Ôn thi Bài 3. Làm tròn số và ước lượng kết quả lớp 7: Lý thuyết, bài tập mẫu và chiến lược luyện thi miễn phí

1. Giới thiệu về tầm quan trọng trong thi cử

Bài 3. Làm tròn số và ước lượng kết quả là một chủ đề quan trọng trong chương trình toán 7. Dạng bài này thường xuất hiện đầu tiên trong phần lý thuyết số thực của các đề kiểm tra, thi học kỳ hay đề tuyển sinh, với tỷ lệ điểm phổ biến từ 10-20% tổng số điểm, chủ yếu ở mức độ nhận biết và thông hiểu. Đây là dạng bài giúp học sinh kiểm soát sai số, làm việc nhanh và chính xác ở các bài tính toán phức tạp hơn.

Với hơn 42.226+ đề thi và bài tập ôn luyện miễn phí trên hệ thống, bạn hoàn toàn có thể luyện tập, kiểm tra và củng cố toàn diện kỹ năng làm tròn, ước lượng kết quả.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

• Định nghĩa: Làm tròn số là thay một số bằng một số gần đúng với nó, đúng đến hàng thập phân hoặc chữ số quy định. Ước lượng kết quả là tìm một giá trị gần đúng với kết quả thực tế, thường để kiểm tra nhanh, đánh giá hợp lý các phép tính.

• Các định lý, tính chất:

- Số sau khi làm tròn có độ sai lệch nhỏ nhất với số ban đầu. - Có nhiều cách làm tròn: đến hàng chục, hàng trăm, hàng thập phân... - Ước lượng kết quả giúp phát hiện lỗi tính toán lớn trước khi trình bày kết quả cuối cùng.

• Điều kiện áp dụng: Phải xác định rõ yêu cầu làm tròn (hàng nào) hoặc mức độ gần đúng khi ước lượng.

2.2 Công thức và quy tắc

Quy tắc làm tròn số:

- Nếu chữ số bỏ đi nhỏ hơn 5 thì giữ nguyên hàng làm tròn. Nếu chữ số bỏ đi lớn hơn hoặc bằng 5 thì cộng 1 vào hàng làm tròn.

Ví dụ: Làm tròn số $253,478$ đến hàng phần trăm$\rightarrow 253,48$(vì 7 < 5)

Quy tắc ghi nhớ công thức: Học theo ví dụ, kết hợp nhìn hàng cần làm tròn và chữ số tiếp theo.

Các biến thể: Làm tròn đến hàng chục, làm tròn đến chữ số thập phân, ước lượng phép cộng, nhân, chia...

3. Phân loại dạng bài thi

3.1 Dạng bài cơ bản (30-40% đề thi)

Nhận biết: Đề yêu cầu làm tròn đến chữ số xác định.
Phương pháp: Xác định hàng cần làm tròn, kiểm tra chữ số liền sau.

Ví dụ: Làm tròn số $17,483$đến hàng phần mười.
Giải: Chữ số phần mười là$4$, chữ số phần trăm là $8$. Vì $8 > 5$, cộng 1 vào$4$.
$ightarrow 17,5$

3.2 Dạng bài trung bình (40-50% đề thi)

Nhận biết: Kết hợp làm tròn và phép tính (cộng, trừ, nhân, chia), ước lượng kết quả phép tính.

Ví dụ:Ước lượng kết quả $324 \times 6,48$. Gợi ý: làm tròn$324 \rightarrow 320$,$6,48 \rightarrow 6,5$, kết quả ước lượng là $320 \times 6,5 = 2080$.

3.3 Dạng bài nâng cao (10-20% đề thi)

Nhận biết: Các bài cần vận dụng nhiều bước làm tròn, kết hợp nhiều cấp độ ước lượng, hoặc bài kiểm tra tính hợp lý của các phép giải.

Ví dụ:Một sản phẩm có giá $79,800$đồng, mua 13 sản phẩm và giảm giá

, ước lượng tổng tiền phải trả và làm tròn đến hàng nghìn đồng.Gợi ý: Làm tròn giá $80,000$, số lượng 13, tổng$\approx 1,040,000$, giảmcòn$988,000$.

4. Chiến lược làm bài thi

4.1 Quản lý thời gian

Nên làm dạng cơ bản trước (10-15 phút), sau đó tới dạng trung bình (15-20 phút), cuối cùng là dạng nâng cao.

Bỏ qua câu làm mất nhiều thời gian, quay lại làm sau khi hoàn thành các phần dễ.

4.2 Kỹ thuật làm bài

Đọc kỹ yêu cầu, xác định dạng làm tròn/ước lượng.

