Ôn thi Hoạt động 1: Làm giác kế đo góc nâng đơn giản – Hướng dẫn chi tiết cho học sinh lớp 9

1. Giới thiệu về tầm quan trọng trong thi cử

Hoạt động 1. Làm giác kế đo góc nâng đơn giản thường xuất hiện trong đề thi Toán 9, đặc biệt trong phần thực hành Hình học. Việc nắm vững kỹ năng này giúp bạn tự tin giải nhanh bài đo góc và tăng điểm thực hành.

- Vị trí của Hoạt động 1 trong đề thi lớp 9: thường nằm ở phần tự luận hoặc bài tập thực hành hình học.

- Tỷ lệ điểm và độ khó: chiếm khoảng 5–7 điểm, mức độ dễ đến trung bình.

- Cơ hội luyện thi miễn phí với 42.226+ đề thi và bài tập.

2. Kiến thức trọng tâm cần nắm vững

2.1 Lý thuyết cơ bản

- Định nghĩa góc nâng: góc được tạo bởi tia nhìn và phương ngang.

- Khái niệm giác kế: dụng cụ đo góc gồm vòng tròn góc 180° chia vạch, kim chỉ hướng.

- Tính chất: tia chuẩn, kim chỉ hướng luôn chỉ về phía Bắc địa lý.

- Điều kiện áp dụng: mặt phẳng đặt giác kế phải ngang, tầm nhìn không bị che khuất.

2.2 Công thức và quy tắc

- Công thức tính góc nâng trực tiếp từ thước đo: giá trị ghi trên vòng chia độ.

- Ghi nhớ: luôn giữ giác kế cân bằng, mắt nhìn theo đường ngang với vạch 0°.

- Điều kiện sử dụng: đo trong khoảng 0°–90°.

- Biến thể: đo góc hạ so với phương ngang tương tự.

3. Phân loại dạng bài thi

3.1 Dạng bài cơ bản (30-40% đề thi)

Đặc điểm: yêu cầu đo góc nâng đơn giản, đọc kết quả trực tiếp.

Phương pháp giải chuẩn:

1. Đặt giác kế trên mặt phẳng ngang.

2. Xoay dụng cụ cho kim chỉ về phía Bắc, vạch 0° trùng đường nhìn.

3. Đọc giá trị nơi đường ngắm chạm vòng chia độ.

Ví dụ: Đề thi HK 2 Toán 9 năm 2023: đo góc nâng của đỉnh tòa nhà so với mặt đất.

3.2 Dạng bài trung bình (40-50% đề thi)

Yêu cầu thêm phân tích sai số, hiệu chỉnh góc.

Các bước giải chi tiết:

1. Xác định phương ngang thật (dùng libella hoặc thước ngang).

2. Điều chỉnh giác kế cân bằng.

3. Đọc và trừ sai số (nếu có ký hiệu độ lệch).

Biến thể thường gặp: đo góc từ điểm cao xuống mặt đất.

3.3 Dạng bài nâng cao (10-20% đề thi)

Kỹ thuật giải phức tạp: kết hợp đo khoảng cách, tính chiều cao.

Sử dụng tam giác đồng dạng khi đo góc không thể đặt giác kế trực tiếp.

Chiến lược: vẽ hình, thiết lập tỉ lệ, tính toán theo độ nghiêng.

4. Chiến lược làm bài thi

4.1 Quản lý thời gian

- Phân bổ: 5–7 phút cho Hoạt động 1, ưu tiên dạng cơ bản trước.

- Thứ tự: đo nhanh bài cơ bản, tiếp tục dạng trung bình, cuối cùng dạng nâng cao.

- Bỏ qua câu quá khó sau 2 phút, quay lại sau.

4.2 Kỹ thuật làm bài

- Đọc kỹ hướng dẫn đo và vạch chia độ.

- Lập kế hoạch: xác định điểm gác giác kế, đường ngắm.

- Kiểm tra: đọc lại phút thứ hai, đối chiếu với vạch 0°.

4.3 Tâm lý thi cử

- Giữ bình tĩnh: hít thở sâu trước khi đo.

- Khi quên công thức hoặc cách đo: chuyển sang bài khác rồi trở lại.

- Tự tin: bạn đã luyện tập nhiều lần với 42.226+ bài tập.

5. Bài tập mẫu từ đề thi

5.1 Đề thi học kỳ

Bài 1: Đo góc nâng của ngọn trụ so với mặt đất. Giác kế chỉ $35°$. Tính độ nghiêng.

Lời giải: đặt giác kế cân bằng, đọc$35°$, ghi kết quả. Đề thi ra ý đồ kiểm tra thao tác cơ bản.

Tiêu chí chấm: đúng thao tác (1 điểm), kết quả chính xác (1 điểm), trình bày (0,5 điểm).

5.2 Đề thi tuyển sinh

Bài 2 (Tuyển sinh 2022): đo góc nâng từ nóc nhà xuống người quan sát, giác kế chỉ 20° so với phương ngang ngược.

Cách tiếp cận: xác định hướng ngắm ngược, chuyển đổi thành góc hạ, đọc độ.

So sánh: độ khó tăng do cần hiểu khái niệm góc hạ.

6. Lỗi thường gặp và cách tránh

6.1 Lỗi về kiến thức

- Nhầm lẫn góc nâng và góc hạ.

- Áp dụng giác kế khi mặt đặt không ngang.

6.2 Lỗi về kỹ năng

- Tính toán sai số, đọc lệch vạch chia.

- Trình bày thiếu bước, khó nhận điểm.

6.3 Cách khắc phục

- Checklist: kiểm tra vị trí 0°, kim chỉ hướng, mặt ngang.

- Tự kiểm tra kết quả trong 1–2 phút sau đo.

- Luyện tập hàng ngày với giác kế và đề mẫu.

7. Kế hoạch ôn tập chi tiết

7.1 Giai đoạn 2 tuần trước thi

- Ôn lại lý thuyết góc nâng, khái niệm giác kế.

- Làm bài tập đo 50+ lần để thành thạo thao tác.

7.2 Giai đoạn 1 tuần trước thi

- Tập trung dạng trung bình, nâng cao, ghi chú lỗi thường gặp.

- Làm đề thi thử theo thời gian thật.

7.3 Giai đoạn 3 ngày trước thi

- Ôn nhẹ: thực hành 10+ bài dễ, tăng tự tin.

- Chuẩn bị tinh thần, nghỉ ngơi, ăn uống điều độ.

8. Mẹo làm bài nhanh và chính xác

- Kỹ thuật tính nhẩm: đọc vạch chẵn, ước lượng quãng vạch lẻ.

- Kiểm tra nhanh: đảo kim chỉ, đọc ngược lại để đối chiếu.

- Sử dụng thước, libella hỗ trợ (nếu được phép) để đảm bảo mặt ngang.

- Trình bày gọn gàng: ghi rõ bước đo, kết quả, sai số (nếu có).

9. Luyện thi miễn phí ngay

Truy cập 42.226+ đề thi và bài tập Hoạt động 1. Làm giác kế đo góc nâng đơn giản miễn phí. Không cần đăng ký, bắt đầu luyện ngay và theo dõi tiến độ.

10. Tài liệu ôn tập bổ sung

- Sách giáo khoa Toán 9 chương Hình học, sách bài tập thực hành giác kế.

- Đề thi Học kỳ và Tuyển sinh các năm trước.

- Khóa học trực tuyến về thực hành đo góc.

- Nhóm học tập, thảo luận thực hành cùng bạn bè.