu chắc bài này, học sinh sẽ tránh mất điểm đáng tiếc và nâng cao lực học hình học toàn diện.

2. Tổng hợp kiến thức trọng tâm cần nắm vững

Khái niệm góc, định nghĩa hai tia chung gốc.

Các ký hiệu góc:$\widehat{ABC}$,$\widehat{xOy}$... và cách đọc đúng.

Cách đặt tên và ký hiệu số đo góc.

Các loại góc: nhọn, vuông, tù, bẹt và các giới hạn số đo.

Dụng cụ đo góc, cách sử dụng thước đo góc.

Góc phụ nhau, bù nhau, kề bù, đối đỉnh.

Vẽ góc có số đo cho trước, so sánh hai góc.

Tính chất cơ bản về tổng số đo ba góc trong tam giác (bồi dưỡng nâng cao).

3. Các công thức quan trọng và điều kiện áp dụng

- Phép cộng số đo các góc:

- Góc bù: hai góc bù nhau khi tổng số đo của chúng là $180^{\circ}$.

- Góc phụ: hai góc phụ nhau khi tổng số đo của chúng là $90^{\circ}$.

- Góc kề bù: Hai góc kề nhau và bù nhau.

- Góc đối đỉnh: Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.

- Các giới hạn số đo:

4. Phân loại các dạng bài tập thường gặp trong đề thi

• Nhận biết và đặt tên góc theo hình vẽ.
• Phân loại góc theo số đo (nhọn, vuông, tù, bẹt).
• Tính số đo góc khi biết quan hệ bù, phụ, đối đỉnh.
• Vẽ góc có số đo cho trước bằng thước đo góc.
• So sánh hai góc.
• Dạng bài toán thực tế liên quan đến góc (đồng hồ, vị trí trong hình học phẳng).

5. Chiến lược làm bài hiệu quả cho từng dạng

- Với câu hỏi nhận biết và đặt tên: Quan sát điểm chung gốc và hai tia, xác định đúng thứ tự các điểm.

- Phân loại góc: Dựa vào số đo ghi trên hình hoặc mô tả để xác định loại góc.

- Tính số đo góc: Sử dụng các quan hệ bù, phụ, đối đỉnh, kiểm tra điều kiện trước khi áp dụng công thức.

- Vẽ góc: Dùng thước thẳng vẽ tia gốc, xác định đỉnh, dùng thước đo góc đo độ và vẽ tia thứ hai.

- Dạng thực tế: Đọc kỹ đề, phân tích tình huống và chuyển đổi sang bài toán số đo góc.

6. Bài tập mẫu từ các đề thi trước với lời giải chi tiết

Bài 1: Cho góc$\widehat{ABC} = 50^{\circ}$. Hãy xác định loại góc và vẽ góc đó.

Lời giải: Vì $0^{\circ} < 50^{\circ} < 90^{\circ}$nên$\widehat{ABC}$là một góc nhọn. Dùng thước kẻ vẽ tia BA, đánh dấu điểm B là đỉnh, dùng thước đo góc đặt tâm vào B, trùng một cạnh với BA, đánh dấu$50^{\circ}$và vẽ tia BC. Góc$\widehat{ABC}$ đã dựng xong.

Bài 2: Hai góc kề bù có số đo:$ext{Một góc bằng} 112^{\circ}$. Tính số đo của góc còn lại.

Lời giải: Tổng số đo hai góc kề bù là $180^{\circ}$.
Số đo góc còn lại:$180^{\circ} - 112^{\circ} = 68^{\circ}$.

Bài 3: Hai góc đối đỉnh, một góc bằng$35^{\circ}$. Định số đo góc đối đỉnh với nó.

Lời giải: Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
Vậy góc đối đỉnh với góc$35^{\circ}$cũng có số đo$35^{\circ}$.

Bài 4: Một góc phụ của$37^{\circ}$là bao nhiêu?

Lời giải: Góc phụ của$37^{\circ}$là $90^{\circ} - 37^{\circ} = 53^{\circ}$.

Bài 5: Một tam giác có một góc$45^{\circ}$, một góc$65^{\circ}$. Tính số đo góc còn lại.

Lời giải: Tổng số đo ba góc của tam giác là $180^{\circ}$.
Số đo góc còn lại:$180^{\circ} - (45^{\circ} + 65^{\circ}) = 180^{\circ} - 110^{\circ} = 70^{\circ}$.

7. Các lỗi phổ biến học sinh thường mắc phải trong kỳ thi

• Ghi ký hiệu góc sai thứ tự (viết$\widehat{ACB}$thay vì $\widehat{BAC}$theo yêu cầu)
• Đọc nhầm số đo góc trên thước đo góc (dùng sai cung trong thước đo hai cung)
• Quên đơn vị số đo (không ghi$^{\circ}$hoặc sử dụng đơn vị không phù hợp)
• Lẫn lộn giữa góc bù và góc phụ, áp dụng công thức tổng sai
• Không xác định rõ quan hệ giữa hai góc: kề bù, đối đỉnh, phụ...

8. Kế hoạch ôn tập theo thời gian (2 tuần, 1 tuần, 3 ngày trước thi)

a. 2 tuần trước thi:

• Học lý thuyết, ghi chép kỹ khái niệm góc, phân loại, quan hệ bù – phụ – đối đỉnh.
• Ôn lại cách sử dụng thước đo góc, cách vẽ góc.
• Làm bài tập đơn giản, nhận biết và vẽ góc.

b. 1 tuần trước thi:

• Giải các đề kiểm tra cũ, tập trung các bài toán có tính kết hợp nhiều dạng góc.
• Chú trọng các bài nhận xét hình, quan hệ giữa các góc, tổng số đo góc.
• Tự kiểm tra bằng cách giải nhanh trong 20-30 phút.

c. 3 ngày trước thi:

• Xem lại lý thuyết ngắn gọn, gạch chân các khái niệm, công thức trọng tâm.
• Làm lại các bài sai, rút kinh nghiệm.
• Làm một đề thi thử với thời gian thực tế.

9. Các mẹo làm bài nhanh và chính xác

• Học thuộc dấu hiệu nhận biết các loại góc bằng số đo đặc biệt$0^{\circ}$,$90^{\circ}$,$180^{\circ}$.
• Phân biệt thật kỹ ký hiệu trên hình, xác định đỉnh và hai cạnh góc khi vẽ hoặc đọc số đo.
• Khi tính nhanh góc bù/phụ, viết công thức rồi thay số, tránh nhẩm bằng miệng.
• Luôn chú ý đơn vị $^{\circ}$sau kết quả số đo góc.
• Làm trước các câu lý thuyết dễ, để dành thời gian giải các dạng kết hợp nhiều góc.

Kết luận

Kiến thức về "Góc" không chỉ nền tảng cho kỳ thi mà còn là hành trang suốt quá trình học hình học. Học sinh lớp 6 cần chú trọng ôn tập và luyện tập đa dạng bài tập để đạt điểm cao. Thường xuyên xem lại lý thuyết, viết lại công thức, và luyện vẽ – tính toán sẽ giúp bạn thành thạo và tự tin với mọi đề thi về góc.