1. Giới thiệu về khái niệm và tầm quan trọng trong chương trình toán học lớp 2

Trong chương trình Toán lớp 2, các em học sinh bắt đầu làm quen nhiều hơn với các phép cộng, trừ số có hai chữ số và giải các bài toán liên quan đến tổng là số tròn chục như 10, 20, 30, 40, ... Việc học cách tìm số hạng khi biết tổng là số tròn chục giúp các em rèn luyện tư duy logic, hiểu bản chất phép cộng và chuẩn bị cho những kiến thức toán học cao hơn sau này.

2. Định nghĩa khái niệm "Tìm số hạng khi biết tổng là số tròn chục"

Khi giải bài toán "Tìm số hạng khi biết tổng là số tròn chục", chúng ta biết tổng của hai số là một số tròn chục (ví dụ: 10, 20, 30...) và biết một trong các số hạng. Nhiệm vụ là tìm số hạng còn lại. Về mặt toán học, nếu biết tổng$T$và một số hạng$a$, số hạng còn lại$b$sẽ là:

Số hạng còn lại$= Tổng - Số hạng đã biết$
hay$b = T - a$

3. Các bước giải và ví dụ minh họa

Hãy cùng làm theo các bước sau để tìm số hạng khi biết tổng là số tròn chục.

Ví dụ 1: Hãy tìm số hạng còn lại trong phép cộng sau:$8 + oxed{?} = 10$

Ta biết tổng là $10$, số hạng đã biết là $8$.

Áp dụng công thức:

$Số\hạng\còn\lại = 10 - 8 = 2$

Vậy số hạng còn lại là $2$.

Ví dụ 2:$\boxed{?} + 14 = 30$

Tổng là $30$, số hạng đã biết là $14$:

$Số\hạng\còn\lại = 30 - 14 = 16$

Số hạng còn lại là $16$.

4. Các trường hợp đặc biệt và lưu ý khi áp dụng

Trường hợp 1: Số hạng đã biết là $0$. Khi đó, số hạng còn lại chính là tổng. Ví dụ:$0 + oxed{?} = 20$, số hạng còn lại là $20$.

Trường hợp 2: Hai số hạng bằng nhau. Ví dụ:$\boxed{?} + \boxed{?} = 10$; mỗi số hạng là $5$.

Lưu ý: Tổng phải là số tròn chục, nếu không áp dụng dạng toán này sẽ không chính xác hoặc không đúng đề bài.

5. Mối liên hệ với các khái niệm toán học khác

Kiến thức này liên hệ chặt chẽ với phép trừ và phép cộng: Nếu tổng là $T$, số hạng$a$, thì số hạng còn lại$b$là $b = T - a$. Cũng như, các kiến thức về số tròn chục sẽ giúp các em làm toán thuận tiện hơn và ghi nhớ các bảng cộng, trừ trong phạm vi 100.

6. Các bài tập mẫu có lời giải chi tiết

Bài tập 1: Tìm số hạng còn lại:$9 + \boxed{?} = 20$

Lời giải:$Số\hạng\còn\lại = 20 - 9 = 11$. Đáp số:$11$

Bài tập 2:$\boxed{?} + 17 = 50$

Lời giải:$Số\hạng\còn\lại = 50 - 17 = 33$. Đáp số:$33$

Bài tập 3:$\boxed{?} + 0 = 30$

Lời giải:$Số\hạng\còn\lại = 30 - 0 = 30$. Đáp số:$30$

7. Các lỗi thường gặp và cách tránh

- Nhầm lẫn giữa tổng và số hạng: Phải xác định rõ tổng là số nào.

- Lấy sai số hạng đã biết hoặc trừ ngược lại.

- Quên kiểm tra kết quả sau khi tính, đặc biệt khi số đã tìm cộng lại chưa thật sự ra tổng đã cho.

8. Tóm tắt và các điểm chính cần nhớ

– Tìm số hạng khi biết tổng là số tròn chục nghĩa là biết tổng (10, 20, 30,...), biết một số hạng, cần tìm số hạng còn lại theo công thức$Số\hạng\còn\lại = Tổng - Số\hạng\ đã\biết$.
– Phải xác định kỹ tổng và số hạng đã biết, làm phép trừ cẩn thận.
– Đây là nền tảng quan trọng giúp các em vững vàng trong các dạng bài toán cộng, trừ, phân tích số và rèn luyện tư duy toán học.