Blog

Hướng dẫn ôn thi Bài 2. Biểu đồ hình tròn lớp 7: Từ cơ bản đến nâng cao

T
Tác giả
10 phút đọc
Chia sẻ:
11 phút đọc

1. Giới thiệu về tầm quan trọng trong thi cử

Bài 2. Biểu đồ hình tròn là một trong những nội dung trọng tâm thuộc chương 5 (Một số yếu tố thống kê) Toán 7. Đây là dạng bài thường xuất hiện trong các đề kiểm tra 15 phút, 1 tiết, học kỳ, cũng như các kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 tại nhiều địa phương. Theo thống kê, dạng bài này chiếm khoảng 10-15% tổng số điểm của đề thi, mức độ khó chủ yếu ở trung bình và cơ bản. Việc nắm vững kiến thức về biểu đồ hình tròn không chỉ giúp học tốt môn Toán mà còn tăng cơ hội đạt điểm cao ở phần hình học thống kê.

Hiện có trên 42.227+ đề thi và bài tập dạng biểu đồ hình tròn miễn phí, giúp bạn luyện tập và làm quen với mọi kiểu ra đề!

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

### 2.1 Lý thuyết cơ bản

  • Định nghĩa: Biểu đồ hình tròn là dạng biểu đồ thống kê, dùng để biểu diễn tỷ lệ (phần trăm) của từng phần trong một tổng thể dưới dạng các cung (lát cắt) của hình tròn.
  • Các phần chính trên biểu đồ hình tròn tương ứng với các thành phần hoặc nhóm số liệu.
  • Tổng số đo góc ở tâm hình tròn là 360360^{\circ}.
Hình minh họa: Biểu đồ hình tròn minh họa phân bố tỷ lệ thời gian học của học sinh theo các môn: Toán (30%), Văn (25%), Anh (20%), Khoa học (15%) và Nghệ thuật (10%).
Biểu đồ hình tròn minh họa phân bố tỷ lệ thời gian học của học sinh theo các môn: Toán (30%), Văn (25%), Anh (20%), Khoa học (15%) và Nghệ thuật (10%).

### 2.2 Công thức và quy tắc

  • Công thức tính số đo góc quét của mỗi phần:S=nN×360S = \frac{n}{N} \times 360^{\circ}, trong đó nnlà số lượng của phần,NNlà tổng số,SSlà số đo góc tương ứng.
  • Cách nhớ công thức: Hãy nhớ mỗi phần tỷ lệ với tổng số và tổng các số đo góc bằng360360^{\circ}.
  • Nếu biết góc, muốn tìm số lượng:n=S360×Nn = \frac{S}{360^{\circ}} \times N
Hình minh họa: Minh họa tính số đo góc quét S cho N = 8 phần và n = 3 phần: S = 3/8 × 360° = 135°, với hình quạt góc tô màu, cung tròn biểu diễn góc S và chú thích công thức.
Minh họa tính số đo góc quét S cho N = 8 phần và n = 3 phần: S = 3/8 × 360° = 135°, với hình quạt góc tô màu, cung tròn biểu diễn góc S và chú thích công thức.

3. Phân loại dạng bài thi

### 3.1 Dạng bài cơ bản (30-40% đề thi)

  • Đặc điểm: Yêu cầu vẽ biểu đồ hình tròn dựa vào bảng số liệu, hoặc xác định góc tương ứng của từng phần.
  • Phương pháp: Tính tỷ lệ từng phần, sau đó áp dụng:S=nN×360S = \frac{n}{N} \times 360^{\circ}.
  • Ví dụ: Cho bảng số liệu học sinh nam/nữ trong lớp, yêu cầu vẽ biểu đồ hình tròn.

### 3.2 Dạng bài trung bình (40-50% đề thi)

  • Cách tiếp cận: Cho sẵn biểu đồ hình tròn với các số đo góc, yêu cầu tìm số lượng từng phần hoặc ngược lại.
  • Các bước: Đọc kỹ thông tin biểu đồ, xác định tổng số, áp dụng công thức để tìm kết quả.
  • Biến thể: Cho một phần số liệu, một phần số đo góc, yêu cầu tìm số lượng hoặc tỉ lệ.

