Hướng dẫn ôn thi Số và Đại số lớp 8: Tổng hợp lý thuyết, dạng bài và chiến lược làm bài hiệu quả
T
Tác giả
•
•7 phút đọc
Chia sẻ:
10 phút đọc
1. Tầm quan trọng của chuyên đề Số và Đại số trong các kỳ thi lớp 8
Chủ đề “Số và Đại số” luôn chiếm tỷ lệ lớn trong các đề kiểm tra, đề thi học kỳ và các kỳ thi tuyển sinh vào lớp 9 hoặc thi chuyên. Nắm vững phần này giúp học sinh lấy điểm chắc chắn, tạo nền tảng cho kiến thức Toán lớp 9 và các lớp cao hơn. Đồng thời, các bài tập đại số thường đa dạng, kiểm tra tư duy logic, khả năng tính toán, biến đổi và giải quyết vấn đề – những kỹ năng thiết yếu trong học tập toán học.
2. Tổng hợp kiến thức trọng tâm cần nắm vững
Số hữu tỉ, số thực: Nhận biết, so sánh, biểu diễn trên trục số.
Căn bậc hai, căn bậc ba – các phép biến đổi liên quan.
Hằng đẳng thức đáng nhớ và ứng dụng.
Phân tích đa thức thành nhân tử: phương pháp đặt nhân tử chung, dùng hằng đẳng thức, nhóm hạng tử…
Giải phương trình, bất phương trình bậc nhất một ẩn; dạng tích.
Giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn: phương pháp thế, cộng đại số.
Ứng dụng vào các bài toán thực tế, bài toán có tham số.
3. Các công thức quan trọng và điều kiện áp dụng
Hằng đẳng thức đáng nhớ:
1. Bình phương một tổng: (a+b)2=a2+2ab+b2
2. Bình phương một hiệu: (a−b)2=a2−2ab+b2
3. Hiệu hai bình phương: a2−b2=(a−b)(a+b)
4. Lập phương một tổng/hiệu: (a+b)3=a3+3a2b+3ab2+b3, (a−b)3=a3−3a2b+3ab2−b3
5. Tổng và hiệu lập phương: a3+b3=(a+b)(a2−ab+b2), a3−b3=(a−b)(a2+ab+b2)
Phép toán và điều kiện xác định:
Với căn thức A: A≥0.
Với biểu thức phân số BA:B=0.
Phương trình, bất phương trình: xác định điều kiện xác định trước khi giải.
Các phép biến đổi cơ bản:
Phép đưa về cùng mẫu, rút gọn phân thức.
Đặt nhân tử chung, nhóm hạng tử hợp lý khi phân tích đa thức.
4. Phân loại các dạng bài tập thường gặp trong đề thi
Dạng 1: Phép tính với số hữu tỉ, căn bậc hai.
Dạng 2: Tính giá trị biểu thức, rút gọn phân thức hoặc căn thức.
Dạng 3: Phân tích đa thức thành nhân tử.
Dạng 4: Giải phương trình, bất phương trình bậc nhất một ẩn và phương trình dạng tích.
Dạng 5: Giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn.
Dạng 6: Ứng dụng vào bài toán có lời văn, bài toán thực tế.
5. Chiến lược làm bài hiệu quả cho từng dạng
Dạng 1: Đọc kỹ đề, xác định dạng số, áp dụng tính chất chuyển vế, thứ tự thực hiện phép toán và điều kiện xác định.
Dạng 2: Phân tích biểu thức, tìm điều kiện xác định, xét rút gọn hoặc biến đổi thuận lợi bằng hằng đẳng thức.
Dạng 3: Quan sát tìm mẫu số chung, thành phần chung hoặc sử dụng các hằng đẳng thức.
Dạng 4: Đặt điều kiện xác định, đưa về phương trình tích nếu có thể; chú ý kiểm tra nghiệm.
Dạng 5: Lựa chọn phương pháp thế hoặc cộng đại số phù hợp; trình bày bước biến đổi rõ ràng.
Dạng 6: Đọc đề cẩn thận, chuyển đổi ngôn ngữ đời sống thành phương trình, biểu thức toán học.
6. Bài tập mẫu từ các đề thi trước với lời giải chi tiết
Bài 1. Tính giá trị biểu thức: A=29+316−25
Giải:
9=3, 16=4, 25=5
VậyA=2×3+3×4−5=6+12−5=13.
Bài 2. Rút gọn: B=x−1x2−1vớix=1
Giải:
x2−1=(x−1)(x+1). Khi đó:
B=x−1(x−1)(x+1)=x+1vớix=1
Bài 3. Phân tích thành nhân tử: 5x2−20
Giải:=5(x2−4)=5(x−2)(x+2)
Bài 4. Giải phương trình: 3x−9=0
Giải:3x−9=0⇒3x=9⇒x=3
Bài 5. Giải hệ phương trình:
{x+y=5x−y=1
Giải: Cộng hai phương trình:2x=6⇒x=3. Thay vàox+y=5⇒y=2.
7. Các lỗi phổ biến học sinh thường mắc phải trong kỳ thi
Quên điều kiện xác định của biểu thức, phương trình.
Nhận dạng và vận dụng sai hằng đẳng thức.
Bỏ qua bước kiểm tra nghiệm với điều kiện.
Trình bày bài giải lộn xộn, thiếu rõ ràng từng bước.
Phép tính nhầm, thiếu cẩn thận khi rút gọn.
Không xác định đúng phương pháp giải thích hợp với từng bài.
8. Kế hoạch ôn tập theo thời gian: 2 tuần, 1 tuần và 3 ngày trước thi
• 2 tuần trước thi:
- Ôn tập có hệ thống từng mảng kiến thức, lý thuyết (sắp xếp theo chuyên đề).
- Làm bài tập cơ bản, củng cố từng dạng.
• 1 tuần trước thi:
- Tổng hợp công thức, liệt kê lỗi sai hay mắc.
- Luyện giải các đề thi năm trước, tập trung phần Số và Đại số.
- Đọc kỹ lời giải, chú ý ghi nhớ phương pháp.
• 3 ngày trước thi:
- Xem lại toàn bộ công thức trọng tâm, các lưu ý.
- Luyện giải nhanh các đề mẫu; học hỏi chiến thuật làm bài nhanh.
- Ngủ đủ, giữ tinh thần thoải mái trước ngày thi.
9. Mẹo làm bài nhanh và chính xác
Luôn viết điều kiện xác định ra giấy trước khi giải!
Đánh dấu gạch chân các từ khóa, số liệu quan trọng ở đề bài.
Dùng vở nháp kiểm tra lại kết quả rút gọn, phép nhân chia phức tạp.
Chia thời gian hợp lý: câu nào dễ làm trước, khó làm sau. Đánh dấu lại câu cần xem lại sau.
Nếu bí dạng bài, thử thay số cụ thể để kiểm nghiệm.
Trình bày sạch sẽ, ghi rõ các bước biến đổi.
Sau khi làm xong nên dò lại toàn bộ bài tránh sót ý, sai chi tiết nhỏ.
Hy vọng với hướng dẫn ôn thi Số và Đại số lớp 8 tổng hợp trên, các bạn học sinh sẽ tự tin bước vào kỳ thi với kết quả tốt nhất!
Đăng ký danh sách email của chúng tôi và nhận những mẹo độc quyền, tin tức và ưu đãi đặc biệt được gửi thẳng đến hộp thư đến của bạn.
Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".
Theo dõi chúng tôi tại