Blog

Chiến lược giải bài toán Áp dụng tính chất của phép nhân số hữu tỉ lớp 7

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
7 phút đọc

1. Giới thiệu về dạng bài toán

Bài toán Áp dụng tính chất của phép nhân số hữu tỉ thường xuất hiện trong chương trình Toán lớp 7, đề thi và kiểm tra. Dạng bài này yêu cầu học sinh vận dụng các tính chất cơ bản như giao hoán, kết hợp, phân phối, tính chất của số 1, số 0,... để rút gọn, biến đổi hoặc tính giá trị các biểu thức liên quan đến số hữu tỉ. Việc thành thạo cách giải bài toán này giúp học sinh ôn luyện, củng cố kiến thức căn bản, chuẩn bị tốt cho các kỳ kiểm tra, học kỳ và thi học sinh giỏi. Đặc biệt, bạn có thể luyện tập miễn phí với 42.226+ bài tập cách giải Áp dụng tính chất của phép nhân số hữu tỉ miễn phí!

2. Phân tích đặc điểm bài toán

2.1 Nhận biết dạng bài

  • Dấu hiệu đặc trưng: Biểu thức có phép nhân giữa các số hữu tỉ, yêu cầu rút gọn/tính giá trị/sắp xếp lại/thay đổi thứ tự các thừa số.
  • Từ khóa chú ý: 'rút gọn', 'sắp xếp lại', 'tính nhanh', 'áp dụng tính chất'.
  • Phân biệt với dạng khác: Không chứa phép cộng/trừ là chủ đạo, không phải dạng chứng minh, thường là rút gọn/tính toán thực tế.
  • 2.2 Kiến thức cần thiết

  • Các tính chất phép nhân số hữu tỉ: giao hoán (a×b=b×aa \times b = b \times a), kết hợp ((a×b)×c=a×(b×c)(a \times b) \times c = a \times (b \times c)), phân phối, phần tử trung hoà (1), phần tử triệt tiêu (0).
  • Kỹ năng rút gọn số hữu tỉ, phân số, dấu ngoặc.
  • Nắm vững công thức nhân nghịch đảo, quy tắc dấu.
  • 3. Chiến lược giải quyết tổng thể

    3.1 Bước 1: Đọc và phân tích đề bài

  • Xác định yêu cầu: bài toán cần tính giá trị, rút gọn hay chứng minh.
  • Kiểm tra kỹ số liệu: các số hữu tỉ, phân số, dấu, thứ tự xuất hiện.
  • 3.2 Bước 2: Lập kế hoạch giải

  • Chọn tính chất phù hợp: giao hoán hay kết hợp, phân phối.
  • Sắp xếp lại các số để thuận tiện rút gọn, dự đoán kết quả lẻ hay chẵn, dương hay âm...
  • 3.3 Bước 3: Thực hiện giải toán

  • Tính toán từng bước theo đúng thứ tự và kiểm tra lại dấu.
  • Kiểm tra lại kết quả: thử thay số hoặc dùng tính chất nghịch đảo.
  • 4. Các phương pháp giải chi tiết

    4.1 Phương pháp cơ bản

    Tiến hành nhân tuần tự từng số, kết hợp rút gọn phân số. Áp dụng trực tiếp các tính chất cơ bản, ví dụ giao hoán và kết hợp để nhóm các số (phân số) dễ tính toán, rút gọn nhanh chóng. Nên dùng khi số lượng số không quá lớn và biểu thức đơn giản.

    4.2 Phương pháp nâng cao

    Nhận diện nhanh các cặp nghịch đảo, số 1 và số 0, phân tích ký hiệu đặc biệt, kết hợp tối ưu rút gọn trên tử và mẫu các phân số trước khi nhân. Mẹo: Sử dụng giao hoán để sắp xếp các thừa số sao cho rút gọn được nhiều nhất.

    5. Bài tập mẫu với lời giải chi tiết

    5.1 Bài tập cơ bản

    Đề bài: Tính giá trị của biểu thứcA=23×34×45A = \frac{2}{3} \times \frac{3}{4} \times \frac{4}{5}

    Lời giải: Áp dụng tính chất giao hoán, kết hợp:

    A=23×34×45=2×3×43×4×5A = \frac{2}{3} \times \frac{3}{4} \times \frac{4}{5} = \frac{2 \times 3 \times 4}{3 \times 4 \times 5}

    Rút gọn các số giống nhau giữa tử và mẫu:

    A=2×3×43×4×5=25A = \frac{\cancel{2} \times \cancel{3} \times \cancel{4}}{\cancel{3} \times \cancel{4} \times 5} = \frac{2}{5}

    Kết quả cuối cùng:A=25A = \frac{2}{5}.

    5.2 Bài tập nâng cao

    Đề bài: Tính giá trị của biểu thứcB=(37)×149×(212)B = \left( -\frac{3}{7} \right) \times \frac{14}{9} \times \left( -\frac{21}{2} \right)

    Cách 1: Nhóm các số theo giao hoán, kết hợp để rút gọn nhanh:

    B=(37)×(212)×149B = \left( -\frac{3}{7} \right) \times \left( -\frac{21}{2} \right) \times \frac{14}{9}

    =(3)×(21)×147×2×9= \frac{(-3) \times (-21) \times 14}{7 \times 2 \times 9}

    =63×147×2×9= \frac{63 \times 14}{7 \times 2 \times 9}

    =882126=7= \frac{882}{126} = 7

    Cách 2: Tính từng cặp rồi nhân tiếp, kiểm tra từng bước. Kết quả cuối cùng vẫn là 7. Tùy đề bài mà chọn cách phù hợp.

    6. Các biến thể thường gặp

  • Các bài toán snhân nhiều phân số dài, có dấu âm.
  • Bài cần rút gọn trước khi nhân; các dạng cần biến đổi thành tích các số nghịch đảo.
  • Dạng xuất hiện số 0 hay số 1 trong tích.
  • Lưu ý: Khi xuất hiện số 0, cả tích bằng 0; có số 1 thì không làm thay đổi giá trị.

    7. Lỗi phổ biến và cách tránh

    7.1 Lỗi về phương pháp

  • Quên áp dụng giao hoán, kết hợp dẫn tới nhân thủ công lâu dài.
  • Lẫn lộn với phép cộng/phép trừ số hữu tỉ.
  • 7.2 Lỗi về tính toán

  • Sơ suất dấu gạch trong phân số, rút gọn sai vị trí.
  • Nhầm dấu âm, quên rút gọn phân số.
  • Mẹo kiểm tra: Sau tính toán, thử thay vào biểu thức, hoặc kiểm nghiệm bằng máy tính, nhắc lại các bước giải nếu vẫn nghi ngờ kết quả.

    8. Luyện tập miễn phí ngay

    Bạn có thể truy cập 42.226+ bài tập cách giải Áp dụng tính chất của phép nhân số hữu tỉ miễn phí. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập ngay lập tức. Theo dõi tiến độ và cải thiện kỹ năng giải toán cùng hệ thống luyện tập tự động của chúng tôi!

    9. Kế hoạch luyện tập hiệu quả

  • Chia nhỏ lượng bài luyện mỗi tuần (20 bài/ngày, 5 ngày/tuần, tổng 100 bài/tuần).
  • Mỗi tuần tổng kết, tự kiểm tra nhanh 5-7 bài, so sánh thời gian làm bài.
  • Đặt mục tiêu: làm đúng ít nhất 90%, đúng dấu, đúng kết quả.
  • Đánh giá tiến bộ bằng việc làm lại đề cũ và so với kết quả lần đầu.
  • T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".