### 3.3 Dạng bài nâng cao (10-20% đề thi)

Hình minh họa: Biểu đồ hình tròn thể hiện tỉ lệ học sinh nữ (20 học sinh, tương ứng góc 200°) và học sinh nam (16 học sinh, tương ứng góc 160°) trong lớp có 36 học sinh
Biểu đồ hình tròn thể hiện tỉ lệ học sinh nữ (20 học sinh, tương ứng góc 200°) và học sinh nam (16 học sinh, tương ứng góc 160°) trong lớp có 36 học sinh
  • Kỹ thuật: Xử lý các biểu đồ có chứa nhiều thành phần hoặc cần suy luận tính toán từ nhiều thông tin gián tiếp.
  • Kết hợp kiến thức: Liên kết với phân số, phần trăm, lý thuyết thống kê cơ bản.
  • Chiến lược: Đọc kỹ đề, đặt ẩn số nếu cần, vận dụng các bước giải logic.

4. Chiến lược làm bài thi

#### 4.1 Quản lý thời gian
- Dạng cơ bản: 3-5 phút/câu
- Dạng trung bình: 5-7 phút/câu
- Dạng nâng cao: 10 phút/câu trở lên
- Làm lần lượt từ dễ đến khó, lưu ý ký hiệu/câu hỏi đánh dấu để quay lại nếu còn thời gian.
- Khi gặp câu khó, không nên dừng lại quá lâu, chuyển sang câu khác để tránh mất điểm các câu dễ.

#### 4.2 Kỹ thuật làm bài
- Đọc kỹ đề bài, gạch chân từ khóa.
- Lập kế hoạch giải trước khi tính toán chi tiết.
- Sau khi có kết quả, kiểm tra lại tổng các phần có đúng360360^{\circ}, tổng số phần, tổng phần trăm.

#### 4.3 Tâm lý thi cử
- Giữ bình tĩnh trước câu hỏi khó, hít thở sâu, chuyển qua phần khác nếu cần.
- Nếu quên công thức, thử nhớ lại quy ước tổng góc360360^{\circ}và tỷ lệ để chủ động tự xây dựng lại công thức.
- Tự tin với những gì đã luyện tập và ôn tập kỹ.

5. Bài tập mẫu từ đề thi

Hình minh họa: Biểu đồ hình tròn thể hiện tỉ lệ 20 học sinh nữ (góc 200°) và 16 học sinh nam (góc 160°) trong một lớp 36 học sinh, kèm công thức tính số đo góc tương ứng.
Biểu đồ hình tròn thể hiện tỉ lệ 20 học sinh nữ (góc 200°) và 16 học sinh nam (góc 160°) trong một lớp 36 học sinh, kèm công thức tính số đo góc tương ứng.

### 5.1 Đề thi học kỳ (ví dụ):

  • Bài 1: Một lớp có 36 học sinh, trong đó có 20 học sinh nữ. Hãy vẽ biểu đồ hình tròn biểu diễn tỉ lệ học sinh nam - nữ.
    - Gợi ý: Tính số đo góc tương ứng cho nữ:2036×360=200\frac{20}{36} \times 360^{\circ} = 200^{\circ}, còn lại cho nam:360200=160360^{\circ} - 200^{\circ} = 160^{\circ}.
    - Điểm số: 1 điểm/phần, tiêu chí: tính đúng số đo góc, vẽ đúng, đẹp.
  • Bài 2: Biểu đồ hình tròn biểu diễn kết quả kiểm tra của một lớp có 4 loại điểm: Yếu (60°), Trung bình (120°), Khá (90°), Giỏi (90°). Tổng số học sinh là 36. Tìm số học sinh mỗi loại.
    - Lời giải:n=S360×36n = \frac{S}{360^{\circ}} \times 36
    - Điểm giỏi:90360×36=9\frac{90^{\circ}}{360^{\circ}} \times 36 = 9học sinh...
Hình minh họa: Biểu đồ hình tròn thể hiện tỷ lệ học sinh tham gia các câu lạc bộ Văn nghệ (108° → 18 học sinh), Thể thao (162° → 27 học sinh) và Khoa học (90° → 15 học sinh), kèm gợi ý công thức tính n = S/360° × 60
Biểu đồ hình tròn thể hiện tỷ lệ học sinh tham gia các câu lạc bộ Văn nghệ (108° → 18 học sinh), Thể thao (162° → 27 học sinh) và Khoa học (90° → 15 học sinh), kèm gợi ý công thức tính n = S/360° × 60