Lập kế hoạch (bước 1: làm tròn, bước 2: tính toán, bước 3: kiểm tra kết quả hợp lý).

Chú ý kiểm tra từng chi tiết nhỏ, đặc biệt là hàng thập phân hoặc hàng chục khi làm tròn.

4.3 Tâm lý thi cử

Luôn tự tin với kiến thức đã ôn luyện.

Nếu không nhớ công thức, hãy lấy ví dụ cụ thể để suy ngược lại quy tắc.

5. Bài tập mẫu từ đề thi

5.1 Đề thi học kỳ

Bài 1: Làm tròn số $3,487$đến hàng phần trăm.
Giải: Chữ số phần nghìn là$7 > 5$, cộng 1 vào phần trăm ($8 + 1 = 9$):$\rightarrow 3,49$.

Bài 2: Ước lượng kết quả $98 \times 46,2$. Gợi ý:$98 \approx 100$,$46,2 \approx 46$,$100 \times 46 = 4600$.

Phân tích: Giáo viên kiểm tra khả năng xác định đúng vị trí làm tròn, kỹ năng tính toán sơ bộ.

5.2 Đề thi tuyển sinh

Bài: Làm tròn số $34516$đến hàng nghìn.
Giải: Chữ số hàng trăm là$5$, hàng nghìn là $4$.$5 \geq 5$nên lên$34516 \rightarrow 35000$.

Mức độ khó vừa phải, phù hợp với chương trình lớp 7, có thể xuất hiện trong các kỳ thi vào trường chuyên hoặc lớp chọn.

6. Lỗi thường gặp và cách tránh

6.1 Lỗi về kiến thức

Nhầm lẫn công thức làm tròn (nhất là chữ số 5)

Áp dụng sai điều kiện làm tròn

Quên kiểm tra lại kết quả đã làm tròn đúng chưa

6.2 Lỗi về kỹ năng

Tính toán sơ sài, nhầm dấu khi ước lượng

Đọc đề không kỹ, làm tròn nhầm hàng

Viết trình bày lộn xộn, thiếu rõ ràng

6.3 Cách khắc phục

Lập checklist trước khi nộp bài: kiểm tra từng câu, từng bước làm tròn đúng.

Tự kiểm tra kết quả ước lượng xem có hợp lý không.

Làm nhiều bài tập để thành thạo kỹ năng.

7. Kế hoạch ôn tập chi tiết

7.1 Giai đoạn 2 tuần trước thi

Hệ thống lại lý thuyết, ghi chú công thức cần nhớ.

Làm bài tập tổng hợp nhiều mức độ.

Xác định dạng mình hay sai nhất để tập trung rèn luyện.

7.2 Giai đoạn 1 tuần trước thi

Làm các đề thi thử sát giờ.

Ôn lại các lỗi đã từng mắc.

Khắc sâu công thức, quy tắc qua flashcard, sơ đồ tư duy.

7.3 Giai đoạn 3 ngày trước thi

Chỉ ôn lý thuyết, làm bài tập dễ, tránh học dồn.

Ngủ đủ giấc, chú ý giữ tinh thần thoải mái.

Chuẩn bị sẵn sàng dụng cụ thi cử.

8. Mẹo làm bài nhanh và chính xác

• Khi làm tròn số, hãy dùng kỹ thuật nhìn hai chữ số cuối cần xét để tránh sai sót.
• Ước lượng kết quả, luôn làm tròn về phía số chia hết (10, 100, 0,5, 1...)
• Kiểm tra lại kết quả bằng cách so sánh với phép tính chính xác hoặc ước lượng khác.
• Nếu được dùng máy tính, hãy làm tròn kết quả cuối cùng, không làm tròn từng bước giữa chừng (trừ phi đề bài yêu cầu rõ).
• Trình bày bài làm mỗi bước xuống dòng, không viết chung lộn xộn.

9. Luyện thi miễn phí ngay

Truy cập ngay bộ 42.226+ đề thi và bài tập Bài 3. Làm tròn số và ước lượng kết quả miễn phí.

Không cần đăng ký, chỉ cần truy cập là luyện thi được ngay. Theo dõi tiến trình ôn tập và cải thiện điểm số mỗi ngày!

10. Tài liệu ôn tập bổ sung

- Sách giáo khoa Toán 7, sách bài tập và sách tham khảo.

- Đề thi các năm trước của trường, phòng, sở.

- Các khoá học trực tuyến về Toán THCS.

- Tham gia nhóm học tập, diễn đàn trao đổi kinh nghiệm.