Blog

Nhận biết trường hợp đồng dạng góc-góc-góc (AAA) – Giải thích chi tiết cho học sinh lớp 8

T
Tác giả
6 phút đọc
Chia sẻ:
6 phút đọc

1. Giới thiệu về khái niệm đồng dạng góc-góc-góc (AAA) và tầm quan trọng

Trong chương trình Toán lớp 8, học sinh sẽ được làm quen với khái niệm đồng dạng của hai tam giác – một chủ đề nền tảng trong hình học. Khả năng nhận biết các trường hợp đồng dạng, đặc biệt là trường hợp đồng dạng góc-góc-góc (AAA), không chỉ giúp học sinh nhận diện các tam giác đồng dạng mà còn là chìa khoá để giải nhanh nhiều bài toán hình học phức tạp. Ngoài ra, đây còn là nền móng cho các kiến thức hình học nâng cao hơn về sau như tỷ số đồng dạng, trường hợp tương tự ở các đa giác hay các bài toán thực tế.

2. Định nghĩa chính xác và rõ ràng về trường hợp đồng dạng góc-góc-góc (AAA)

Hai tam giác được gọi là đồng dạng trong trường hợp góc-góc-góc (AAA) nếu các góc tương ứng của hai tam giác này bằng nhau. Tức là, nếu tam giácABCABCvà tam giácABCA'B'C'có:

  • A^=A^\widehat{A} = \widehat{A'}
  • B^=B^\widehat{B} = \widehat{B'}
  • C^=C^\widehat{C} = \widehat{C'}
  • thì hai tam giác đó đồng dạng theo trường hợp góc-góc-góc.

    3. Giải thích từng bước với ví dụ minh họa

    Để thấy rõ hơn, hãy xét ví dụ cụ thể:

    - Cho tam giácABCABC, biếtA^=50],\widehat{A} = 50^],\widehat{B} = 60^],C^=70].<br/>Chotamgiaˊc\widehat{C} = 70^].<br />- Cho tam giácA'B'C',bie^ˊt, biết\widehat{A'} = 50^],B^=60],\widehat{B'} = 60^],\widehat{C'} = 70^].
    Ta có:A^=A^\widehat{A} = \widehat{A'},B^=B^\widehat{B} = \widehat{B'},C^=C^\widehat{C} = \widehat{C'}nên hai tam giác này đồng dạng nhau theo trường hợp góc-góc-góc.

    Một hệ quả của tính đồng dạng là tỉ số giữa các cạnh tương ứng của hai tam giác đồng dạng là như nhau. Do đó, nếu biết độ dài một số cạnh, ta dễ dàng tính các cạnh còn lại bằng tỉ số đồng dạng.

    4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi áp dụng

    Một số lưu ý và trường hợp đặc biệt cần chú ý:

  • Chỉ cần hai cặp góc tương ứng bằng nhau, cặp góc còn lại đương nhiên bằng nhau (vì tổng ba góc trong tam giác là$180^]).
  • Khi có hai góc tương ứng bằng nhau, trường hợp đồng dạng còn gọi là trường hợp góc-góc (AA).
  • Chỉ so sánh các góc tương ứng! Nếu sắp xếp sai vị trí, có thể đưa đến kết luận sai.
  • 5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác

    Trường hợp đồng dạng góc-góc-góc có liên hệ mật thiết với các khái niệm như:

  • Tính chất tổng ba góc trong tam giác bằng180]180^].
  • Các trường hợp đồng dạng khác: cạnh-cạnh-cạnh (SSS), cạnh-góc-cạnh (SAS).
  • Tỉ số đồng dạng (tỷ số giữa các cạnh tương ứng của hai tam giác đồng dạng là một hằng số).
  • Các bài toán thực tế về bản đồ, mô hình, kiến trúc đều sử dụng nguyên lý đồng dạng.
  • 6. Bài tập mẫu có lời giải chi tiết

    Bài 1: Cho tam giácABCABCA^=60],\widehat{A} = 60^],\widehat{B} = 50^].
    Tam giácABCA'B'C'A^=50],\widehat{A'} = 50^],\widehat{B'} = 60^].
    Chứng minh hai tam giác này đồng dạng theo trường hợp góc-góc-góc.

