Ứng dụng thực tế của "Tính giá trị của biểu thức số" trong cuộc sống hàng ngày và các ngành nghề (Lớp 7)

1. Giới thiệu về khái niệm toán học

Tính giá trị của biểu thức số là phép toán thay thế các biến hoặc các giá trị đã biết vào biểu thức, sau đó thực hiện các phép tính theo đúng thứ tự để tìm ra kết quả cuối cùng. Đây là một khái niệm cơ bản, xuất hiện xuyên suốt trong chương trình toán học lớp 7. Việc vận dụng thành thạo kĩ năng này sẽ giúp học sinh giải quyết bài toán nhanh hơn và hiểu sâu hơn về bản chất của các phép tính.

Trong chương trình Toán lớp 7, "Tính giá trị của biểu thức số" nằm ở vị trí đầu tiên, là nền tảng để học các phần đại số, biểu thức đại số và giải phương trình sau này. Bạn có thể luyện tập miễn phí với 200+ bài tập ứng dụng tại cuối bài viết!

2. Ứng dụng trong đời sống hàng ngày

2.1 Ứng dụng tại nhà

Khi ở nhà, chúng ta thường xuyên phải tính toán như: tổng tiền mua hàng, lượng điện tiêu thụ, hoặc tính toán nguyên liệu nấu ăn. Tất cả đều có thể được trình bày dưới dạng biểu thức số.

Ví dụ: Nếu một chiếc quạt tiêu thụ $50$Wh điện mỗi giờ, bạn dùng$2$quạt trong$3$giờ, tổng lượng điện tiêu thụ là:

$ext{Điện tiêu thụ} = 50 \times 2 \times 3 = 300 \text{Wh}$

Áp dụng kiến thức đã học, bạn lập biểu thức biểu diễn tình huống trên và tính giá trị cuối cùng một cách chính xác.

2.2 Ứng dụng trong mua sắm

Để quyết định mua hàng hay quản lý chi tiêu cá nhân, bạn thường cộng/trừ các khoản tiền, nhân với khuyến mãi hoặc tính giá sau giảm. Tất cả đều là những biểu thức số!

Ví dụ: Một chiếc balo giá $350{,}000$đồng, giảm giá$15\%$, giá sau khi giảm là:

Nhờ kỹ năng tính giá trị biểu thức số, bạn dễ dàng so sánh các ưu đãi, tính toán ngân sách hợp lý.

2.3 Ứng dụng trong thể thao và giải trí

Khi chơi thể thao, bạn cần tính tổng điểm, thời gian chạy, vận tốc trung bình,... Đó chính là những biểu thức số!

Ví dụ: Một vận động viên chạy$100$m hết$12$giây. Tính vận tốc trung bình:

Bạn còn có thể lập kế hoạch luyện tập bằng cách xây dựng biểu thức số cho quãng đường, thời gian, lượng calo tiêu hao,...

3. Ứng dụng trong các ngành nghề

3.1 Ngành kinh doanh

Trong kinh doanh, các nhà quản lý phải tính toán doanh thu, chi phí, lợi nhuận bằng các công thức như:

Ngoài ra, việc dự báo doanh số (bằng các biểu thức số phức tạp hơn) giúp dự đoán xu hướng thị trường, tối ưu tài chính doanh nghiệp.

3.2 Ngành công nghệ

Các lập trình viên sử dụng biểu thức số trong các thuật toán, lập trình máy tính, xử lý dữ liệu lớn hoặc xây dựng hệ thống trí tuệ nhân tạo. Chẳng hạn, thuật toán tìm giá trị lớn nhất của ba số:

$\max(a, b, c)$

Ngoài ra, các bài toán xử lý ảnh, máy học, robot đều áp dụng tính giá trị biểu thức số để máy móc “hiểu” và “hành động”.

3.3 Ngành y tế

Trong y tế, các bác sĩ cần tính liều lượng thuốc dựa vào trọng lượng cơ thể bệnh nhân, phân tích chỉ số xét nghiệm hay tổng hợp dữ liệu thống kê. Ví dụ:

Nếu liều thuốc là $0.1$mg/kg trọng lượng một ngày, bệnh nhân$40$kg thì lượng thuốc một ngày là:$0.1 \times 40 = 4 \text{mg}$

3.4 Ngành xây dựng

Kỹ sư thường xuyên tính diện tích, thể tích vật liệu xây dựng thông qua các biểu thức số:

Công việc thiết kế kết cấu và dự toán chi phí cũng phụ thuộc vào việc tính toán biểu thức số chính xác.

3.5 Ngành giáo dục

Giáo viên cần tính điểm trung bình, phân tích kết quả học sinh thông qua các thống kê:

Họ cũng sử dụng các biểu thức số để nghiên cứu hiệu quả phương pháp giảng dạy và kiểm tra học tập.

4. Dự án thực hành cho học sinh

4.1 Dự án cá nhân

Hãy chọn một chủ đề trong cuộc sống của bạn (quản lý chi tiêu, năng lượng tiêu thụ, điểm số môn học,...) và lập một bảng tính tổng hợp theo từng tuần/tháng. Sử dụng các biểu thức số để phân tích, trình bày kết quả bằng biểu đồ hoặc bài thuyết trình.

4.2 Dự án nhóm

Các nhóm có thể khảo sát ứng dụng của "Tính giá trị của biểu thức số" tại khu dân cư, trường học hoặc phỏng vấn chuyên gia về vai trò của toán học trong công việc của họ. Sau đó, tổng hợp và viết báo cáo (hoặc thuyết trình) về kết quả khám phá.

5. Kết nối với các môn học khác

5.1 Vật lý

Biểu thức số xuất hiện trong các công thức như: định luật Ohm ($I = \frac{U}{R}$), quãng đường, vận tốc, gia tốc...

5.2 Hóa học

Tính toán tỉ lệ, cân bằng phương trình hóa học ($aA + bB \rightarrow cC + dD$), hoặc nồng độ dung dịch ($C = \frac{n}{V}$).

5.3 Sinh học

Thống kê di truyền, phân tích dữ liệu sinh học, tỉ lệ phân loại,... đều áp dụng biểu thức số.

5.4 Địa lý

Phân tích diện tích, thể tích hồ nước, tỷ lệ bản đồ, hoặc quãng đường trên bản đồ thực tế đều liên quan đến tính biểu thức số.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Bạn có thể truy cập ngay 200+ bài tập ứng dụng Tính giá trị của biểu thức số miễn phí mà không cần đăng ký. Bắt đầu luyện tập để kết nối bài toán với thực tế cuộc sống!

7. Tài nguyên bổ sung

• - Sách: "Toán học và cuộc sống" của tác giả Phạm Văn Đồng; "Toán học ứng dụng cho mọi người."

• - Website: mathvn.com, olm.vn, Khanacademy.org

• - Ứng dụng: Photomath, Microsoft Math Solver, Calculator++

• - Khóa học trực tuyến: các khóa học bổ trợ Toán 7 trên OLM, Hocmai, Vietjack.

Hy vọng các bạn học sinh nhận ra vai trò to lớn của việc "Tính giá trị của biểu thức số" trong học tập và đời sống, phát triển năng lực giải quyết vấn đề thực tế từ kiến thức toán học lớp 7!