Blog

Giải thích chi tiết về Đường vuông góc – Kiến thức cơ bản lớp 7

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

## 1. Giới thiệu và tầm quan trọng

"Đường vuông góc" là một khái niệm quan trọng trong chương trình Toán lớp 7, thuộc phần Hình học. Hiểu rõ về đường vuông góc giúp các em nắm vững nền tảng để học tốt các chủ đề về góc, tam giác, đường thẳng, đồng thời áp dụng vào giải toán thực tế.

Trong thực tế, khái niệm này xuất hiện rất nhiều: vạch kẻ đường giao nhau trên đường, các góc vuông giữa tường nhà, các thiết kế kỹ thuật... Thành thạo kiến thức về đường vuông góc giúp bạn dễ dàng học lên các lớp trên và giải quyết các bài toán thực tế hiệu quả hơn.

Bạn có thể luyện tập miễn phí với hơn 38.208+ bài tập đường vuông góc tại đây!

## 2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững
### 2.1 Lý thuyết cơ bản
- Định nghĩa: Hai đường thẳng gọi là vuông góc với nhau nếu chúng cắt nhau tại một điểm và tạo thành bốn góc bằng nhau, mỗi góc đều là 9090^\circ(góc vuông).
- Ký hiệu: Nếu đường thẳngaavuông góc với đường thẳngbbtại điểmOO, ta ký hiệu:aba \perp btạiOO.
- Tính chất:
+ Nếu hai đường thẳng vuông góc với nhau thì mỗi góc tạo ra giữa chúng đều có số đo9090^\circ.
+ Một điểm nằm trên một đường thẳng có thể có một và chỉ một đường thẳng đi qua điểm đó và vuông góc với đường thẳng đã cho.
- Điều kiện áp dụng: Chỉ áp dụng khi xét các đường thẳng cùng nằm trong một mặt phẳng.

### 2.2 Công thức và quy tắc
- Công thức nhận biết đường vuông góc:
+ Trong hệ trục toạ độ: Nếu hai đường thẳng có hệ số góck1k_1,k2k_2thỏa mãnk1k2=1k_1 \cdot k_2 = -1thì chúng vuông góc.
- Quy tắc dựng đường vuông góc: Dùng thước thẳng, ê ke hoặc compa để vẽ đường vuông góc qua một điểm cho trước trên đường thẳng.
- Các biến thể:
+ Vuông góc tại điểm trong, điểm ngoài.
+ Đường cao trong tam giác là đường vuông góc hạ từ một đỉnh xuống cạnh đối diện.

## 3. Ví dụ minh họa chi tiết
### 3.1 Ví dụ cơ bản
Bài toán: Vẽ đường thẳngddqua điểmAAnằm ngoài đường thẳngaa, sao choddvuông góc vớiaa.

Lời giải từng bước:
1. Đặt thước thẳng qua điểmAA.
2. Sử dụng ê ke, đặt một cạnh của ê ke trùng vớiaa.
3. Đặt cạnh vuông góc của ê ke quaAA, kẻ đường thẳngddquaAA.
Lưu ý: Đảm bảo cạnh vuông góc của ê ke đi quaAAkhi vẽ.

### 3.2 Ví dụ nâng cao
Bài toán: Cho tam giácABCABC, vẽ đường cao từ đỉnhAAxuống cạnhBCBC.
- Xác định chân đường cao là điểmHHtrênBCBCsao choAHBCAH \perp BC.
Cách giải:
1. Đặt thước quaAAvẽ đường vuông góc vớiBCBC. Điểm cắt là HH.
2. ĐườngAHAHlà đường cao cần tìm.
Kỹ thuật: Hãy dùng thước ê ke hoặc kiểm tra góc vuông bằng góc9090^\circtrên thước đo góc.

## 4. Các trường hợp đặc biệt
- Hai đường thẳng trùng nhau không vuông góc nhau.
- Hai đường thẳng song song không thể vuông góc.
- Đường cao, trung trực, phân giác của tam giác khi nào là đường vuông góc? (Ví dụ: trung trực luôn vuông góc với cạnh tại trung điểm.)
- Mối liên hệ với đường xiên, đường vuông góc và đường song song.

## 5. Lỗi thường gặp và cách tránh
### 5.1 Lỗi về khái niệm
- Hiểu sai "vuông góc": Lầm tưởng hai đường thẳng cắt nhau là vuông góc (phải đủ điều kiện có góc9090^\circ).
- Nhầm lẫn với đường song song, đường chéo.
- Cách phân biệt: Luôn kiểm tra góc tạo thành, dùng ký hiệu\perp.

### 5.2 Lỗi về tính toán
- Áp dụng sai công thức nhận biết trong hệ trục (k1k2=1k_1 \cdot k_2 = -1chỉ áp dụng cho hệ số góc thỏa mãn).
- Lỗi dùng sai dụng cụ vẽ dẫn đến đường không vuông góc.
- Khi giải, kiểm tra lại bằng thước đo góc hoặc kiểm tra hệ số góc với bài trên hệ trục tọa độ.

## 6. Luyện tập miễn phí ngay
Hãy truy cập kho 38.208+ bài tập Đường vuông góc miễn phí. Không cần đăng ký, bắt đầu làm bài và kiểm tra kết quả ngay lập tức. Theo dõi tiến độ học để cải thiện kỹ năng nhanh chóng và hiệu quả.

## 7. Tóm tắt và ghi nhớ
- Đường vuông góc: Hai đường cắt nhau tạo bốn góc9090^\circ
- Nhớ ký hiệu\perp, điều kiện áp dụng, tính chất đặc biệt về duy nhất.
- Luyện tập vẽ hình, kiểm tra góc bằng dụng cụ.
- Checklist: Cần ghi nhớ định nghĩa, tính chất, công thức nhận biết (nếu có), và cách nhận diện trong các tình huống khác nhau.
- Kế hoạch ôn tập: Luyện bài tập cơ bản trước, sau kết hợp nâng cao, ghi chú các trường hợp đặc biệt và lỗi thường gặp.

T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".