Blog

Xác định bậc của đa thức một biến: Khái niệm, ví dụ, luyện tập miễn phí cho lớp 7

T
Tác giả
5 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

“Xác định bậc của đa thức một biến” là một khái niệm quan trọng trong chương trình Toán lớp 7. Đây là nền tảng giúp em hiểu sâu hơn về đại số, giải phương trình, và chuẩn bị cho các kiến thức nâng cao sau này. Việc xác định đúng bậc của đa thức sẽ giúp em giải toán chính xác, nhanh nhạy hơn khi gặp các bài toán liên quan. Khái niệm này còn có nhiều ứng dụng trong đời sống, ví dụ: thiết kế đồ thị hàm số, tối ưu hóa và phân tích số liệu.

Em có thể luyện tập miễn phí với hơn 100+ bài tập xác định bậc của đa thức một biến ngay trên website, không cần đăng ký!

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

Định nghĩa: Đa thức một biến là biểu thức có dạngP(x)=anxn+an1xn1+s+a1x+a0P(x) = a_nx^n + a_{n-1}x^{n-1} + \cdot s + a_1x + a_0, trong đó nnlà số tự nhiên, các hệ số an,an1,,a0a_n, a_{n-1}, \ldots, a_0là các số thực (hoặc số nguyên), vớian0a_n \neq 0.

Bậc của một đa thức một biến là số mũ cao nhất của biếnxxcó mặt trong đa thức với hệ số không bằng 0.
Ví dụ: Đa thức5x3+2x275x^3 + 2x^2 - 7có bậc là 3, vì số mũ lớn nhất củaxxlà 3.

Tính chất quan trọng:
- Bậc của đa thức không đổi sau khi thu gọn các hạng tử giống nhau.
- Đa thức chỉ chứa hằng số (không có xx) có bậc là 0 (hoặc không xác định nếu mọi hệ số đều bằng 0 - trường hợp đa thức không).

2.2 Công thức và quy tắc

- Bậc của đa thứcP(x)=anxn+s+a0P(x) = a_nx^n + \cdot s + a_0là số mũ nnlớn nhất vớian0a_n \neq 0.

- Khi cộng, trừ hai đa thức: Bậc của đa thức mới không lớn hơn bậc lớn nhất của hai đa thức ban đầu.

- Khi nhân hai đa thức: Bậc của tích bằng tổng bậc của hai đa thức (bc(P(x)Q(x))=bc(P(x))+bc(Q(x))bậc(P(x)Q(x)) = bậc(P(x)) + bậc(Q(x))).

Cách ghi nhớ: Luôn tìm số mũ lớn nhất củaxxkèm hệ số khác 0 ở dạng đã thu gọn của đa thức.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Bài toán: Xác định bậc của đa thứcA(x)=4x23x+7A(x) = 4x^2 - 3x + 7.

Giải:
- Ta liệt kê các số mũ củaxxtrong các hạng tử:22(từ 4x24x^2),11(từ 3x-3x),00(từ 7=7x07 = 7x^0).
- Số mũ lớn nhất là 22, nên bậc của đa thức là 2.

Lưu ý: Đa thức phải được thu gọn trước khi xác định bậc (cộng các hạng tử giống nhau, sắp xếp các số mũ giảm dần).

3.2 Ví dụ nâng cao

Bài toán: Xác định bậc của đa thứcB(x)=3x45x+2x2+7x45+x2B(x) = 3x^4 -5x + 2x^2 + 7x^4 - 5 + x^2.

Giải:
- Thu gọn các hạng tử cùng bậc:
-3x4+7x4=10x43x^4 + 7x^4 = 10x^4
-2x2+x2=3x22x^2 + x^2 = 3x^2
-5x-5x
-5-5
- Biểu thức thu gọn:10x4+3x25x510x^4 + 3x^2 - 5x - 5
- Số mũ lớn nhất là 44, vậy bậc của đa thức là 4.

Kỹ thuật giải nhanh: Tìm mọi số mũ củaxx, chọn số lớn nhất có hệ số khác 0 sau khi đã thu gọn.

4. Các trường hợp đặc biệt

- Đa thức chỉ có hằng số khác 0 (không có xx): bậc là 00.
- Đa thức tất cả hệ số đều bằng00(ví dụ 0x2+0x+00x^2 + 0x + 0): bậc không xác định.
- Đa thức chỉ có một hạng tử, ví dụ 7x57x^5: bậc là số mũ đó, ở đây là 55.

Liên hệ các khái niệm khác: Nếu đa thức nhiều biến, cần chú ý cộng số mũ các biến trong từng hạng tử (ngoài phạm vi lớp 7).

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

- Nhầm bậc của hằng số là 1 (thực ra là 0).
- Hiểu không đúng khái niệm "đa thức không" (tất cả hệ số là 0 => không xác định bậc).
- Phân biệt đa thức một biến với đa thức nhiều biến.

5.2 Lỗi về tính toán

- Quên thu gọn các hạng tử cùng bậc trước khi xác định bậc.
- Nhầm lẫn giữa số mũ và hệ số.
- Phương pháp kiểm tra: Sau khi tìm ra đáp án, kiểm tra lại số mũ lớn nhất còn lại trong đa thức đã thu gọn.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Truy cập ngay để luyện hơn 100+ bài tập Xác định bậc của đa thức một biến miễn phí. Không cần đăng ký, em có thể luyện tập trực tuyến và theo dõi tiến độ hoàn toàn miễn phí, giúp em nâng cao kỹ năng và tự tin khi làm bài.

7. Tóm tắt và ghi nhớ

Điểm cần nhớ:

  • Bậc của đa thức một biến là số mũ lớn nhất củaxxcó hệ số khác 0.
  • Đa thức phải được thu gọn trước khi xác định bậc.
  • Đa thức chỉ có hằng số (khác 0) có bậc là 0.

Checklist ôn tập:

  • Nắm chắc định nghĩa đa thức một biến và bậc của đa thức
  • Thực hành nhiều ví dụ để ghi nhớ quy tắc
  • Luyện tập đều đặn với bài tập thực tế

Hãy học và luyện tập xác định bậc của đa thức một biến miễn phí để tự tin vượt qua mọi dạng bài toán đại số cơ bản!

T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".