Blog

Xác định đường phân giác của tam giác: Giải thích chi tiết cho học sinh lớp 8

T
Tác giả
6 phút đọc
Chia sẻ:
6 phút đọc

1. Giới thiệu về khái niệm và tầm quan trọng của đường phân giác trong tam giác

Trong chương trình Toán học lớp 8, hình học Euclid là một phần rất quan trọng. Một trong những yếu tố cơ bản và có nhiều ứng dụng trong giải toán là đường phân giác của tam giác. Việc hiểu và xác định chính xác đường phân giác giúp học sinh giải quyết nhiều bài toán liên quan đến tính chất về góc, cạnh và các yếu tố cơ bản của tam giác. Không chỉ vậy, khái niệm này còn là nền tảng cho các chủ đề sâu hơn như tâm đường tròn nội tiếp, phân chia đoạn thẳng theo tỉ số, và áp dụng trong các bài toán thực tiễn.

2. Định nghĩa chính xác và rõ ràng về đường phân giác của tam giác

Đường phân giác của một góc trong tam giác là đoạn thẳng xuất phát từ đỉnh của góc đó, chia góc thành hai phần bằng nhau và cắt cạnh đối diện tại một điểm. Cụ thể, trong tam giácABCABC, đường phân giác của gócAAlà đoạn thẳngADADsao choDDnằm trên cạnhBCBCriangleBAD=riangleDACriangle BAD = riangle DAC.

Ký hiệu: Đa số sách giáo khoa ký hiệu đường phân giác bằng đoạn thẳng đi qua đỉnh và tên điểm chia cạnh đối diện, ví dụ:ADADlà đường phân giác củariangleABCriangle ABCxuất phát từ đỉnhAA.

3. Giải thích từng bước với ví dụ minh họa

Để xác định đường phân giác của một tam giác, hãy làm theo các bước sau:

  • Bước 1: Vẽ tam giácABCABC.
  • Bước 2: Xác định góc bạn muốn vẽ đường phân giác (giả sử là gócAA).
  • Bước 3: Dùng thước đo góc hoặc compa, vẽ một đường thẳng xuất phát từ đỉnhAAchia đều gócBACBACthành hai phần bằng nhau.
  • Bước 4: Đường phân giác này cắt cạnhBCBCtại điểmDD, ta có đường phân giácADADcủa tam giácABCABC.
  • Ví dụ minh họa:

    Cho tam giácABCABC, cần xác định đường phân giác xuất phát từ đỉnhAA. Dùng thước và compa để chia đều gócBACBAC, xác định điểmDDtrên cạnhBCBCsao choBAD=DAC\angle BAD = \angle DAC. ĐoạnADADchính là đường phân giác của gócAAtrong tam giác.

    Có thể kiểm chứng bằng cách đo số đo hai góc tạo bởi đường phân giác, chúng phải bằng nhau.

    4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi áp dụng

  • Trong tam giác đều, ba đường phân giác đồng quy tại một điểm, gọi là tâm đường tròn nội tiếp.
  • Nếu hai cạnh tạo thành góc quá chênh lệch về độ dài, điểm chia trên cạnh đối diện sẽ không chia cạnh đó thành hai đoạn bằng nhau.
  • Không được nhầm lẫn phân giác góc với trung tuyến hay đường trung trực của tam giác; mỗi đường có tính chất và vai trò khác nhau.
  • Đường phân giác luôn nằm trong tam giác khi xét góc trong.
  • 5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác

  • Tâm đường tròn nội tiếp tam giác là giao điểm ba đường phân giác trong tam giác.
  • Định lý phân giác: Đường phân giác của một góc trong tam giác chia cạnh đối diện thành hai đoạn thẳng tỉ lệ với hai cạnh kề.
  • Cụ thể: NếuADADlà đường phân giác của tam giácABCABCxuất phát từ AA,DDthuộcBCBCthì,

    BDDC=ABAC\frac{BD}{DC} = \frac{AB}{AC}

    • Khái niệm phân giác cũng liên quan tới các bài toán về chia tỷ lệ, tam giác đồng dạng, và nhiều bài tập hình học khác.

    6. Bài tập mẫu có lời giải chi tiết

    Bài tập 1: Cho tam giácABCABC, biếtAB=6cmAB = 6 cm,AC=9cmAC = 9 cm. Đường phân giácADADcủa gócAAcắtBCBCtạiDD. Tính tỉ số BD:DCBD:DC?

    Giải: Áp dụng định lý đường phân giác:

    BDDC=ABAC=69=23\frac{BD}{DC} = \frac{AB}{AC} = \frac{6}{9} = \frac{2}{3}

    VậyBD:DC=2:3BD:DC = 2:3.

    Bài tập 2: Cho tam giácABCABCvớiAB=8cmAB = 8 cm,AC=4cmAC = 4 cm,BC=10cmBC = 10 cm.ADADlà đường phân giác của gócAA. Tính độ dàiBDBDDCDC?

    Giải: Theo định lý phân giác:

    BDDC=ABAC=84=2\frac{BD}{DC} = \frac{AB}{AC} = \frac{8}{4} = 2

    ĐặtBD=2xBD = 2x,DC=xDC = x,BD+DC=BC=10BD + DC = BC = 10cm

    2x+x=103x=10x=1032x + x = 10 \Rightarrow 3x = 10 \Rightarrow x = \frac{10}{3}

    VậyBD=203BD = \frac{20}{3}cm,DC=103DC = \frac{10}{3}cm.

    7. Các lỗi thường gặp và cách tránh

  • Nhầm lẫn đường phân giác với các đường đặc biệt khác như đường trung tuyến, trung trực. Luôn xác định rõ tính chất chia góc bằng nhau.
  • Chia cạnh đối diện thành hai đoạn bằng nhau thay vì chia theo tỉ lệ hai cạnh kề. Hãy kiểm tra tính chất tỉ lệ theo định lý đường phân giác.
  • Quên xác định chính xác điểm cắt trên cạnh đối diện. Nên dùng thước đo hoặc xác định góc thật chuẩn.
  • 8. Tóm tắt và các điểm chính cần nhớ

  • Đường phân giác của tam giác chia một góc thành hai góc bằng nhau, xuất phát từ một đỉnh đi qua cạnh đối diện.
  • Đường phân giác chia cạnh đối diện thành hai đoạn có tỉ lệ bằng tỉ lệ hai cạnh kề.
  • Định lý phân giác và ứng dụng của nó rất quan trọng trong các dạng toán xa hơn.
  • Biết xác định và áp dụng đúng khái niệm giúp giải nhanh, đúng các bài toán hình học có liên quan.
  • T

    Tác giả

    Tác giả bài viết tại Bạn Giỏi.

    Bài trước

    Ứng dụng vẽ đồ thị của hàm số trong cuộc sống – Từ lý thuyết lớp 8 đến giá trị thực tiễn

    Nút này mở form phản hồi nơi bạn có thể báo cáo lỗi, đề xuất cải tiến, hoặc yêu cầu trợ giúp. Form sẽ tự động thu thập thông tin ngữ cảnh để giúp chúng tôi hỗ trợ bạn tốt hơn. Phím tắt: Ctrl+Shift+F. Lệnh giọng nói: "phản hồi" hoặc "feedback".