Blog

Ứng dụng thực tế của Nhận biết số hữu tỉ trong cuộc sống và các ngành nghề (Toán 7)

T
Tác giả
6 phút đọc
Chia sẻ:
6 phút đọc

## 1. Giới thiệu về khái niệm toán học
- Số hữu tỉ là số có thể biểu diễn dưới dạng phân số ab\frac{a}{b}vớia,bZ,b0a, b \in \mathbb{Z}, b \ne 0. Các số thập phân hữu hạn và vô hạn tuần hoàn đều là số hữu tỉ.
- Nhận biết số hữu tỉ giúp học sinh hiểu được bản chất các số trong toán học, ứng dụng linh hoạt vào thực tiễn.
- Ở lớp 7, "Nhận biết số hữu tỉ" nằm trong bài mở đầu của chương số hữu tỉ. Đây là nền tảng cho nhiều kiến thức toán học nâng cao hơn.
- Cơ hội luyện tập miễn phí với hơn 42.227+ bài tập giúp học sinh thành thạo, phát hiện lỗi sai và tự tin áp dụng vào thực tế.

## 2. Ứng dụng trong đời sống hàng ngày

### 2.1 Ứng dụng tại nhà
- Trong nấu ăn, bạn thường dùng các số hữu tỉ: 1/2 thìa muối, 3/4 cốc sữa, hoặc cân thực phẩm nặng 2,5kg.
- Khi chia bánh cho 4 người, mỗi người được14\frac{1}{4}chiếc bánh. Nếu có 6 người chia 3 chiếc bánh, mỗi người được36=12\frac{3}{6}=\frac{1}{2}chiếc.
- Khi học toán, bạn có thể tự ghi nhận mọi tình huống xuất hiện phân số hoặc số thập phân để rèn luyện kỹ năng nhận biết số hữu tỉ.

### 2.2 Ứng dụng trong mua sắm
- Số hữu tỉ giúp bạn tính toán giá trị sản phẩm: Mua 0,5kg thịt với giá 80.000đ/kg, số tiền phải trả là 0,5×80.000=40.0000,5 \times 80.000 = 40.000đ.
- So sánh giá: Sữa hộp 400ml giá 10.000đ, nghĩa là mỗi ml là10.000400=25\frac{10.000}{400}=25đ/ml. Loại khác giá 18.000đ/800ml là18.000800=22,5\frac{18.000}{800}=22,5 đ/ml. Như vậy, loại thứ hai rẻ hơn.
- Khi lập kế hoạch chi tiêu, bạn ghi chú số liệu dạng phân số hoặc thập phân (= hữu tỉ) để dễ quản lý ngân sách.

### 2.3 Ứng dụng trong thể thao và giải trí
- Khi chơi bóng rổ, tỉ lệ ném thành công là 812=23\frac{8}{12}=\frac{2}{3}(8 lần vào, 12 lần ném).
- Phân tích kết quả trận đấu thường dùng số hữu tỉ (tỉ số, trung bình lượt chạy).
- Tính toán thời gian: Nếu bạn chạy 200m trong 40 giây, vận tốc là 20040=5\frac{200}{40}=5m/s.
- Kế hoạch rèn luyện, phân chia thời gian học và chơi đều tận dụng kiến thức về các số hữu tỉ.

## 3. Ứng dụng trong các ngành nghề

### 3.1 Ngành kinh doanh
- Doanh thu, lợi nhuận thường được tính theo tỉ lệ phần trăm ( \frac{lợi\,nhuận}{doanh\,thu} ).
- Dự báo thị trường dùng dữ liệu hữu tỉ để xác định xu hướng phát triển (ví dụ: lợi nhuận tăng \frac{3}{5} lần).
- Kế toán doanh nghiệp ghi nhận tài chính dưới dạng số hữu tỉ (ví dụ: vốn chủ sở hữu chiếm \frac{2}{3} tổng tài sản).

### 3.2 Ngành công nghệ
- Trong lập trình và thuật toán, các phép tính phân số xuất hiện phổ biến (ví dụ: mỗi phần tử lấy1n\frac{1}{n}giá trị).
- Phân tích dữ liệu, xử lý tín hiệu số sử dụng số hữu tỉ để giảm sai số do chuyển đổi giữa các hệ số.
- Trí tuệ nhân tạo, thống kê máy học phân tích dữ liệu ở dạng số hữu tỉ để tránh mất mát thông tin.

