1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Trong chương trình Toán học lớp 7, "Nhận biết hai góc kề bù" là một kiến thức nền tảng trong phần Hình học. Đây là nội dung xuất hiện nhiều trong các bài toán về góc và đường thẳng. Việc hiểu rõ hai góc kề bù không chỉ giúp học sinh giải các bài tập hình học chính xác hơn mà còn áp dụng được vào thực tế như đo lường, thiết kế, xây dựng,... Nắm vững khái niệm này, các em có thể luyện tập miễn phí với hơn 42.227+ bài tập, giúp củng cố kiến thức vững chắc.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Định nghĩa: Hai góc được gọi là ‘kề bù’ nếu chúng có một cạnh chung, nằm ở hai phía đối nhau của cạnh chung và hai cạnh còn lại tạo thành một đường thẳng.

- Tính chất: Tổng số đo của hai góc kề bù luôn bằng$180^\circ$:

- Điều kiện áp dụng: Hai góc phải có cạnh chung, nằm kề nhau nhưng không chồng lên nhau và các cạnh còn lại tạo thành một đường thẳng.

2.2 Công thức và quy tắc

- Công thức cần thuộc: $\boxed{\text{Tổng số đo hai góc kề bù là} 180^\circ}$

- Cách ghi nhớ: Luôn nhớ từ 'kề' là kề nhau, 'bù' là làm đủ cho 180°. Hai góc cùng nằm trên một đoạn thẳng, không chồng lên nhau.

- Điều kiện sử dụng: Chỉ dùng cho hai góc có cùng một cạnh chung và hai cạnh còn lại kế tiếp tạo thành một đường thẳng.

- Biến thể: Nếu biết số đo một góc kề bù, có thể tính góc còn lại bằng cách lấy$180^\circ$trừ đi số đo góc đã biết:

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Cho hai góc kề bù là $\angle xOy$và $\angle yOz$, biết$\angle xOy = 60^\circ$. Tính số đo$\angle yOz$.

- Lời giải:

1. Áp dụng tính chất hai góc kề bù:$\angle xOy + \angle yOz = 180^\circ$
2. Thay số:$60^\circ + \angle yOz = 180^\circ$
3. =>$\angle yOz = 180^\circ - 60^\circ = 120^\circ$

- Lưu ý: Đảm bảo hai góc thực sự kề bù trước khi áp dụng công thức.

3.2 Ví dụ nâng cao

Trên đường thẳng$AB$, điểm$O$nằm giữa$A$và $B$. Vẽ tia$Ox$không trùng$OA$,$OB$. Nếu$\angle xOA = 2 \angle xOB$. Tính số đo mỗi góc.

- Lời giải:

1. Vì $OA$,$OB$là hai tia đối nhau nên$\angle xOA$và $\angle xOB$là hai góc kề bù:
2. $\angle xOA + \angle xOB = 180^\circ$
3. Gọi$\angle xOB = y$, suy ra$\angle xOA = 2y$
4. Ta có $2y + y = 180^\circ \Rightarrow 3y = 180^\circ \Rightarrow y = 60^\circ$
5. Suy ra$\angle xOA = 2y = 120^\circ$,$\angle xOB = 60^\circ$

- Kỹ thuật: Dùng ẩn số và chuyển đổi các điều kiện bài toán về tổng hai góc bằng$180^\circ$.

4. Các trường hợp đặc biệt

- Hai góc kề bù đều là góc nhọn: Không thể xảy ra, vì tổng phải là $180^\circ$(hai góc nhọn tối đa$90^\circ + 90^\circ = 180^\circ$; trường hợp này cả hai góc cùng nhọn thì cực hiếm và thường chỉ có thể xảy ra khi mỗi góc là $90^\circ$– thực chất là hai góc vuông kề nhau).

- Một góc kề bù có thể là góc tù, một góc nhọn hoặc cả hai là góc vuông.

- Các trường hợp ngoại lệ: Nếu hai góc chỉ có chung đỉnh mà không có cạnh chung thì không gọi là kề bù.

- Mối liên hệ: Hai góc kề bù là trường hợp đặc biệt của hai góc bù nhau nhưng còn phải kề nhau (chung cạnh, chung đỉnh, không chồng lấn).

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

- Nhầm lẫn giữa hai góc bù nhau và kề bù: Nhớ rằng hai góc bù nhau chỉ cần tổng$180^\circ$, còn kề bù phải cùng chung cạnh, chung đỉnh.

- Dễ nhầm với ‘hai góc kề nhau’ tổng bất kỳ mà không kiểm tra tổng chính xác bằng$180^\circ$.

- Cách ghi nhớ: Vẽ hình, xác định cạnh chung, kiểm tra hai cạnh còn lại tạo đường thẳng.

5.2 Lỗi về tính toán

- Sai khi trừ hoặc cộng số đo góc: luôn kiểm tra lại phép tính với$180^\circ$.

- Nên dùng nháp hoặc kiểm tra ngược lại (tổng hai góc phải đúng$180^\circ$).

6. Luyện tập miễn phí ngay

Em có thể truy cập 42.227+ bài tập Nhận biết hai góc kề bù miễn phí. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập ngay! Theo dõi tiến độ và cải thiện kỹ năng mỗi ngày với công cụ trực quan và bài tập tổng hợp.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

• Hai góc kề bù: Chung đỉnh, chung cạnh, hai cạnh còn lại tạo thành đường thẳng, tổng số đo bằng$180^\circ$.
• Công thức cơ bản:$\angle A + \angle B = 180^\circ$.
• Chú ý phân biệt với hai góc bù và hai góc kề nhau.
• Kiểm tra bằng cách vẽ hình và so sánh số đo.
• Thường xuyên luyện tập với các bài tập online để ghi nhớ lâu dài.

- Checklist: Xác định cạnh chung – hai cạnh còn lại tạo thành đường thẳng – tổng số đo phải là $180^\circ$.

- Kế hoạch ôn tập: Ôn lại lý thuyết, giải các ví dụ cơ bản và nâng cao, làm nhiều bài tập để thành thạo.