Blog

Chi tiết về Xác định bậc của đa thức – Lý thuyết, ví dụ và luyện tập miễn phí

T
Tác giả
4 phút đọc
Chia sẻ:
5 phút đọc

1. Giới thiệu và tầm quan trọng

Trong chương trình toán học lớp 8, Xác định bậc của đa thức là một khái niệm nền tảng quan trọng trong đại số. Nắm vững cách xác định bậc của đa thức giúp bạn giải quyết nhanh hơn các bài tập liên quan đến cộng, trừ, nhân và chia đa thức. Đặc biệt, kiến thức này giúp học sinh tự tin khi học nâng cao hoặc giải toán thực tế.

  • Hiểu rõ khái niệm bậc của đa thức giúp bạn phân biệt các loại đa thức và biết cách biến đổi, rút gọn biểu thức.
  • Ứng dụng thực tế: Lập công thức tính toán, xây dựng hàm số mô tả hiện tượng trong đời thường.
  • Cơ hội luyện tập miễn phí với 42.226+ bài tập xác định bậc của đa thức giúp bạn nâng cao kỹ năng và kết quả học tập.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

Định nghĩa: Bậc của đa thức là số mũ cao nhất của các biến trong đa thức sau khi đã thu gọn. Bậc của một hạng tử (đơn thức) là tổng số mũ của tất cả các biến trong hạng tử đó.

  • Đa thức một biến: bậc là số mũ lớn nhất của biến.
  • Đa thức nhiều biến: bậc là giá trị lớn nhất trong tổng các số mũ của từng hạng tử.
  • Đa thức bằng 0 (đa thức không có hạng tử khác 0): Không xác định bậc (hoặc có thể quy ước là -1).

Điều kiện áp dụng: Chỉ xác định bậc sau khi đã rút gọn, thu gọn các hạng tử cùng loại trong đa thức.

2.2 Công thức và quy tắc

  • Bậc của đa thức: \(\operatorname{deg}(P) = \max(\text{Tổng số mũ của các biến từ các hạng tử khác 0})\)
  • Bậc của đơn thức: Nếu đơn thức có dạng axmyna x^m y^n, thì bậc là m+nm + n.

Ghi nhớ: Đọc kỹ từng hạng tử, tính tổng số mũ biến, tìm giá trị lớn nhất.

3. Ví dụ minh họa chi tiết

3.1 Ví dụ cơ bản

Cho đa thức: P(x)=4x2+3x+5P(x) = 4x^2 + 3x + 5.

Bước 1: Xét từng hạng tử:
- 4x24x^2: bậc là 2
- 3x3x: bậc là 1
- 55: bậc là 0

Bước 2: Tìm bậc lớn nhất.

Vậy, deg(P(x))=2\operatorname{deg}(P(x)) = 2.

Lưu ý: Phải thu gọn đa thức trước khi xác định bậc.

3.2 Ví dụ nâng cao

Cho đa thức: Q(x,y)=2x3y25x2y4+x57Q(x,y) = 2x^3y^2 - 5x^2y^4 + x^5 - 7.

Bước 1: Xác định bậc của từng hạng tử:
- 2x3y22x^3y^2: bậc là 3+2=53+2=5
- 5x2y4-5x^2y^4: bậc là 2+4=62+4=6
- x5x^5: bậc là 5
- 7-7: bậc là 0

Bước 2: Tìm bậc lớn nhất.
Vậy, bậc của Q(x,y)Q(x,y)là 6 (từ hạng tử 5x2y4-5x^2y^4).

Kỹ thuật: Luôn chú ý cộng chính xác số mũ của từng biến trong mỗi hạng tử.

4. Các trường hợp đặc biệt

  • Đa thức đã được thu gọn nhưng chỉ còn 1 hạng tử khác 0: bậc chính là bậc của hạng tử đó.
  • Đa thức đồng nhất (các hạng tử đều cùng bậc): bậc là bậc chung đó.
  • Đa thức bằng 0: không xác định bậc (hoặc quy ước bậc là -1).

Đa thức nhiều biến khi xét bậc từng biến: Bậc theo từng biến là số mũ lớn nhất của biến đó trong đa thức.

5. Lỗi thường gặp và cách tránh

5.1 Lỗi về khái niệm

  • Chỉ lấy bậc của riêng một biến lớn nhất mà bỏ qua biến còn lại (với đa thức nhiều biến).
  • Không cộng số mũ đúng khi xác định bậc đơn thức nhiều biến.

5.2 Lỗi về tính toán

  • Chưa thu gọn đa thức nhưng đã xác định bậc.
  • Những nhầm lẫn khi cộng/trừ các hạng tử cùng bậc.

Cách kiểm tra: Kiểm tra lại tổng số mũ trong từng hạng tử, chắc chắn đã thu gọn đa thức.

6. Luyện tập miễn phí ngay

Bạn có thể truy cập 42.226+ bài tập Xác định bậc của đa thức miễn phí tại đây. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện tập ngay lập tức, theo dõi tiến độ học tập và cải thiện kỹ năng từng ngày!

7. Tóm tắt và ghi nhớ

  • Bậc của đa thức là số mũ lớn nhất khi cộng số mũ của các biến trong từng hạng tử khác 0.
  • Luôn thu gọn đa thức trước khi xác định bậc.
  • Với đa thức nhiều biến: cộng số mũ của các biến trong từng hạng tử rồi chọn giá trị lớn nhất.

Checklist trước khi làm bài: 1) Đã thu gọn đa thức chưa? 2) Đã tính chính xác tổng số mũ từng hạng tử? 3) Đã chọn đúng bậc lớn nhất?

Ôn tập thường xuyên với nhiều dạng bài để thành thạo Xác định bậc của đa thức!

T

Tác giả

Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".