Blog

Ứng dụng của phép nhân hai hỗn số trong cuộc sống: Khám phá giá trị thực tiễn từ lớp 6

T
Tác giả
8 phút đọc
Chia sẻ:
9 phút đọc

1. Khái niệm toán học: Phép nhân hai hỗn số và tầm quan trọng

Trong toán học lớp 6, "hỗn số" là số gồm phần nguyên và phần phân số. Ví dụ:2342 \dfrac{3}{4}là sự kết hợp giữa 2 (nguyên) và 34\dfrac{3}{4}(phân số). Khi nhân hai hỗn số, ta sẽ thực hiện phép tính dưới dạng:

abc×defa \dfrac{b}{c} \times d \dfrac{e}{f}

Kỹ năng nhân hai hỗn số giúp giải quyết các tình huống chia sẻ tài nguyên, đo lường, xây dựng, nấu ăn… ở nhiều môn học, ngành nghề và đời sống.

2. 3 Ứng dụng nổi bật của phép nhân hai hỗn số trong đời sống hàng ngày

- Nấu ăn và làm bánh:Khi công thức cần nhiều lần định lượng, ví dụ: Mỗi chiếc bánh cần1121 \dfrac{1}{2}chén bột; muốn làm 3 chiếc bánh thì lượng bột cần là 3×112=4123 \times 1 \dfrac{1}{2} = 4 \dfrac{1}{2}(chén).

- Xây dựng – sửa nhà:Nếu một viên gạch có chiều dài2132 \dfrac{1}{3}dm, cần ghép 5 viên thì tổng chiều dài là 5×213=11235 \times 2 \dfrac{1}{3} = 11 \dfrac{2}{3}dm.

- Chia sẻ tài nguyên:Khi mỗi người một phần hỗn số, ví dụ: 1 người cần1121 \dfrac{1}{2}lít nước, 4 người cần bao nhiêu?112×4=61 \dfrac{1}{2} \times 4 = 6lít.

(Hình minh họa: Làm bánh cần nhân hai hỗn số để tính lượng nguyên liệu cho nhiều phần ăn)

3. 5 ngành nghề sử dụng phép nhân hai hỗn số thường xuyên

  • 1. Đầu bếp – Làm bánh: Gấp nhiều lần công thức, cân đo nguyên liệu.
  • 2. Kỹ sư xây dựng: Tính toán diện tích, chiều dài, tổng vật liệu khi bản vẽ dùng kích thước lẻ.
  • 3. Nông dân/vận chuyển: Khi đóng gói sản phẩm có khối lượng lẻ cho nhiều kiện hàng.
  • 4. Kỹ thuật viên y tế: Pha thuốc hoặc dung dịch cần nhân hỗn số (vd: lọ thuốc có 1251 \dfrac{2}{5}lít, cần pha cho 7 bệnh nhân thì tổng là 125×7=9451 \dfrac{2}{5} \times 7 = 9 \dfrac{4}{5}lít).
  • 5. Thợ thủ công/nghệ nhân: Tính toán vải, chỉ, gỗ, vật liệu khi chế tạo sản phẩm nhiều chi tiết nhỏ có kích thước là hỗn số.
  • 4. Các ví dụ thực tiễn với số liệu và tình huống cụ thể

    Ví dụ 1 – Làm món sinh tố cho nhóm bạn: Nếu một cốc sinh tố cần1341 \dfrac{3}{4}lít sữa, bạn có 5 người bạn tới nhà. Vậy cần:5×134=5×(1+34)=5+5×34=5+154=5+334=8345 \times 1 \dfrac{3}{4} = 5 \times \left(1 + \dfrac{3}{4}\right) = 5 + 5 \times \dfrac{3}{4} = 5 + \dfrac{15}{4} = 5 + 3 \dfrac{3}{4} = 8 \dfrac{3}{4}lít sữa.

    (Hình minh họa: Chuẩn bị sinh tố cần nhân hỗn số để tính tổng lượng sữa)

    Ví dụ 2 – Xây dựng nhà nhỏ: Một viên gạch dài1231 \dfrac{2}{3}dm, một bức tường dài121212 \dfrac{1}{2}dm. Cần bao nhiêu viên gạch?Số viên gạch =1212123=252÷53=252×35=7510=712\dfrac{12 \dfrac{1}{2}}{1 \dfrac{2}{3}} = \dfrac{25}{2} \div \dfrac{5}{3} = \dfrac{25}{2} \times \dfrac{3}{5} = \dfrac{75}{10} = 7 \dfrac{1}{2}viên (làm tròn thành 8 viên).

    Ví dụ 3 – Nông dân đóng gói sản phẩm: Một hộp quả nặng2352 \dfrac{3}{5}kg, cần đóng thành 6 thùng. Khối lượng tổng:235×6=15352 \dfrac{3}{5} \times 6 = 15 \dfrac{3}{5}kg.

    5. Sự kết nối với các môn học khác

    Phép nhân hỗn số xuất hiện trong:

  • - Vật lý: Tính công suất, quãng đường (vận tốc là hỗn số, thời gian là hỗn số).
  • - Sinh học: Tính chứng dinh dưỡng (mỗi khẩu phần ăn hỗn số, nhiều phần cần nhân).
  • - Công nghệ: Tính vật liệu, thời gian, chi phí sản xuất đồ vật theo hỗn số.
  • 6. Gợi ý các dự án nhỏ cho học sinh lớp 6

  • - Lập thực đơn lớn cho cả gia đình: Chia nhóm, mỗi nhóm lên kế hoạch nấu ăn/làm bánh cho lớp, sử dụng phép nhân hỗn số để tính lượng nguyên liệu.
  • - Chế tạo mô hình (cầu, tòa nhà): Tự chọn kích thước mô hình là hỗn số, nhân để tính chiều dài, diện tích.
  • - Tính toán vật liệu "thủ công Mỹ thuật": Tính lượng giấy/vải cần dùng khi làm nhiều sản phẩm nhỏ, số liệu là hỗn số.
  • 7. Trích dẫn chuyên gia & giáo viên về giá trị thực tiễn

    "Phép nhân hai hỗn số có vẻ chỉ là công thức trên sách, nhưng thực sự nó gắn với từng việc nhỏ hàng ngày. Ai cũng đã từng ước tính, chia sẻ, cộng dồn những phần lẻ. Thành thạo kỹ năng này, bạn sẽ tự tin nấu ăn, xây dựng kế hoạch, hay thiết kế bất cứ điều gì!" – Thầy Lê Minh Tuấn, giáo viên Toán THCS Trần Hưng Đạo.

    Chị Hà (đầu bếp bánh ngọt): "Công thức bánh luôn là hỗn số, và mỗi lần khách đặt thêm phần, tôi lại phải nhân hỗn số lên. Không biết kỹ năng này là "toang" luôn tiệm".

    Bạn Minh (học sinh lớp 6): "Hồi trại lớp, mình biết nhân hỗn số nên được cô giao nhiệm vụ chia lượng đồ ăn, bạn nào cũng muốn được làm thử!"

    8. Tài nguyên bổ sung giúp học sinh tự học và thực hành

  • - Trang web giải Toán thực tế bằng hình ảnh: www.mathsisfun.com/frac-multiply-mixed.html
  • - Video hướng dẫn phép nhân hỗn số sinh động: https://www.youtube.com/watch?v=JDskgIg8TGo
  • - Sách Toán 6 – Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức: Bài 7: Hỗn số
  • T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Bài trước

    Ứng dụng tính chất của phép cộng và phép nhân trong cuộc sống hàng ngày và các ngành nghề

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".