    Lời giải:
    Vì tổng ba góc của một tam giác là 180],ne^n:<br/>180^], nên:<br />\widehat{C} = 180^] - 60^] - 50^] = 70^]<br/><br />\widehat{C'} = 180^] - 50^] - 60^] = 70^]<br/>Tacoˊcaˊccpgoˊctươngng:<br/><br />Ta có các cặp góc tương ứng:<br />\widehat{A}vivới\widehat{B'} = 60^]<br/><br />\widehat{B}vivới\widehat{A'} = 50^]<br/><br />\widehat{C}vivới\widehat{C'} = 70^]$
    Kết luận: Hai tam giác đồng dạng theo trường hợp góc-góc-góc.

    Bài 2: Cho tam giácXYZXYZX^=80],\widehat{X} = 80^],\widehat{Y} = 40^],Z^=60].<br/>Tamgiaˊc\widehat{Z} = 60^].<br />Tam giácMNPcoˊ\widehat{M} = 40^],N^=80],\widehat{N} = 80^],\widehat{P} = 60^].
    Các góc tương ứng là X^\widehat{X}vớiN^\widehat{N},Y^\widehat{Y}vớiM^\widehat{M},Z^\widehat{Z}vớiP^\widehat{P}. Vì các cặp góc bằng nhau nên hai tam giác đồng dạng theo góc-góc-góc.

    Bài 3: Trong tam giácPQRPQR, biếtPQ=6cmPQ = 6cm,PR=9cmPR = 9cm,P^=70].<br/>Tamgiaˊc\widehat{P} = 70^].<br />Tam giácP'Q'R'coˊP'Q' = 12cm,,P'R' = 18cm,,\widehat{P'} = 70^].
    Chứng minh hai tam giác đồng dạng theo góc-góc-góc và xác định tỉ số đồng dạng.

    Lời giải:
    Ta có:
    PQPQ=126=2\frac{P'Q'}{PQ} = \frac{12}{6} = 2
    PRPR=189=2\frac{P'R'}{PR} = \frac{18}{9} = 2
    Hai tam giác có một góc bằng nhau ($\widehat{P} =\widehat{P'}=70^]) và các cạnh kề tỉ lệ, suy ra hai tam giác đồng dạng theo trường hợp cạnh-góc-cạnh (SAS), và đương nhiên cũng đồng dạng theo trường hợp AAA do các góc còn lại cũng bằng nhau. Tỉ số đồng dạng là 2.

    7. Các lỗi thường gặp và cách tránh

  • So sánh sai vị trí các góc tương ứng giữa hai tam giác. Để tránh sai sót, hãy viết rõ các cặp góc và đánh dấu từng góc.
  • Quên kiểm tra tổng ba góc trong tam giác (phải là 180]180^]).
  • Nhầm lẫn giữa trường hợp đồng dạng (AAA) và các trường hợp bằng nhau (congruent – SAS, SSS, ASA).
  • Chỉ biết hai góc mà quên rằng góc thứ ba tự động bằng nhau nhờ tổng góc.
  • 8. Tóm tắt – Điểm chính cần ghi nhớ về đồng dạng góc-góc-góc

    - Hai tam giác có các góc tương ứng bằng nhau thì đồng dạng theo trường hợp góc-góc-góc (AAA).
    - Chỉ cần chỉ ra hai cặp góc tương ứng bằng nhau là đủ để kết luận hai tam giác đồng dạng theo góc-góc-góc.
    - Kiểm tra đúng thứ tự và vị trí các góc.
    - Dùng tỉ số đồng dạng để tính toán các cạnh tương ứng giữa hai tam giác đồng dạng.

    Hiểu chắc chắn về trường hợp đồng dạng góc-góc-góc sẽ giúp các em học tốt hơn các phần bài học về đồng dạng, giải quyết nhanh các bài toán hình và chuẩn bị tốt cho các kiến thức hình học bậc cao.

    T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Bài trước

    Chiến lược giải bài toán hình chóp tứ giác đều lớp 8: Hướng dẫn chi tiết từ A đến Z

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".