Blog

Ứng dụng thực tế của Phép trừ đa thức một biến trong cuộc sống

T
Tác giả
7 phút đọc
Chia sẻ:
9 phút đọc

1. Giới thiệu về khái niệm toán học

Phép trừ đa thức một biến là phép toán dùng để tìm hiệu của hai đa thức cùng biến. Đa thức là biểu thức đại số có dạng chung: P(x)=anxn+an1xn1+...+a1x+a0P(x) = a_nx^n + a_{n-1}x^{n-1} +... + a_1x + a_0, trong đó aia_ilà các hệ số,xxlà biến số.

Phép trừ đa thức giúp học sinh củng cố kiến thức đại số, phát triển tư duy logic và là bước quan trọng chuẩn bị cho các kiến thức toán học nâng cao. Đây là nội dung trọng tâm trong chương trình Toán lớp 7 và là nền tảng để giải quyết hàng ngàn bài tập ứng dụng thực tế. Hãy thử sức với hơn 41.656+ bài tập luyện tập miễn phí ngay sau khi học nhé!

2. Ứng dụng trong đời sống hàng ngày

2.1 Ứng dụng tại nhà

Bạn có biết những phép trừ đa thức xuất hiện ngay trong căn bếp của chúng ta? Chẳng hạn, bạn làm ba loại bánh, số lượng bánh mỗi loại theo công thức lần lượt là B1(x)=3x+2B_1(x) = 3x + 2,B2(x)=2x+4B_2(x) = 2x + 4,B3(x)=x+5B_3(x) = x + 5, vớixxlà số mẻ bánh. Nếu sau một buổi, số bánh còn lại là Bcoˋn(x)=B1(x)+B2(x)+B3(x)5xB_{còn}(x) = B_1(x) + B_2(x) + B_3(x) - 5x, bạn hoàn toàn có thể tính được số bánh đã bán đi bằng phép trừ đa thức.

Những bài toán thực tế giúp bạn vận dụng những gì đã học để giải quyết các vấn đề thường gặp, như trừ tổng quãng đường đi lại giữa các địa điểm với nhau, tính lượng gạo tiêu hao mỗi tuần,... Tất cả đều có thể mô tả bằng đa thức một biến và áp dụng phép trừ để ra kết quả cuối cùng.

2.2 Ứng dụng trong mua sắm

Trong mua sắm, việc so sánh tổng chi phí khi mua nhiều loại hàng được biểu diễn bằng các đa thức khác nhau. Ví dụ, chi phí mua áo là A(x)=120x+50A(x) = 120x + 50nghìn đồng (xxlà số chiếc áo), chi phí váy là V(x)=200x+80V(x) = 200x + 80. Nếu được giảm giá G(x)=30x+20G(x) = 30x + 20, số tiền thực tế phải trả là A(x)+V(x)G(x)A(x) + V(x) - G(x). Nhờ phép trừ đa thức, ta so sánh, tính toán và tối ưu hóa ngân sách mua sắm mà không lo nhầm lẫn.

Khi phân tích ưu đãi, giảm giá nhiều sản phẩm cùng lúc, bạn có thể hình thành các hàm chi phí, từ đó dùng phép trừ đa thức để tìm ra mức tiết kiệm thực sự.

2.3 Ứng dụng trong thể thao và giải trí

Trong thể thao, thời gian hoàn thành quãng đường, số điểm từng trận,... có thể đều biểu diễn thông qua đa thức một biến. Ví dụ, một vận động viên chạynnvòng, thời gian mỗi vòng là T(x)=6x+30T(x) = 6x + 30, nếu bị trừ thời gian vi phạmL(x)=x+2L(x) = x + 2, thì tổng thời gian hợp lệ là T(x)L(x)T(x) - L(x). Cách làm này cũng được áp dụng để phân tích kết quả thi đấu, tính điểm hoặc lên kế hoạch luyện tập.

Khi giải câu đố hoặc trò chơi liên quan đến số liệu, bạn cũng sẽ thấy việc sử dụng phép trừ đa thức thực sự tiện lợi để tìm ra kết quả nhanh chóng.

3. Ứng dụng trong các ngành nghề

3.1 Ngành kinh doanh

Khi phân tích doanh thuR(x)R(x)và chi phí C(x)C(x), các công ty sử dụng phép trừ đa thức một biến để xác định lợi nhuận:L(x)=R(x)C(x)L(x) = R(x) - C(x). Dự báo doanh số, tính toán lãi lỗ, cân đối ngân sách đều cần dùng phép trừ đa thức.

3.2 Ngành công nghệ

Trong lập trình, các thuật toán thường cần thao tác với biểu thức đại số, xử lý dữ liệu mô hình hóa dưới dạng đa thức để so sánh hiệu năng, tối ưu hóa. Trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu đều cần hiểu và áp dụng tốt phép cộng trừ đa thức.