### 3.3 Ngành y tế
- Tính liều lượng thuốc dựa trên cân nặng bệnh nhân:1,51,5mg/kg x cân nặng.
- Kết quả xét nghiệm thường cho theo tỉ lệ (15100\frac{15}{100}người mắc bệnh).
- Thống kê dịch tễ hoặc sức khỏe cộng đồng sử dụng số hữu tỉ để phân tích tỉ lệ mắc bệnh, hồi phục.

### 3.4 Ngành xây dựng
- Ước tính và chia vật liệu, ví dụ: cần3,53,5m sắt cho mỗi mét dài, tổng cần3,5×201=70\frac{3,5 \times 20}{1}=70m.
- Thiết kế cấu trúc theo tỉ lệ phần chia phòng hoặc mặt sàn.
- Ước lượng chi phí theo diện tích hoặc khối lượng nối liền với tính toán số hữu tỉ.

### 3.5 Ngành giáo dục
- Đánh giá kết quả học tập dùng tỉ lệ (ví dụ: học sinh đạt2025\frac{20}{25} điểm).
- Phân tích hiệu quả chương trình giảng dạy bằng thống kê dạng phần trăm, phân số.
- Nghiên cứu giáo dục thường dùng các chỉ số hữu tỉ để phân tích dữ liệu khảo sát.

## 4. Dự án thực hành cho học sinh

### 4.1 Dự án cá nhân
- Mỗi học sinh ghi lại các lần xuất hiện số hữu tỉ trong 1 ngày: nước uống được chia, chia số tiền tiêu vặt, cân nặng vật dụng,...
- Phân tích dữ liệu thu thập, trình bày kết quả theo dạng bảng và biểu đồ.
- Kết luận về tầm quan trọng của nhận biết số hữu tỉ trong đời sống cá nhân.

### 4.2 Dự án nhóm
- Cùng bạn bè khảo sát ứng dụng số hữu tỉ trong khu phố: phỏng vấn cửa hàng, giáo viên, người dân về tỉ lệ, số liệu sử dụng hàng ngày.
- Lập báo cáo tổng hợp, trình bày trước lớp để chia sẻ kết quả và rút ra trải nghiệm thực tiễn.

## 5. Kết nối với các môn học khác

### 5.1 Vật lý
- Áp dụng số hữu tỉ khi tính lực:F=maF=mavớim=1,5m=1,5kg,a=2a=2m/s2^2thì F=3F=3N.
- Tính tốc độ, vận tốc trung bình.

### 5.2 Hóa học
- Cân bằng phương trình hóa học với hệ số hữu tỉ.
- Tính nồng độ dung dịch:5200\frac{5}{200}gam muối trên 200 ml nước.

### 5.3 Sinh học
- Thống kê số lượng các loại sinh vật: tỉ lệ cây khỏe/ốm yếu.
- Phân tích di truyền với xác suất mang gen đặc biệt (ví dụ:14\frac{1}{4} đời con mang tính trạng lặn).

### 5.4 Địa lý
- Tính mật độ dân số: 200 người sống trên diện tích 2km2^22002=100\frac{200}{2}=100người/km2^2.
- Phân tích, so sánh diện tích các vùng theo tỉ lệ.

## 6. Luyện tập miễn phí ngay
- Truy cập hơn 42.227+ bài tập ứng dụng Nhận biết số hữu tỉ miễn phí.
- Không cần đăng ký. Học sinh dễ dàng bắt đầu luyện tập ngay lập tức.
- Giúp kết nối kiến thức với thực tế cuộc sống.

## 7. Tài nguyên bổ sung
- Sách tham khảo: "Toán học và Cuộc sống" (NXB Giáo dục), "Các ứng dụng thực tiễn của số học".
- Website hữu ích: vndoc.com, olm.vn, hoc247.net.
- Khóa học trực tuyến: Học toán cùng thầy cô trên Onluyen.vn, Vietjack.com.

T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".