Ứng dụng thực tế của cộng, trừ hai số hữu tỉ trong cuộc sống và ngành nghề – Dành cho học sinh lớp 7

1. Giới thiệu về khái niệm toán học

Cộng, trừ hai số hữu tỉ là phép tính xử lý các số có thể viết dưới dạng phân số $\frac{a}{b}$(với$a, b$là số nguyên và $b \neq 0$). Đây là một phần quan trọng trong chương trình Toán lớp 7 và là nền tảng cho nhiều chủ đề sau này. Việc thực hành cộng, trừ số hữu tỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng tính toán, tư duy logic và là bước đệm để giải quyết các bài toán thực tiễn. Đặc biệt, bạn có thể luyện tập miễn phí với hơn 42.226+ bài tập siêu thực tế ngay bây giờ!

2. Ứng dụng trong đời sống hàng ngày

2.1 Ứng dụng tại nhà

Bạn có thể bắt gặp phép cộng, trừ hai số hữu tỉ khi chia sẻ thực phẩm, định lượng nguyên liệu trong nấu ăn hoặc phân chia thời gian học tập. Ví dụ: Mẹ có $\frac{3}{4}$kg đường, dùng hết$\frac{1}{2}$kg để nấu chè, còn lại bao nhiêu kg? Ta thực hiện phép trừ $\frac{3}{4} - \frac{1}{2} = \frac{3 - 2}{4} = \frac{1}{4}$kg. Những phép tính nhỏ này giúp bạn áp dụng chính xác kiến thức đã học vào cuộc sống.

2.2 Ứng dụng trong mua sắm

Khi đi siêu thị, bạn thường gặp giảm giá hoặc mua hàng theo khối lượng lẻ. Ví dụ: Bạn mua$\frac{1}{2}$kg táo với giá $8.000$ đồng, sau đó mua thêm$\frac{1}{4}$kg nữa. Tổng khối lượng là $\frac{1}{2} + \frac{1}{4} = \frac{2+1}{4} = \frac{3}{4}$kg. Hoặc khi cần quản lý ngân sách cá nhân, bạn cộng, trừ các khoản chi tiêu đã sử dụng - đều cần vận dụng kiến thức về số hữu tỉ.

2.3 Ứng dụng trong thể thao và giải trí

Khi tính tổng số điểm ghi được trong các hiệp đấu, phân tích tỷ lệ thắng thua, hoặc tính thời gian di chuyển, người chơi hay huấn luyện viên đều sử dụng phép cộng, trừ số thập phân, phân số — tức là các số hữu tỉ. Ví dụ: Bạn chạy vòng đầu$\frac{1}{3}$km, vòng hai$\frac{2}{3}$km, tổng quãng đường là $\frac{1}{3} + \frac{2}{3} = 1$km.

3. Ứng dụng trong các ngành nghề

3.1 Ngành kinh doanh

Khi tính doanh thu, lợi nhuận, hoặc so sánh giá vốn - giá bán, doanh nhân cần cộng, trừ các số hữu tỉ. Dự báo doanh số, chia nhỏ cổ phần hay tính toán lãi suất ngân hàng cũng đều sử dụng phép toán này.

3.2 Ngành công nghệ

Kỹ thuật viên hoặc lập trình viên cần phép cộng, trừ số hữu tỉ khi xử lý dữ liệu, phân tích số liệu, viết các thuật toán (code), hoặc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo khi xử lý xác suất và dữ liệu mẫu.

3.3 Ngành y tế

Bác sĩ, dược sĩ cần tính liều lượng thuốc cho từng bệnh nhân dựa trên cân nặng (ví dụ:$\frac{1}{2}$viên/ngày), cộng trừ các kết quả xét nghiệm (ví dụ: mức đường huyết trước và sau ăn) hoặc thống kê dữ liệu y học.

3.4 Ngành xây dựng

Kỹ sư xây dựng thường cộng, trừ khối lượng vật liệu, ước lượng diện tích, chiều dài hoặc chi phí. Việc này đòi hỏi kỹ năng về số hữu tỉ để đảm bảo mọi phép tính đều chính xác.

3.5 Ngành giáo dục

Thầy cô giáo sử dụng số hữu tỉ khi tính điểm trung bình, phân tích số liệu học tập hoặc nghiên cứu về hiệu quả phương pháp dạy học.

4. Dự án thực hành cho học sinh

4.1 Dự án cá nhân

Bạn có thể ghi chép, thu thập các tình huống thực tế trong gia đình hoặc cá nhân khi sử dụng cộng trừ số hữu tỉ, ví dụ: theo dõi chi tiêu, chia thời gian học/làm việc, sau đó phân tích số liệu và trình bày kết quả bằng bảng, biểu đồ để rèn kỹ năng toán học và thuyết trình.

4.2 Dự án nhóm

Các nhóm học sinh có thể khảo sát ứng dụng phép cộng, trừ số hữu tỉ qua phỏng vấn những người trong cộng đồng, trò chuyện với chuyên gia (giáo viên, kỹ sư, nhân viên ngân hàng...) rồi tổng hợp thành báo cáo hoặc poster trình bày ý nghĩa thực tiễn của kiến thức.

5. Kết nối với các môn học khác

5.1 Vật lý

Trong vật lý, các phép tính liên quan đến vận tốc, quãng đường, lực tác động đều sử dụng phép cộng, trừ số hữu tỉ để xác định kết quả chính xác.

5.2 Hóa học

Cần cộng, trừ các số hữu tỉ khi cân bằng phương trình hóa học hoặc tính toán nồng độ dung dịch trong các bài thực hành, thí nghiệm.

5.3 Sinh học

Việc phân tích dữ liệu di truyền, so sánh tỷ lệ kiểu hình, hay thống kê số lượng tế bào đều cần cộng, trừ các giá trị hữu tỉ.

5.4 Địa lý

Trong phân tích dữ liệu bản đồ, tính khoảng cách giữa hai địa điểm hoặc diện tích từng khu vực cũng cần vận dụng phép cộng, trừ số hữu tỉ.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập ngay bộ 42.226+ bài tập ứng dụng Cộng, trừ hai số hữu tỉ miễn phí, đa dạng tình huống thực tế. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập ngay để kết nối kiến thức toán học với cuộc sống!

7. Tài nguyên bổ sung

- Sách tham khảo: "Toán 7 – Kết nối tri thức với cuộc sống" (NXB Giáo dục), "Ứng dụng toán học trong đời sống".
- Website & ứng dụng: Violympic, OLM.vn, Vndoc.com, Khan Academy.
- Khóa học trực tuyến: Tự học toán 7 trên KienGuru, HOCMAI.vn.