3.3 Ngành y tế

Dược sĩ và bác sĩ dùng đa thức và phép trừ để tính liều lượng thuốc phù hợp, phân tích sự thay đổi kết quả xét nghiệm giữa các lần, đánh giá hiệu quả điều trị nhờ vào cơ sở của phép trừ đa thức một biến.

3.4 Ngành xây dựng

Kỹ sư xây dựng thường phải tính toán số lượng vật liệu còn lại khi đã xây xong một phần dự án:Vcoˋn(x)=Vtng(x)Vđa~duˋng(x)V_{còn}(x) = V_{tổng}(x) - V_{đã dùng}(x). Ngoài ra, dự tính chi phí xây dựng theo từng công đoạn cũng dựa trên mô hình đa thức và phép trừ.

3.5 Ngành giáo dục

Giáo viên đánh giá kết quả học tập, phân tích sự tiến bộ theo từng giai đoạn bằng phép trừ đa thức (ví dụ kết quả điểm thi nhiều lần). Nghiên cứu giáo dục cũng thường xuyên cần xử lý số liệu dạng đa thức và vận dụng phép trừ để rút ra kết luận chính xác.

4. Dự án thực hành cho học sinh

4.1 Dự án cá nhân

Hãy chọn một vấn đề thực tiễn trong gia đình, như chi tiêu hàng tháng hoặc lượng nước tiêu thụ, và cố gắng mô tả bằng đa thức một biến. Sử dụng phép trừ đa thức để xác định mức thay đổi, sau đó trình bày kết quả qua bảng hoặc biểu đồ.

Hình minh họa 1: Python illustration for requirement 6183b372-0e4d-49c0-ba9d-a6ad78db89af
Hình minh họa 1: Python illustration for requirement 6183b372-0e4d-49c0-ba9d-a6ad78db89af

4.2 Dự án nhóm

Thực hiện khảo sát trong lớp hoặc cộng đồng về việc sử dụng ngân sách, tiêu thụ điện – nước,..., thu thập dữ liệu, chuyển dữ liệu thành đa thức một biến rồi áp dụng phép trừ để so sánh, đánh giá. Có thể phỏng vấn chuyên gia hoặc thầy cô để bổ sung ý kiến và cuối cùng lập báo cáo tổng hợp chia sẻ với cả lớp.

5. Kết nối với các môn học khác

5.1 Vật lý

Trong vật lý, phép trừ đa thức giúp tính vận tốc, quãng đường đi được bằng:S=S1(t)S2(t)S = S_{1}(t) - S_{2}(t), hoặc so sánh lực tác dụng giữa hai vật. Các định luật chuyển động đều có thể mô tả dạng đa thức và áp dụng phép trừ để tìm hiệu suất.

5.2 Hóa học

Trong cân bằng phương trình hóa học hoặc tính nồng độ dung dịch, các giá trị có thể được viết dưới dạng đa thức một biến, rồi dùng phép trừ để xác định lượng chất phản ứng còn lại.

5.3 Sinh học

Sinh học phân tích tỉ lệ gen, xác suất lây truyền di truyền, hoặc thống kê kết quả thí nghiệm đều tận dụng tốt phép trừ đa thức để xử lý số liệu và so sánh các chỉ số.

5.4 Địa lý

Tính toán diện tích, so sánh lượng mưa các tháng, chênh lệch nhiệt độ giữa các miền cũng có thể mô tả bằng đa thức một biến và áp dụng phép trừ đem tới kết quả nhanh chóng.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Bạn có thể truy cập ngay kho 41.656+ bài tập ứng dụng Phép trừ đa thức một biến miễn phí. Không cần đăng ký, vào học và thực hành ngay lập tức – tự do áp dụng kiến thức vừa học vào rất nhiều tình huống thực tế thú vị!

Nhấn vào đây để bắt đầu "luyện tập ứng dụng Phép trừ đa thức một biến miễn phí" và kết nối lý thuyết đại số với cuộc sống mỗi ngày.

7. Tài nguyên bổ sung

  • Sách tham khảo: “Toán học ứng dụng trong cuộc sống” – NXB Giáo dục Việt Nam
  • Websites: mathvn.com, vioedu.com, onluyen.vn
  • Ứng dụng luyện tập toán miễn phí: Mclass, VnEdu, Azota
  • Khóa học trực tuyến trên K12Online, Hocmai.vn về đại số thực tiễn lớp 7
Hình minh họa: Hình minh họa
Hình minh họa
Hình minh họa: Hình minh họa
Hình minh họa
Hình minh họa: Hình minh họa
Hình minh họa
T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".