### 5.2 Đề thi tuyển sinh:

  • Cho biểu đồ hình tròn thể hiện tỷ lệ học sinh tham gia các câu lạc bộ: Văn nghệ, Thể thao, Khoa học với số đo góc lần lượt là 108°, 162°, 90° (tổng số học sinh 60). Tìm số học sinh mỗi nhóm.
    - Gợi ý:n=S360×60n = \frac{S}{360^{\circ}} \times 60.
    - Độ khó: Trung bình, yêu cầu đọc hiểu đề và áp dụng linh hoạt công thức.

6. Lỗi thường gặp và cách tránh

#### 6.1 Lỗi về kiến thức

  • Nhầm công thức tính số đo góc.
  • Áp dụng sai điều kiện, chẳng hạn cộng, trừ nhầm tổng số đo góc.
  • Thiếu bước tính tỉ lệ/phần trăm.

#### 6.2 Lỗi về kỹ năng

  • Tính toán sai, nhẩm thiếu chính xác.
  • Đọc lướt đề, thiếu thông tin.
  • Trình bày lộn xộn, khó hiểu.

#### 6.3 Cách khắc phục:

  • Có checklist kiểm tra công thức, số đo góc, tổng cộng có đúng 360° chưa.
  • Kiểm tra lại kết quả, làm lần lượt từng phần.
  • Luyện giải đề, làm lại các bài sai, hỏi bạn bè hoặc giáo viên nếu còn chưa hiểu.

7. Kế hoạch ôn tập chi tiết

#### 7.1 Giai đoạn 2 tuần trước thi

  • Ôn tập lại toàn bộ lý thuyết và công thức.
  • Hoàn thành tất cả các bài tập cơ bản và trung bình.
  • Xác định phần còn yếu để tập trung khắc phục.

#### 7.2 Giai đoạn 1 tuần trước thi

  • Luyện các dạng bài thường làm sai.
  • Làm đề thi thử trong thời gian thực.
  • Ôn lại, ghi nhớ công thức và quy tắc.

#### 7.3 Giai đoạn 3 ngày trước thi

  • Ôn tập nhẹ nhàng, không thử làm bài quá khó hoặc căng thẳng.
  • Làm các bài đơn giản để củng cố tự tin.
  • Nghỉ ngơi điều độ, chuẩn bị tâm lý, sức khoẻ tốt.

8. Mẹo làm bài nhanh và chính xác

  • Chỉ cần nhớ tổng góc360360^{\circ}, mọi tính toán đều dựa trên tỷ lệ để chuyển đổi thành số đo góc.
  • Kỹ thuật tính nhẩm: Nếu tổng số dễ chia cho 360 thì nhẩm chia từng phần rất nhanh.
  • Luôn kiểm tra nhanh tổng các phần có bằng 360 hoặc 100%.
  • Sử dụng máy tính để chia/phép nhân chính xác nếu được phép.
  • Trình bày khoa học, vẽ hình tròn đẹp, ghi rõ số đo góc và ghi chú tên các phần.

9. Luyện thi miễn phí ngay

Truy cập ngay kho 42.227+ đề thi, bài tập ôn thi Bài 2. Biểu đồ hình tròn miễn phí! Không cần đăng ký, bạn có thể bắt đầu luyện thi ngay lập tức, kiểm tra tiến độ và cải thiện điểm số từng ngày. Đây là nguồn tài liệu phong phú giúp bạn chinh phục mọi kỳ thi.

10. Tài liệu ôn tập bổ sung

  • Sách giáo khoa Toán 7, Chương 5.
  • Sách bài tập và sách tham khảo nâng cao.
  • Tổng hợp đề thi các năm trước của trường, Sở GD&ĐT.
  • Các khoá học trực tuyến uy tín.
  • Tham gia nhóm học tập để thảo luận, hỏi đáp.
T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".